راهنماتو-باستان‌شناسان آکادمی ملی علوم ارمنستان و دانشگاه مونستر بقایای یک کلیسای قدیمی ناشناخته را در شهر باستان آرتاگزاتا کشف کردند.
به گزارش راهنماتو، این کشف شامل یک ساختمان هشت‌ضلعی با زوائد صلیب‌شکل است. باستان‌شناسان بخشی از کلیسا را حفاری کرده و با استفاده از روش‌های ژئوفیزیکال آن را مطالعه کرده‌اند.
پروفسور آچیم لیختنبرگر، از دانشگاه مونستر، می‌گوید: «این کلیسای قرن چهارمی، قدیمی‌ترین کلیسایی است که تاکنون در ارمنستان مستند‌نگاری شده است. کلیساهای 8ضعلی تاکنون در اینجا شناخته نشده بودند اما در ناحیه شرق مدیترانه جایی که نخستین بار در قرن چهارم میلادی پدید آمدند، کاملاً شناخته شده‌اند.»
این یافته به لحاظ گونه‌شناختی در زمره ساختمان‌های یادبود اولیه مسیحی است. در زوائد صلیب‌شکل این ساختمان، محققان توانسته‌اند بقایای سکوهای چوبی را پیدا کنند که تاریخ‌گذاری کربن نشان می‌دهد قدمت آن‌ها به اواسط قرن چهارم میلادی بر می‌گردد.
این ساختمان هشت‌ضعلی که حدوداً 30متر قطر دارد، یک کف ملاتی و کاشی‌های گلی داشته است. کشف سنگ مرمر در این محل نشان می‌دهد که این کلیسا به تزیینات باشکوهی مزین بوده و مواد ساختمانی آن از مدیترانه تأمین شده‌اند.
برطبق افسانه‌ها، گرگوری روشنگر پادشاه ارمنستان، تریدیدات سوم را در سال 301میلادی در همین شهر به مسیحیت دعوت کرد و باعث شد که ارمنستان نخستین کشور مسیحی در جهان شود. صومعه قرون وسطایی خور ویراپ، در فاصله چند قدمی کلیسایی که اکنون کشف شده است، یادآور این سنت است.
