راهنماتو- اگرچه شاهرخ خان، مردی است که یک‌تنه رویاهای عاشقانه میلیون‌ها نفر را ساخته، اما همواره در سینما نقش یک قهرمان تمام عیار را بازی نکرده است؛ او گاهی قربانی فیلمی ضعیف شده یا در ابتدای راه است و هنوز از خود یک اسطوره جاودانه نساخته است. این‌جا سفری است از باشکوه‌ترین فیلم‌هایش تا ناامیدکننده‌ترین انتخاب‌هایش.
به گزارش راهنماتو، شاهرخ خان، که اغلب «پادشاه بالیوود» نامیده می‌شود، ستاره‌ای بی‌همتا در سینمای هند است که با جذابیت، استعداد و انرژی مثال‌زدنی‌اش دل میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان به دست آورده است. او در طول بیش از سه دهه فعالیت، در نقش‌های متنوعی ظاهر شده؛ از عاشقانه‌های ماندگار تا فیلم‌های ماجراجویانه و اجتماعی. اما همان‌طور که فیلم‌های شاهکار و تحسین‌شده‌ای در کارنامه‌اش دیده می‌شود، برخی از آثارش هم نتوانسته‌اند انتظارات را برآورده کنند.
در رتبه‌بندی فیلم‌های شاهرخ خان از عالی تا ضعیف، Chak De! India در صدر قرار می‌گیرد؛ فیلمی که علی‌رغم تیپیکالی که درباره فیلم‌های هندی داریم یک عاشقانه جاودانه نیست، بلکه یک صدای فرهنگی در هند است.
در کنار آن، آثاری مانند My Name Is Khan و Don جایگاه ویژه‌ای دارند که نشان‌دهنده عمق بازیگری و تعهد اجتماعی او هستند. در رتبه‌های میانی، فیلم‌هایی چون Pathaan و Chennai Express قرار می‌گیرند که هرچند سرگرم‌کننده‌اند، اما از نظر داستان‌گویی یا نوآوری، محدودیت‌هایی دارند. در نهایت، فیلم‌هایی مانند Yeh Lamhe Judaai Ke و Zamaana Deewana در پایین‌ترین رده‌ها جای می‌گیرند؛ آثاری که با وجود تلاش‌های خان، به دلیل ضعف فیلمنامه یا اجرای ناقص، مورد انتقاد شدید منتقدان و طرفداران قرار گرفتند.
چه در اوج و چه در افت، چیزی که شاهرخ خان را متمایز می‌کند، ارتباط عمیق و وفادارانه‌اش با طرفداران است؛ طرفدارانی که از هند تا دورترین نقاط جهان، او را نه‌فقط به‌خاطر نقش‌هایش، بلکه به‌خاطر شخصیت مهربان و تعهدش به عشق و هنر، ستایش می‌کنند. این رتبه‌بندی، بازتابی از مسیر پر فراز و نشیب یک ستاره است که همچنان الهام‌بخش سینما و فرهنگ هند باقی مانده است که در این مطلب از راهنمای فیلم بررسی می‌شوند.
1. فیلم لحظه‌های جدایی Yeh Lamhe Judaai Ke (2004)
امتیاز: 3.1
Yeh Lamhe Judaai Ke یک فیلم معمایی-عاشقانه محصول ۲۰۰۴ است که با بازی شاهرخ خان و راوینا تاندون، پس از یک دهه تأخیر و با صحنه‌هایی ناقص و بدل‌کاری‌های آشکار به اکران رسید. داستان فیلم حول جدایی دو عاشق، سوء‌تفاهم‌ها، قتل‌ها و توطئه‌های بی‌سروته می‌چرخد، اما به دلیل تدوین آشفته، روایت گسسته، و شخصیت‌پردازی ضعیف، هیچ‌گاه مخاطب را درگیر نمی‌کند. شاهرخ خان که در زمان فیلم‌برداری اولیه در اوج جوانی بود، با وجود حضور کاریزماتیکش نمی‌تواند فیلم را نجات دهد؛ چراکه صحنه‌های او اغلب ناقص و وصله‌پینه‌شده به نظر می‌رسند. بازی او در این پروژه صرفاً یادآور استعدادش در فیلم‌های بهتر است، اما در این اثر، بیشتر قربانی تولید آشفته و فیلمنامه ضعیف شده است. فیلم به‌حق توسط منتقدان و تماشاگران به باد انتقاد گرفته شد و به یک شکست کامل در کارنامه او تبدیل شد.
2. فیلم زمانه دیوانه (Zamaana Deewana (1995
امتیاز: 4.7
Zamaana Deewana محصول ۱۹۹۵، یک فیلم ماسالا به کارگردانی رامش سیپی است که سعی دارد با ترکیب عشق، کمدی، و اکشن، داستان آشتی دو خانواده دشمن را از طریق عشق فرزندان‌شان روایت کند. شاهرخ خان در نقش «راهول»، پسر شوخ و پرانرژی سوراج، تلاش می‌کند با جذابیت همیشگی‌اش بین دو جناح صلح برقرار کند، اما فیلم به دلیل فیلمنامه‌ی کلیشه‌ای، شخصیت‌پردازی سطحی، و لحنی آشفته بین ژانرها، هرگز به نقطه اوج نمی‌رسد. بازی شاهرخ خان اگرچه سرشار از انرژی و کاریزماست، اما در چارچوبی ضعیف گرفتار شده که اجازه نمی‌دهد استعداد او بدرخشد؛ در نتیجه، حضور او به یک اجرای گذرا و فراموش‌شدنی تقلیل یافته است. فیلم در گیشه هم شکست خورد و جزو آثار ضعیف‌تر کارنامه او محسوب می‌شود.
3. فیلم را.وان (Ra.One (2011
امتیاز: 4.9
Ra.One یکی از جاه‌طلبانه‌ترین پروژه‌های شاهرخ خان است که او در آن نقش G.One، یک شخصیت ویدئو گیمی که به دنیای واقعی می‌آید، بازی می‌کند؛ فیلم داستان توسعه‌دهنده‌ای را روایت می‌کند که پس از خلق یک بازی و مرگش، پسرش قهرمان بازی را برای مبارزه با شخصیت شرور احیا می‌کند. با وجود جلوه‌های ویژه قابل‌توجه و تلاش برای خلق یک بلاک‌باستر علمی-تخیلی هندی، فیلم از نظر روایی پراکنده و پر از لحظات کلیشه‌ای است. بازی شاهرخ خان در نقش یک ربات با قلب انسانی، پر از انرژی و تلاش برای تزریق احساسات در قالبی مکانیکی است، اما در نهایت اسیر فیلمنامه‌ای سطحی و شخصیت‌پردازی ناکامل می‌شود؛ هرچند، او موفق می‌شود تا حدی به این شخصیت رباتیک جان ببخشد و مخاطب را با خود همراه کند، اما فیلم به‌عنوان یک کل، بیشتر یک تجربه بصری پر زرق‌وبرق و کمتر یک داستان‌سرایی منسجم به نظر می‌رسد.
4. فیلم پاتان Pathaan (2023)
امتیاز: 5.8
Pathaan به کارگردانی سیدارت آناند، یک اکشن جاسوسی پرهیجان است که شاهرخ خان پس از چهار سال دوری از سینما، با نقش‌آفرینی در آن بازگشتی باشکوه دارد؛ داستان درباره مأمور افسانه‌ای است که پس از گمان مرگ، برای مقابله با تهدیدی عظیم به میدان بازمی‌گردد. فیلم با صحنه‌های اکشن عظیم و جلوه‌های ویژه‌ای در سطح تولیدات هالیوود، سرگرم‌کننده است، اما فیلمنامه ساده و پیش‌بینی‌پذیر آن اجازه عمق دادن به شخصیت‌ها را نمی‌دهد. شاهرخ خان با کاریزمای همیشگی‌اش، نقش پاتان را با ترکیبی از شوخ‌طبعی، جدیت و وقار به تصویر می‌کشد و در کنار حضور فیزیکی قابل‌توجهش در سکانس‌های اکشن، موفق می‌شود جایگاه قهرمانانه شخصیت را تثبیت کند؛ هرچند فیلم بیش از آنکه به شخصیت‌پردازی بپردازد، به نمایش اغراق‌آمیز صحنه‌ها تکیه دارد.
5. فیلم قطار چنای Chennai Express (2013)
امتیاز: 6.2
Chennai Express به کارگردانی روهیت شتی، ترکیبی از کمدی، اکشن و رومانس است که شاهرخ خان در نقش «راهول» بار دیگر قدرت ستارگی و طنز ذاتی‌اش را به رخ می‌کشد؛ داستان او، سفری ناخواسته با قطاری به جنوب هند و آشنایی‌اش با دختری از خانواده‌ای گانگستری است که به ماجراهایی پرهیاهو و عاشقانه ختم می‌شود. گرچه فیلم در روایت و شوخی‌ها گاهی به کلیشه‌ها و اغراق تکیه دارد، اما بازی شاهرخ خان با انرژی بالایش، میان معصومیت، شوخ‌طبعی و لحظات احساسی، جذابیت خاصی به اثر می‌دهد. او با استفاده از لهجه‌ها و موقعیت‌های زبانی، پل ارتباطی دلنشینی بین فرهنگ شمال و جنوب هند ایجاد می‌کند، هرچند فیلم در برخی لحظات اسیر لحن کارتونی و بیش از حد ساده‌انگارانه می‌شود.
6. فیلم Jab Tak Hai Jaan (2012)
امتیاز: 6.7
Jab Tak Hai Jaan، آخرین فیلم یاش چوپرا، یک درام رمانتیک است که در آن شاهرخ خان نقش سامر را ایفا می‌کند. داستان فیلم درباره‌ی عشق پیچیده‌ی سامر به میرا (کاترینا کایف) است، که به دلیل اختلافات مذهبی از هم جدا می‌شوند. سامر پس از این جدایی به بمب‌خنثی‌کن حرفه‌ای تبدیل می‌شود و هر روز خود را در معرض مرگ قرار می‌دهد تا چالشی برای خداوند باشد. این فیلم نه تنها به خاطر داستان جذاب و رومانتیک خود، بلکه به دلیل فیلم‌برداری زیبا و موسیقی آری رحمان، تحسین‌های زیادی را دریافت کرد. شاهرخ خان در این فیلم بازی استثنایی از خود به نمایش گذاشت، که توانست احساسی پیچیده از اندوه، عشق و سرنوشت را به زیبایی به تصویر بکشد. بازی خان در نقش یک مرد درگیر با درگیری‌های درونی و با قلبی شکسته، با تکیه بر احساسات عمیق و پیچیده، یکی از نقاط قوت فیلم است.
7. فیلم جوان Jawan (2023)
امتیاز: 6.9
Jawan، به کارگردانی آتلی، یکی از آثار برجسته شاهرخ خان در سال 2023 است که در آن در نقش "آزاد" ظاهر می‌شود؛ مردی با ماموریتی برای اصلاح اشتباهات دولت در حق شهروندان. آزاد با حمایت گروهی از زنان مهارت‌مند، در برابر افسر ضدتروریسم نرمدا رای (نایانتارا) و تبهکار بزرگ کالی (ویجی ستوپاتی) قرار می‌گیرد که ارتباطی با گذشته‌اش دارد. شاهرخ خان در این فیلم علاوه بر بازی در نقش آزاد، در نقش دیگری نیز ظاهر می‌شود و حتی در صحنه‌های اکشن با خود بازی می‌کند. بازی خان در این فیلم با ترکیبی از قدرت فیزیکی و احساسات عمیق، توانسته است شخصیت‌های پیچیده‌اش را به شکلی ملموس و جذاب ارائه دهد. گرچه فیلم در برخی موارد ممکن است از نظر داستانی کمی اغراق‌آمیز باشد، اما بازی خان و پیامی اجتماعی قوی، آن را به اثری جذاب و تاثیرگذار تبدیل کرده است.
8. فیلم دان Don (2006)
امتیاز: 7.2
Don (2006)، بازسازی موفق فیلم کلاسیک 1978 به کارگردانی فرهان اختر، یکی از بهترین تلاش‌ها برای احیای یک اثر قدیمی است. شاهرخ خان در نقش دون، رئیس مافیای خطرناک، با بازی فوق‌العاده‌ای که در آن ترکیبی از فریبندگی و شرارت را به نمایش می‌گذارد، اثری به یاد ماندنی خلق کرده است. داستان فیلم حول شخصیت دون می‌چرخد که پس از مرگ رئیس پلیس (بومن ایرانی)، فردی شبیه به او به نام ویجی (شاهرخ خان) را برای نفوذ به مافیای دون می‌فرستد. ویجی در حالی که باید هویت واقعی خود را پنهان کند، با پیچیدگی‌هایی روبه‌رو می‌شود که باعث ایجاد تلاطم در زندگی او می‌شود. شاهرخ خان در این نقش پیچیده و دوگانه، که باید همزمان شخصیت مثبت و منفی را ایفا کند، به طرز بی‌نظیری ظاهر شده و این نقش را به یاد ماندنی کرده است. بازی او با پریانکا چوپرا که در نقش پلیس راما ظاهر می‌شود، جذابیت خاصی به فیلم بخشیده است. کارگردانی فرهان اختر با استفاده از تنظیمات بین‌المللی و تسلسل‌های اکشن پرهیجان، توانسته این بازسازی را به یک تجربه مدرن و جذاب برای مخاطبان معاصر تبدیل کند.
9. فیلم من خان هستم My Name is Khan (2010)
امتیاز: 7.9
من خان هستم (2010) یک درام تاثیرگذار به کارگردانی کاران جوهر است که در آن شاهرخ خان نقش رضوان خان، مردی مسلمان با سندروم آسپرگر را بازی می‌کند. او سفری در سراسر آمریکا آغاز می‌کند تا پیامی از صلح و تساهل بدهد، پس از اینکه همسرش پس از حملات 11 سپتامبر مورد تبعیض اسلام‌هراسی قرار می‌گیرد. این فیلم از نقش‌های رمانتیک همیشگی خان فاصله می‌گیرد و به او این فرصت را می‌دهد تا توانایی‌های بازیگری خود را در نقشی دراماتیک و پیچیده به نمایش بگذارد که به شدت تحسین شد. بازی خان در نقش رضوان به شدت دل‌نشین و تاثیرگذار بود و باعث دریافت جوایز زیادی از جمله جایزه بهترین بازیگر مرد از جوایز فیلم‌فیر شد. فیلم همچنین توانست در بازارهای بین‌المللی رکوردهای فروش را بشکند و توجه گسترده‌ای را جلب کند. خان در این نقش توانست عمق و صداقت را به خوبی به تصویر بکشد و ویژگی‌های آسیب‌پذیری، اراده و مهربانی شخصیتش را نشان دهد. با این حال، تمرکز فیلم بر بازتاب پیش‌داوری‌های دنیای واقعی زمانی که خان خود به دلیل نام خانوادگی‌اش در جریان تبلیغات فیلم در آمریکا مورد بازجویی قرار گرفت، اهمیت و تاثیر اجتماعی این فیلم را بیشتر نشان داد.
10. فیلم برو هند Chak De! India (2007)
امتیاز: 8.1
Chak De! India یک فیلم ورزشی درام است که شاهرخ خان در نقش کابیر خان، بازیکن سابق هاکی که پس از رسوایی به مربیگری تیم ملی هاکی زنان هند منصوب می‌شود، ظاهر می‌شود. داستان فیلم به تلاش‌های کابیر خان در رهبری تیم زنان برای غلبه بر مشکلات داخلی و تعصبات اجتماعی جهت کسب پیروزی می‌پردازد. فیلم نه تنها پیروزی تلاش و همبستگی تیمی را جشن می‌گیرد بلکه پیام توانمندسازی زنان در برابر مشکلات را به خوبی منتقل می‌کند. بازی شاهرخ خان در این فیلم یکی از بهترین نقش‌آفرینی‌های او به شمار می‌آید. او در این فیلم هیچ‌گونه آهنگ یا شریک عاشقانه‌ای ندارد، که برای خان که معمولا در فیلم‌های رمانتیک دیده می‌شود، یک تغییر قابل توجه است. خان که در دانشگاه هاکی بازی می‌کرد، به دلیل علاقه‌اش به ورزش این نقش را پذیرفت و توانست شخصیتی قوی و الهام‌بخش خلق کند. نقدهای مثبت زیادی به دقت ورزشی فیلم و تم‌های فمینیستی آن وارد شد و حتی برخی منتقدان با اشاره به فیلم‌های ورزشی الهام‌بخش هالیوودی، آن را مقایسه کردند. در کل، Chak De! India یکی از برجسته‌ترین فیلم‌های شاهرخ خان به شمار می‌آید که فراتر از انتظارهای عمومی، ترکیب موفقی از درام و ورزش را ارائه می‌دهد.
