راهنماتو- اگرچه با بررسی گزارشها به این نتیجه میرسیم که حال ایران از نظر جذب گردشگران خارجی خوب نیست، اما اگر نام این سرزمین به گوش توریستهای خارجی خورده باشد، حتما فرهنگ، هنر و جاذبههای گردشگری آن برایشان مورد سوال و جذاب بوده است.
به گزارش راهنماتو، باتوجه به تاریخ و پیشینه طولانی و پرفراز و نشیب ایران، جاذبهها و مقاصد گردشگری خواه طبیعی باشند خواه تاریخی کم نیست. اما در سالهای اخیر علی رغم برنامههایی که سازمان میراث فرهنگی از سال 1383 برای جذب توریستهای خارجی داشته است، ورود گردشگران خارجی از کشورهای اروپایی به ایران تقریبا به صفر رسیده است. حالا هم وقتی گزارش اخیر شرکت تحقیقاتی «یورومانیتور» را بررسی میکنیم نشانی از نام ایران به عنوان ۱۰۰ مقصد جذاب گردشگری دنیا نمیبینیم.
با این وجود سرپرست دفتر بازاریابی و توسعه گردشگری خارجی به خبرگزاری ایسنا گفته است:« سفر به ایران در هشت ماه نخست امسال با ۴۸.۵ درصد رشد روبهرو بوده و در این مدت ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر به انگیزههای تجارت، درمان، زیارت و توریستی به ایران سفر کردهاند که مسافرانی از مبدا بحرین، کویت، عراق، عربستان، ترکیه، تاجیکستان، آذربایجان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، افغانستان، چین، روسیه و هند بودهاند.» این در حالی است که اکثر این مسافران ایران را نه برای گردش بلکه برای درمان و زیارت انتخاب کردهاند. با این وجود، از گذشته تا به امروز آمارهایی وجود دارد که نشان میدهد کدام شهرهای ایران بیشتر مورد توجه گردشگران خارجی قرار گرفتهاند که در این مطلب از راهنماتو به مقاصد گردشگری این شهرها میپردازیم.
تهران
تهران در سالهای 2016 تا 2018 جزو شهرهای جذاب برای گردشگری در سطح دنیا بوده است. تهران، پایتخت ایران، با جمعیتی حدود 11 میلیون نفر و سهم قابل توجهی در اقتصاد کشور، شهری پویا و پر از جاذبههای گردشگری است. از موزهها و پارکهای زیبای شهری مانند جمشیدیه، لاله و ملت گرفته تا بناهای تاریخی همچون برج میلاد، برج آزادی و کاخ گلستان، هر گوشه از این شهر گنجینهای از فرهنگ و تاریخ ایران را به نمایش میگذارد. اطراف تهران نیز با جاذبههایی مانند پیستهای اسکی، دامنههای البرز و شهر باستانی ری، بر جذابیتهای این منطقه افزوده است. به علاوه، امکانات رفاهی و تفریحی متنوعی که در تهران وجود دارد، اقامتی دلپذیر را برای گردشگران فراهم میکند. با این وجود نصرالله حدادی تهرانپژوه در آخرین مصاحبهاش با روزنامه ایران گفت:« تا زمانی که کل آثار تاریخی تهران و اماکن گردشگری زیر نظر وزارت میراث فرهنگی یکپارچه نشوند و دهها سازمان موازی با هم وجود داشته باشد، گردشگری تهران به افول میرود. ظرفیتهای میراث، گردشگری، تفریحی و تاریخی تهران بسیار زیاد است و در صورتی که این اتفاق بیفتد، ظرفیت گردشگری تهران فوقالعاده می شود. گنجینههای نهفتهای در این شهر وجود دارد که همه آنها را در یک تور تهرانگردی ۶۰ روزه آن هم با ماشین و همه امکانات، نمیتوان بازدید کرد.»
اصفهان
اصفهان، نگین درخشان ایران، با تاریخی کهن و معماری بینظیر، یکی از مقاصد اصلی گردشگران داخلی و خارجی است. این شهر که در قلب ایران قرار دارد، با جمعیتی چند میلیونی، از مهمترین مراکز اقتصادی و فرهنگی کشور محسوب میشود. جاذبههای گردشگری اصفهان از مسجد شیخ لطفالله و پل خواجو تا میدان نقش جهان و کلیسای وانک، گنجینهای از هنر و معماری ایرانی-اسلامی را به نمایش میگذارد. بناهای تاریخی، مساجد باشکوه، پلهای زیبا و بازارهای سنتی، همگی دست به دست هم دادهاند تا اصفهان را به یکی از زیباترین شهرهای جهان تبدیل کنند.
شیراز
شیراز، نگین فیروزهای ایران، از دیرباز به عنوان مهد فرهنگ و ادب ایران زمین شناخته شده است. این شهر کهن، با آرامگاه شاعرانی چون حافظ و سعدی، و بناهای تاریخی باشکوهی همچون مسجد نصیرالملک و ارگ کریم خان زند، سالانه میزبان گردشگران بسیاری از سراسر جهان است. باغهای دلانگیز، بازارهای سنتی و آرامگاههای بزرگان ادب و عرفان، از جمله جاذبههای بینظیر شیراز هستند که هریک حکایت از تاریخ غنی و فرهنگ پویای این شهر دارند. شیراز، با آب و هوای معتدل و طبیعت دلنواز، تجربهای فراموشنشدنی را برای هر گردشگری به ارمغان میآورد.
یزد
یزد، شهری با هویتی خاص و تاریخی کهن، در دل کویر ایران میدرخشد. گرمای سوزان این شهر را مردمانی خونگرم و مهماننواز، بناهای تاریخی باشکوه و بافت سنتی آن، به مقصدی جذاب برای گردشگران تبدیل کرده است. به گزارش ایسنا:« بافت تاریخی یزد در مساحت ۷۴۳ هکتار و با حریمی پنج هزار هکتاری در سال ۱۳۸۴ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید و ۱۲ سال بعد نیز یونسکو به جهانی شدن آن رای داد ولی به رغم وعدههای مسئولان شهر و میراث فرهنگی در مورد شکوفایی بافت و رونق گردشگری در آن طی بازه زمانی از ملی تا جهانی شدن، به ویژه در سالهای اخیر تغییر محسوسی را در این عرصه شاهد نیستیم.» که این جای نگرانی دارد. یزد با معماری منحصر به فرد کویرنشینان و بادگیرهای بلندش، نمادی از سازگاری انسان با طبیعت است. از باغهای دلانگیز و مساجد تاریخی گرفته تا بازارهای سنتی و خانههای قدیمی، هر گوشه از این شهر گنجینهای از هنر و فرهنگ ایرانی را به نمایش میگذارد. اگر به دنبال سفری متفاوت و آشنایی با تاریخ و معماری ایران هستید، یزد بهترین گزینه برای شما خواهد بود.
تبریز
تبریز، نگین آذربایجان شرقی، با لقب شهر شفقت و مهرمانی، از دیرباز به عنوان یکی از مهمترین شهرهای تاریخی، فرهنگی و اقتصادی ایران شناخته شده است. این شهر زیبا با معماری منحصر به فرد، بازارهای سنتی پر رونق و جاذبههای تاریخی فراوان، هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند. از مسجد آبی چشمنواز و موزه قرآن و کتابت تا بازار بزرگ و ارگ تاریخی، هر گوشه از تبریز حکایت از تاریخ غنی و فرهنگ پویای این شهر دارد. تبریز همچنین زادگاه شخصیتهای برجستهای همچون شمس تبریزی بوده و به همین دلیل از اهمیت ویژهای در تاریخ عرفان و تصوف ایران برخوردار است.
کرمان
کرمان، پهناورترین استان ایران، با کویر لوت همسایه است و همین امر، امکان تجربه هیجانانگیز کویرنوردی را برای گردشگران فراهم کرده است. بافت تاریخی این شهر با خانههای خشتی و گلی، یادآور معماری اصیل ایرانی است. کرمان گنجینهای از جاذبههای تاریخی و طبیعی است؛ از ارگ تاریخی بم، که بزرگترین سازه خشتی جهان است، تا باغ شاهزاده ماهان با معماری بینظیرش. حمام گنجعلی خان و مقبره شاه نعمتالله ولی نیز از دیگر جاذبههای دیدنی این استان هستند که هر ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود میکشاند.
قم
قم، شهری با هاله ای از معنویت و تاریخ، یکی از مهم ترین قطب های مذهبی شیعیان جهان است. حرم مطهر حضرت معصومه(س) با گنبد طلاییاش، همچون نگینی درخشان در این شهر میدرخشد و سالانه پذیرای میلیونها زائر از سراسر جهان است. اما قم تنها به حرم مطهر محدود نمیشود؛ این شهر با جاذبههای طبیعی همچون کویر نمک و رودخانه قم، و بناهای تاریخی متعدد، مقصدی جذاب برای گردشگران نیز محسوب میشود. ترکیب این همه زیبایی طبیعی و معنوی، قم را به شهری خاص و دیدنی تبدیل کرده است.
مشهد
مشهد، به عنوان پایتخت معنوی ایران و یکی از مهمترین قطبهای گردشگری مذهبی جهان، جایگاهی ویژه در دل شیعیان دارد. وجود بارگاه مطهر امام رضا(ع) و جاذبههای تاریخی و فرهنگی متعدد، این شهر را به مقصدی جذاب برای میلیونها زائر و گردشگر داخلی و خارجی تبدیل کرده است. با این حال، جایگاه آخر مشهد در فهرست محبوبترین مقاصد گردشگری خارجی کمی تعجبآور است. این شهر پهناور، با ۱۲ محله بزرگ و جاذبههایی همچون آرامگاه نادرشاه، بازارهای سنتی و حمام مهدی قلی بیک، پتانسیل بسیار بالاتری برای جذب گردشگر دارد و شایسته جایگاهی بالاتر در این فهرست است. محمد رضا پهلوان در گفت و گویی با ایسنا در خصوص وضعیت گردشگری ایران به خصوص مشهد گفت:« بیش از ۱۰ هزار اثر، بنا و محوطه تاریخی در خراسان رضوی شناسایی شده که طبق آخرین آمار، از این تعداد نزدیک به ۳۰۰۰ اثر ثبت فهرست ملی میراث فرهنگی شده و از این تعداد هم ثبت جهانی بعضی از آثار را شاهد بودهایم که این امر نشان میدهد خراسان رضوی در این حوزه از موقعیت نسبتا خوبی برخوردار است.» در خصوص خراسان رضوی نیز اشاره کرد که :« از بین۵۴ کاروانسرایی که به ثبت جهانی رسیدند ۷ کاروانسرا متعلق به خراسان است.» این مساله نشان از اهمیت مشهد در حوزه گردشگری و پتانسیل بالای آن دارد، حتی اگر حرم امام رضا (ع) را به عنوان اصلیترین عنصر گردشگری این شهر در نظر بگیریم و سایر مقاصد گردشگری را در رتبههای بعدی قرار دهیم.