بازنشستگی یکی از مراحل مهم زندگی است که به افراد این امکان را می‌دهد که پس از سال‌ها کار و تلاش، از مستمری و خدمات تأمین اجتماعی بهره‌مند شوند. در اینجا به بررسی شرایط و نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی، به ویژه برای افرادی که سابقه کمتری دارند، می‌پردازیم.
بر اساس قانون تأمین اجتماعی، شرایط بازنشستگی به چند عامل بستگی دارد:
سابقه پرداخت حق بیمه: حداقل ۲۰ سال برای بازنشستگی بدون شرایط سنی.
سن بیمه‌شده: مردان ۶۰ سال و زنان ۵۵ سال سن دارند.
سختی کار: افرادی که در مشاغل سخت و زیان‌آور فعالیت می‌کنند، می‌توانند با سابقه کمتر از ۲۰ سال بازنشسته شوند.
جنسیت: شرایط بازنشستگی برای مردان و زنان متفاوت است.
شرایط سنی برای بازنشستگی
طبق ماده ۷۶ قانون تأمین اجتماعی:
افرادی که حداقل ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، می‌توانند بازنشسته شوند.
افرادی که به حداقل سن بازنشستگی نرسیده‌اند، در صورتی که ۳۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، می‌توانند بازنشسته شوند.
افرادی که ۳۵ سال سابقه مفید دارند، بدون در نظر گرفتن سن می‌توانند بازنشسته شوند.
زنان کارگر با ۲۰ سال سابقه می‌توانند در سن ۴۲ سالگی بازنشسته شوند.
بازنشستگی با ۱۵ سال سابقه
برای افرادی که ۱۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه دارند، شرایط زیر وجود دارد:
مردان ۶۰ساله و زنان ۵۵ ساله: اگر این افراد ۱۵ سال سابقه داشته باشند، می‌توانند درخواست بازنشستگی دهند، اما مستمری آنها بر اساس میزان سابقه پرداخت حق بیمه محاسبه می‌شود.
نحوه محاسبه حقوق بازنشستگی
مستمری بازنشستگی بر اساس ماده ۷۷ قانون تأمین اجتماعی محاسبه می‌شود. فرمول محاسبه مستمری به صورت زیر است:
مستمری برابر است با (متوسط دستمزد×سال‌های پرداخت حق بیمه) تقسیم بر ۳۰
محاسبه متوسط دستمزد
متوسط دستمزد به صورت زیر محاسبه می‌شود:
متوسط دستمزد=جمع حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه در دو سال آخر تقسیم بر ۲۴
اگر در دو سال پایانی، بیمه‌شده مدتی مشغول به کار نباشد، مدت زمان‌عدم اشتغال از ماه‌های قبل کسر می‌شود.
مثال محاسبه حقوق بازنشستگی برای فردی با ۱۵ سال سابقه
فرض کنید فردی به نام «علی» با شرایط زیر داریم:
سابقه پرداخت حق بیمه: ۱۵ سال
متوسط دستمزد: ۲ میلیون تومان
محاسبه مستمری
با استفاده از فرمول بالا، مستمری علی به شکل زیر محاسبه می‌شود:
مستمری
= (۱۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه * ۲۰۰۰۰۰۰) /۳۰
بنابراین، علی با ۱۵ سال سابقه پرداخت حق بیمه، مستمری ماهانه‌ای معادل ۱ میلیون تومان دریافت خواهد کرد.
نکات مهم
مستمری بر اساس سابقه: مستمری افرادی که سابقه کمتری دارند، به نسبت کمتر از افرادی است که ۲۰ سال یا بیشتر سابقه دارند.
خرید سابقه: اگر علی بخواهد با سابقه کمتر از ۱۵ سال بازنشسته شود، می‌تواند با خرید ما به‌التفاوت سابقه، تا ۱۰ سال را خریداری کند.
مدت زمان پردازش درخواست: معمولاً از زمان درخواست بازنشستگی تا برقراری مستمری، ممکن است چند ماه طول بکشد.
نتیجه‌گیری
به‌طور کلی، برای افرادی که ۱۵ سال سابقه دارند، بازنشستگی امکان‌پذیر است، اما مستمری آنها به نسبت سابقه پرداخت حق بیمه کمتر خواهد بود. برای برنامه‌ریزی بهتر و استفاده از مزایای بازنشستگی، توصیه می‌شود افراد از سنین جوانی به فکر پرداخت حق بیمه و افزایش سابقه خود باشند.
