زندان نورمن کراس
نرمان کراس، واقع در انگلستان، اولین اردوگاه اسرا در جهان بود که به‌طور خاص برای نگهداری از زندانیان جنگ ساخته شد. این اردوگاه در سال ۱۷۹۷ تکمیل شد و به هدف نگهداری اسیران جنگی از فرانسه و متحدانش در طول جنگ‌های انقلابی فرانسه و جنگ‌های ناپلئونی مورد استفاده قرار گرفت.
این اردوگاه به‌گونه‌ای طراحی شده بود که اسرا در محیطی نسبتا انسانی و کنترل‌شده نگهداری شوند. پس از تخریب این مکان، یک بنای یادبود برای بزرگداشت ۱,۷۷۰ زندانی که در آنجا درگذشتند، در محل سابق اردوگاه ساخته شده است.
زندان اچ‌ام دارتمور
زندان دارتمور (HM Prison Dartmoor) در انگلستان در طول جنگ‌های ناپلئونی محل نگهداری اسیران جنگی فرانسوی بود. در سال ۱۸۱۳، این زندان شروع به پذیرش پرسنل نیروی دریایی آمریکا کرد که در طول جنگ ۱۸۱۲ اسیر شده بودند. با وجود پایان درگیری‌ها در سال ۱۸۱۴، دولت بریتانیا از آزادسازی این اسیران خودداری کرد.
این تصمیم باعث بروز شورشی در زندان شد که به کشته شدن ۲۷۱ نفر از بازداشت‌شدگان انجامید. این افراد در محوطه زندان به خاک سپرده شدند. زندان دارتمور همچنان به عنوان یکی از زندان‌های فعال بریتانیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زندان اندرسونویل
زندان اندرسونویل (Andersonville)، یکی از بدنام‌ترین اردوگاه‌های اسیران جنگی در طول جنگ داخلی آمریکا بود. این زندان که توسط نیروهای کنفدراسیون در ایالت جورجیا اداره می‌شد و به نام کمپ سامپتر (Camp Sumpter) نیز شناخته می‌شد، محل نگهداری هزاران اسیر جنگی اتحادیه بود.
در این اردوگاه، حدود ۱۳,۰۰۰ اسیر اتحادیه به دلیل بیماری، بهداشت ضعیف، سوءتغذیه، ازدحام بیش از حد یا شرایط سخت محیطی جان خود را از دست دادند. این محل اکنون در فهرست اماکن تاریخی ملی ایالات متحده ثبت شده و یادآور یکی از تاریک‌ترین بخش‌های تاریخ جنگ داخلی آمریکا است.
کمپ المیرا
اردوگاه المیرا (Elmira)، که در اصل یک پادگان ارتش اتحادیه در نیویورک بود، در طول جنگ داخلی آمریکا به اردوگاهی برای نگهداری اسیران جنگی کنفدراسیون تبدیل شد. این اردوگاه، که به تدریج تعداد زیادی از اسرای کنفدراسیون را در خود جای داد، به دلیل شرایط سخت و طاقت‌فرسای آن به‌سرعت توسط زندانیان (Hellmira) لقب گرفت.
در این اردوگاه، نزدیک به ۳,۰۰۰ اسیر به علت سوءتغذیه، سرمای شدید، و بیماری‌هایی که ناشی از شرایط بهداشتی نامناسب بود، جان خود را از دست دادند.
اردوگاه‌های جنگ بوئر
جنگ بوئر، که در سال ۱۸۹۹ آغاز شد، همزمان با امضای اولین کنوانسیون بین‌المللی درباره وضعیت اسیران جنگی در کنفرانس صلح لاهه بود. با وجود این توافقات، تا آغاز جنگ جهانی اول اردوگاه‌های دائمی برای نگهداری اسیران جنگی وجود نداشتند.
این موضوع چالشی جدی برای نیروهای آلمانی ایجاد کرد، زیرا تا سال ۱۹۱۴ بیش از ۲۰۰,۰۰۰ نیروی دشمن را به اسارت گرفته بودند. نبود زیرساخت مناسب باعث شد که آلمانی‌ها برای نگهداری این تعداد از اسرا، به ایجاد اردوگاه‌های موقت روی بیاورند. به‌عنوان نمونه، تصویر بالا ۲,۰۰۰ سرباز روسی اسیرشده را نشان می‌دهد که توسط آلمانی‌ها در پروس شرقی و در یک اردوگاه موقت نگهداری می‌شدند.
اردوگاه‌های اسیران جنگی در جنگ جهانی اول
نیروهای متفقین نیز با مشکل مشابهی در مدیریت و اسکان دادن به اسیران نیروهای محور مواجه شدند. کمبود امکانات مناسب برای نگهداری تعداد بالای اسیران، شرایط سختی را ایجاد کرد.
تصویر فوق مربوط به یکی از اردوگاه‌های اسیران در فرانسه است که سربازان آلمانی اسیر شده را پشت سیم‌های خاردار اردوگاه نشان می‌دهد.
کمپ هولزمیندن
هولزمیندن (Holzminden) در سال ۱۹۱۷ و در جریان جنگ جهانی اول در آلمان افتتاح شد و افسران بریتانیایی اسیر را در خود جای می‌داد. در ۲۳ ژوئیه ۱۹۱۸، ۲۹ افسر از طریق تونلی که حدود ۹ ماه آن را حفاری کرده بودند فرار کردند و موفق شدند به بریتانیا برگردند.
کمپ توچولا
اردوگاه اسیران جنگی توچولا (Tuchola) که در شمال لهستان قرار داشت، توسط امپراتوری آلمان و با استفاده از نیروی کار اسیران روسی ساخته شد. این اردوگاه بین سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ شاهد مرگ نزدیک به ۴,۰۰۰ اسیر بود که عمدتاً به دلیل بیماری جان خود را از دست دادند. بسیاری از این قربانیان، اسرای رومانیایی بودند، اما شمار زیادی از سربازان روسی نیز در این آمار قرار داشتند.
پس از پایان جنگ جهانی اول، اردوگاه به کنترل مقامات لهستانی درآمد و بین سال‌های ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۱ مورد استفاده قرار گرفت. در این دوره نیز حدود ۲,۰۰۰ اسیر روس به دلیل گرسنگی، شرایط بد زندگی و شیوع بیماری‌های واگیردار جان باختند.
اردوگاه‌های جنگ داخلی فنلاند
اردوگاه‌های اسیران جنگ داخلی فنلاند توسط جناح “سفید” (گارد مدنی) این درگیری اداره می‌شد. در تصویر مربوط به سال ۱۹۱۵، اردوگاهی نمایش داده می‌شود که اعضای اسیر شده “گارد سرخ” (واحدهای شبه‌نظامی جنبش کارگری فنلاند) در آن نگهداری می‌شدند. مجموعاً بین ۱۲,۰۰۰ تا ۱۴,۰۰۰ نفر از اسیران گارد سرخ در اسارت جان خود را از دست دادند.
اردوگاه‌های اسیران جنگ جهانی دوم
در تئوری، کنوانسیون ژنو ۱۹۲۹ در مورد اسیران جنگی قرار بود حقوق اسیران جنگی را حفظ کند و اردوگاه‌ها باید در دسترس بازرسی‌های نمایندگان مجاز یک قدرت بی‌طرف قرار می‌گرفت. اما در عمل، همیشه این‌طور نبود. آلمان این کنوانسیون را تایید کرد، در حالی که ژاپن به‌عنوان یکی از امضا‌کنندگان، از پیوستن به آن خودداری کرد.
در تصویر، هاینریش هیملر، رهبر اس‌اس رایش، در حال بازدید از اردوگاهی برای اسیران روس است.
استالاگ لوفت III
معروف‌ترین اردوگاه اسیران جنگ جهانی دوم، Stalag Luft III صحنه جسورانه «فرار بزرگ» در مارس ۱۹۴۴ بود، زمانی که ۷۶ نفر از خلبانان متفقین از طریق تونلی که در آن کنده شده بودند، از اردوگاه در نزدیکی شهر ساگان لهستان فرار کردند. تنها سه فراری به محل امنی رسیدند. ۵۰ نفر از آنها به دستور هیتلر اعدام شدند. هفده فراری دستگیر شده به استالاگ لوفت III بازگردانده شدند، در حالی که دو نفر دیگر به اردوگاه اسرای جنگی دیگر و چهار نفر دیگر به اردوگاه کار اجباری فرستاده شدند.
استالاگ IX-B
Stalag IX-B که در نزدیکی شهر باد اورب در آلمان قرار داشت، از سال ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۵ فعالیت می‌کرد و زندانیان حداقل هشت کشور را در خود جای می‌داد. کسانی که از اتحاد جماهیر شوروی بودند به طرز وحشتناکی آسیب دیدند. تا بهار سال ۱۹۴۲، تخمین زده می‌شود که ۱۴۳۰ نفر از سربازان ارتش سرخ جان خود را از دست داده‌اند. یک گور دسته‌جمعی و همچنین یک یادبود، محل آرامگاه نهایی آنها را نشان می‌دهند.
اردوگاه‌های ژاپنی اسرای جنگی
بیش از ۱۴۰۰۰۰ جنگجوی متفقین در طول جنگ جهانی دوم به اسارت ژاپنی‌ها در آمدند. از این میان، از هر سه نفر، یک نفر بر اثر گرسنگی، کار، تنبیه یا بیماری‌های عفونی جان خود را از دست داده است. عکس بالا اردوگاه اسیران جنگی اوهاشی است.
کمپ کورا
اردوگاه اسیران جنگی کورا (Cowra) در نیو ساوت ولز استرالیا، صحنه بزرگترین فرار از زندان در جریان جنگ جهانی دوم بود. در ۵ اوت ۱۹۴۴، بیش از ۱۰۰۰ زندانی ژاپنی تلاش کردند از محوطه فرار کنند. در جریان این تعقیب و گریز، ۲۳۱ سرباز ژاپنی کشته شدند.
اردوگاه آشویتس
بدنام‌ترین اردوگاه زندانیان در تاریخ، آشویتس (Auschwitz) است که مجموعه‌ای از بیش از ۴۰ اردوگاه کار اجباری و اردوگاه مرگ بود. آلمانی‌ها بلافاصله پس از آغاز جنگ خود علیه اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۴۱، اسرای جنگی شوروی را به آشویتس فرستادند. تعداد دقیق کشته‌شدگان در این اردوگاه مرگبار مشخص نیست.
کمپ پوسان
پنج سال پس از پایان جنگ جهانی دوم، جنگ کره آغاز شد. تصویر بالا در سال ۱۹۵۱ چینی‌ها و کره شمالی‌ها را در اردوگاه اسیران جنگی پوسان (Pusan) سازمان ملل نشان می‌دهد. زندانیان از رفتار انسان‌دوستانه اسیرکنندگانشان متاثر شدند.
اردوگاه‌های کره شمالی
تصویری از یک گروه از سربازان آمریکایی که پس از اسیر شدن توسط نیروهای کمونیست چینی در کره گرفته شده است. این اسیران به احتمال زیاد در کمپ‌های شمال کره نگهداری می‌شدند.
کمپ سون تای
حدود ۶۵ اسیر جنگی ایالات متحده در اردوگاه زندان سون تای (Son Tay) نگهداری می‌شدند. این اردوگاه در خارج از هانوی واقع شده بود. در سال ۱۹۷۰ زمانی که یک نیروی نظامی ایالات متحده برای نجات آمریکایی‌های اسیر شده به کمپ حمله کرد، به تیتر خبرها تبدیل شد زیرا زندانیان چند ماه قبل منتقل شده بودند.
زندان هوآ لوا
شاید بدنام ترین اردوگاه اسیران جنگی در ویتنام، زندان هوآ لوآ (Hoa Loa) بود. این مکان در قلب هانوی اسرای جنگی آمریکایی متعددی را در خود جای می‌داد که شرایط بدی از جمله غذای بد و شرایط غیربهداشتی را تحمل می‌کردند.
زندان فو کوک
یکی دیگر از مراکز مشهور اسارت در ویتنام که به دلیل بدرفتاری با زندانیان شهرت داشت، زندان فو کوک (Phu Quoc) بود. این زندان برای نگهداری سربازان ویت کنگ و سربازان شمال ویتنام استفاده می‌شد. زندانیان نشان‌هایی از کمبود منابع غذایی، مراقبت‌های پزشکی ضعیف و ضرب و شتم‌های وحشیانه داشتند. مواردی از این بدرفتاری‌ها پس از بازدید مقامات صلیب سرخ در سال‌های ۱۹۶۹ و ۱۹۷۲ شناسایی شد.
کمپ ایکس رِی
کمپ ایکس ری (X-Ray) در خلیج گوانتانامو کوبا، پس از ادعاهای مقامات آمریکایی مبنی بر بدرفتاری با زندانیان طالبان و القاعده، موضوع بحث و جدل های قابل توجهی بود. این اردوگاه در سال ۲۰۰۲ بسته شد و همه زندانیان به کمپ دلتا منتقل شدند.
کمپ مانجاکا
اردوگاه مانجاکا (Manjaca) در شمال بوسنی و هرزگوین اسرای کروات و بوسنیایی مسلمان را در طول جنگ بوسنی در خود جای می‌داد. این اردوگاه محل نقض گسترده حقوق بشر، ضرب و شتم و کشتار زندانیان بود که منجر به کیفرخواست و محکومیت توسط دادگاه سازمان ملل متحد در یوگسلاوی سابق شد.
