
راهنماتو- از یوخه و خوراکیهای خوشمزه و سنتی شیراز گرفته تا عرقیجات پرخاصیت و صنایع دستی شیراز که دقیقا مناسب یک خانه ایرانی هستند؛ وقتی وارد بازارهای سنتی شیراز میشوم عملا تمام کارت بانکیم را خالی میکنم چون میدانم خریدن این سوغاتها ارزش فراوانی دارد.
به گزارش راهنماتو، با سفر به شیراز ضمن این که پیوند دوباره با شعر، ادب و فرهنگ و تاریخ هنر ایران زمین برقرار میکنم سری به بازارهای سنتی میزنم تا عطر عرق بهارنارنج از خود بیخودم کند. از کنار مغازههای عطاری و عرقیجات فروش رد میشوم و با حوصله خواص دانه دانه آنها را میپرسم.
در دل بازار وکیل شیراز هستم. اینجا جایی است که هنر معماریش مرا مسخ خود میکند. دفتر تاریخ در ذهنم باز میشود و یادم میآید که وقتی کریم خان زند به لار رفته بود تا سرکی بکشد به بازار قیصریه بکشد دستور داد تا نمونهای از این بازار را در شیراز بسازند. او خوب فهمیده بود که بازار چه عنصر مهمی در شهر است و اقتصاد شهر به آن وابستگی فراوانی دارد.
بنای این بازار برای ساخت این بازار پرزرق و برق به وفور از گچ، آهک و آجر استفاده کرده است. سقفها بلند هستند و بادگیرهای تعبیه شده بالای آن هوای خوشی را در دل بازار ایجاد میکنند.
به راستههای مختلف بازار وکیل سر میزنم؛ راسته بازار بزازان، بازار مسگرها، بازار کلاهدوزها و غیره... این فرهنگ و هنر شهر شیراز از که در رگ و پی بازار وکیل جریان دارد؛ خاطرتان هست در مورد بازارهای سنتی مشهد چه گفتم؟
من طناز هستم و این بار به سراغ بازارهای شیراز رفتهام تا سوغاتی بخرم. با من در این مطلب از راهنمای سیر و سفر همراه شوید تا این بازارها را بشناسید.
۱. بازار وکیل شیراز
اگر در خیابانهای زند، طالقانی و لطفعلی خان زند شیراز باشید بالاخره یکی از درهای بازار وکیل را پیدا خواهید کرد تا به آن وارد شوید. اما ورودی اصلی بازار وکیل در خیابان زند، ضلع شرقی میدان شهرداری قرار دارند و من هم از همین در وارد بازار شدم. با مترو به بازار وکیل شیراز رفتم چون این بازار در جای پرترددی قرار دارد و عموما ترافیک سنگین است. ایستگاه متروی زندیه نزدیکترین ایستگاه مترو به بازار وکیل شیراز است. از این ایستگاه و در حوالی بازار وکیل شیراز نیز جاهای دیدنی زیادی وجود دارد که در مقاله ۵ باغ دیدنی شیراز برای سفر یک روزه در دل شهر نارنج و ترنج آنها را معرفی کردم.
در بازار وکیل شیراز از شیر مرغ تا جان آدمیزاد وجود دارد. البته خودتان که میدانید این یک ضربالمثل است. منظور این است که اکثر سوغاتهای شهر شیراز را میتوانید در بازار وکیل پیدا کنید و حین خرید از محیط سنتی آن لذت ببرید.
۲. سرای مشیر شیراز
اگر در دل بازار وکیل، حوالی شاهچراغ یا مسجد وکیل هستید بدون معطلی به سراغ سرای مشیر بروید. من هم همین کار را کردم. شما نمیدانید که این سرا چه حال و هوایی دارد. یادش بخیر؛ استاد تاریخ هنرم برای تدریس سرای مشیر زمان زیادی برای ما گذاشت. حالا هر بار که به این سرا وارد میشوم به یاد سلطنت فتحعلی شاه قاجار میافتم. اگر با دقت به کتیبهها نگاه کنید متوجه خواهید شد که این سرا وقفی ابوالحسن خان مشیر الملک برای امام پنج شیعیان است. سال ۱۳۴۸ فرح دیبا دستی به سر و روی سرای مشیر کشید تا جان تازهای بگیرد.
وقتی وارد سرای مشیر شدم فارغ از اینکه قرار است سوغاتی بخرم محو تماشای معماری آن شدم. حوض وسط و درختهای نارنج اطراف که نم نمک شکوفه میزنند و البته هشتی آن که مرا به دوران گذشته پرتاب میکند برایم جالب توجه هستند. دلم میخواهد روی یکی از آن نیمکتها مینشستم و ساعتی مشغول نوشتن نمایشنامهام میشدم.
بگذریم! به سراغ صنایع دستی شیراز میروم که در این سرا به فروش میرسد. خاتمسازی، معرق، حکاکی، قلمزنی، حکاکی روی طلا و مس و گبهبافی. اگر فرصت داشتم تا صبح در مورد تمام این هنرها با شما حرف میزدم! حیف که باید کوتاه بنویسم تا حوصلهتان سر نرود.
خلاصه فراموش نکنید که سرای مشیر در تقاطع خیابان لطفعلی خان زند و طالقانی، بهسمت بازار وکیل قرار دارد و برای رسیدن به آن میتوانید از همان مترو زندیه استفاده کنید.
۳. فروشگاههای خیابان لطفعلی خان
وقتی حسابی بازار وکیل و سرای مشیر را از نظر گذراندم وقت آن رسید به خیابانهای اطراف سرای مشیر نگاهی بیاندازم و بافت شهر شیراز را وجب به وجب حفظ کنم. فروشگاههای خیابان لطفعلی خان مرا به تاریخ میکشانند. به هنر ایران.
دوست داشتم تمام وسایلی که میفروختند را یکجا بخرم و به دل تهران بریزم تا پایتختمان هم مثل شیراز رنگارنگ شود! در همان حوالی بودم که نم بارانی زد و دلم خواست سری به حافظیه بزنم. حافظیه هم حوالی همین خیابان است که نشانیاش را میتوانید از مطلب ۵ مکان دیدنی شیراز برای گردش یک روز در شهر نارنج و ترنج پیدا کنید.
۴. مجتمع تجاری خلیج فارس
البته خارج شدن از فضایی کاملا سنتی به مجتمع تجاری نسبتا مدرنی مثل متجمع تجاری خلیج فارس شاید به نظر جالب نرسد، اما اگر بخواهید سوغات شیراز را بخرید این یکی از بهترین مرکز خریدهاست.
مجتمع تجاری خلیج فارس در شمال شهر شیراز قرار گرفته و من برای رفتن به آن باید به سراغ جاده شیراز به سپیدان میرفتم. بنابراین از ماشین شخصی استفاده کردم. اما اگر ماشین شخصی ندارید میتوانید با مترو به ایستگاه مترو امام حسین بروید.
بیشتر بخوانید: جاهای دیدنی شیراز ؛ راهنمای کامل سفر به شیراز
۵. خیابان پشت ارگ کریمخان
اگر بخواهم به شما بگویم که برای خرید عرقیجات شیراز دقیقا باید به کجا بروید باید خیابان پشت ارگ کریمخان را معرفی کنم. من پرسان پرسان به این خیابان رسیدم و متوجه شدم اینجا معدنی است که شاید فقط خود شیرازیها آن را بشناسند.
خود ارگ کریمخان ابتدای خیابان کریم خان زند قرار دارد و من به هنگام برگشت از مجتمع تجاری خلیج فارس سری به این خیابان زدم. به وقت شب هم سری به خود ارگ کریمخان زدم و از معماری این ارگ لذت بردم. از مجتمع خلیج فارس تا ارگ تقریبا ۴۰ دقیقه با خودروی شخصی راه در پیش داشتم ولی میتوانستم با مترو سفر کنم که نزدیکترین ایستگاه به آن ایستگاه مترو زندیه بود.