کوسه‌ها به عنوان یکی از موجودات باستانی در دریاها، سال‌ها به عنوان موجوداتی بی‌صدا شناخته می‌شدند. در گذشته تصور می‌شد که این حیوانات برای شکار طعمه و اجتناب از شکارچیان به طور کامل از پنهان‌کاری استفاده می‌کنند و هیچ نوع صدای خاصی تولید نمی‌کنند. اما اخیراً کشفی غیرمنتظره توجه محققان را به خود جلب کرده است: کوسه‌ها به طور فعال صدای کلیک تولید می‌کنند.
این کشف از طریق یک سری آزمایشات در آزمایشگاه دریایی دانشگاه اوکلند نیوزیلند به دست آمد. در این آزمایشات، محققان متوجه شدند که کوسه‌های ریگ (Mustelus lenticulatus) که در اعماق دریا زندگی می‌کنند، هنگام دستکاری توسط محققان صدای کلیک مشخصی تولید می‌کنند. این صدای تولیدی به طور مکرر و ثابت از سوی تمام نمونه‌ها شنیده شد و نشان می‌دهد که ممکن است این صدا‌ها به نوعی واکنش دفاعی یا اضطرابی از سوی کوسه‌ها باشد.
کوسه‌ها و صدا‌های تولیدی
این تحقیق که در مجله Royal Society Open Science منتشر شد، نشان داد که صدای تولید شده توسط کوسه‌ها به نوعی از واکنش‌های استرس‌زا یا دفاعی آنها مرتبط است. محققان اعلام کردند که این صدا‌های کلیک در ابتدا هنگام دستکاری توسط محققان زیاد شنیده می‌شد، اما به تدریج و با ادامه آزمایش‌ها، این صدا‌ها کاهش یافتند. این موضوع ممکن است نشان‌دهنده کاهش احساس خطر یا اضطراب در کوسه‌ها باشد.
نکته جالب دیگر این است که صدای کلیک تولید شده توسط کوسه‌ها دارای شدت بالایی است و گاهی به بیش از ۱۵۵ دسیبل می‌رسد که معادل صدای شلیک تفنگ است. این صدا‌ها در برخی مواقع تک کلیک‌های بلند و در برخی موارد نیز کلیک‌های دوگانه کوتاه بودند. محققان متوجه شدند که بیشتر این صدا‌ها با حرکات آرام و نوسانی بدن کوسه‌ها همراه بود.
مکانیزم تولید صدا در کوسه‌ها
در حالی که محققان هنوز به طور دقیق نمی‌دانند که مکانیزم دقیق تولید این صدا‌ها چیست، یک فرضیه وجود دارد که این صدا‌ها از فشار دندان‌های کوسه در هنگام بسته شدن دهان آنها تولید می‌شوند. کوسه‌های ریگ دارای دندان‌های پهن و کندی هستند که به صورت فشرده و شبیه به صفحات قرار گرفته‌اند. این دندان‌ها برای خرد کردن شکار‌های سخت‌پوستی مانند خرچنگ‌ها به کار می‌روند و ممکن است در هنگام بسته شدن فک‌ها، صدای کلیک تولید کنند.
با این حال، برای تأیید این فرضیه نیاز به تحقیقات بیشتری است. به گفته کارولین نیدر، محقق اصلی این مطالعه، بدون مشاهده مستقیم فک‌های کوسه در هنگام تولید صدا، نمی‌توان به طور قطعی گفت که این صدا‌ها به دلیل فشار دندان‌ها تولید می‌شوند یا خیر.
هدف صدا‌های کلیک کوسه‌ها چیست؟
سوالی که هنوز باقی است این است که چرا کوسه‌ها این صدا‌های کلیک را تولید می‌کنند و چه هدفی از این رفتار دارند. به گزارش راز بقا محققان معتقدند که این صدا‌ها ممکن است یک واکنش دفاعی برای ترساندن شکارچیان باشد. در واقع، ممکن است این صدای بلند و تیز باعث ایجاد یک حواس‌پرتی لحظه‌ای شود که به کوسه‌های کوچک فرصت می‌دهد تا از دست شکارچیان فرار کنند.
علاوه بر این، برخی از شکارچیان طبیعی کوسه‌ها مانند فک‌های خزدار نیوزیلند حساس به فرکانس‌های بالای صدا هستند. بنابراین، تولید صدای کلیک توسط کوسه‌ها ممکن است برای سردرگم کردن یا ترساندن این شکارچیان عمل کند.
پژوهش‌های آینده
این کشف ممکن است نقطه شروعی برای مطالعات بیشتر در مورد توانایی‌های حسی و ارتباطی کوسه‌ها باشد. به گزارش راز بقا محققان امیدوارند در آینده بتوانند سایر گونه‌های کوسه‌ها را نیز بررسی کنند تا ببینند آیا آنها نیز قادر به تولید صدا هستند یا خیر و این صدا‌ها چه نقشی در رفتار دفاعی یا اجتماعی آنها ایفا می‌کنند.
همچنین، این کشف می‌تواند به درک بهتر از نحوه تعامل کوسه‌ها با محیط زیست و موجودات دیگر کمک کند و به ما این امکان را بدهد که نحوه واکنش‌های کوسه‌ها به تهدیدات و شرایط محیطی را بهتر درک کنیم.
کشف تولید صدا توسط کوسه‌ها، درک جدیدی از رفتار این موجودات پیچیده را برای محققان به ارمغان آورده است. به گزارش راز بقا با توجه به اینکه این کشف تنها یک آغاز است، تحقیقات آینده می‌تواند اطلاعات بیشتری درباره توانایی‌های حسی و رفتار‌های دفاعی کوسه‌ها به ما بدهد. این یافته نه تنها باعث تغییر در درک ما از کوسه‌ها می‌شود بلکه می‌تواند در زمینه‌های مختلف علوم زیستی و حتی حفاظت از محیط زیست دریایی مفید باشد.
