انتخاب بذر مناسب
برای کاشت سبزه کتان نوروزی، اولین قدم انتخاب بذرهای باکیفیت است. بذرهای کهنه یا نامرغوب قدرت جوانه زنی بالایی ندارند و ممکن است سبزه شما کم پشت یا ناسالم رشد کند.
هنگام خرید، به رنگ و شکل بذرها دقت کنید. بذرهای تازه، رنگی براق و یکنواخت دارند و هنگام لمس کمی روغنی هستند. بهتر است بذرها را از فروشگاه های معتبر خریداری کنید. برخی بذرهای موجود در بازار ممکن است آغشته به مواد شیمیایی باشند که رشد طبیعی سبزه را مختل می کند. استفاده از بذر تازه، تضمین کننده یک سبزه سالم و زیبا خواهد بود.
خیساندن بذرها
پس از انتخاب بذر مناسب، باید آن را به مدت ۲۴ ساعت در آب خیس کنید. خیساندن به بذرها کمک می کند تا نرم شده و آماده جوانه زنی شوند. برای این کار، بذرها را داخل یک کاسه بریزید و مقداری آب ولرم روی آن ها اضافه کنید. بهتر است حجم آب کمی بیشتر از مقدار بذر باشد. در طول این مدت، چند بار آب بذرها را تعویض کنید تا از بو گرفتن آن ها جلوگیری شود. بعد از ۲۴ ساعت، بذرها لعابدار شده و حالتی ژله ای پیدا می کنند که نشان دهنده آمادگی آن ها برای کاشت است.
آماده سازی ظرف کاشت
انتخاب ظرف مناسب برای سبزه اهمیت زیادی دارد. ظرف باید دارای سطحی صاف باشد تا بذرها به طور یکنواخت پخش شوند. ظروف سفالی، شیشه ای و پلاستیکی گزینه های مناسبی هستند. کف ظرف را می توانید با یک لایه نازک خاک سبک، پنبه یا دستمال حوله ای بپوشانید. خاک کمک می کند سبزه ریشه های قوی تری داشته باشد، اما اگر از پنبه استفاده می کنید، باید مرتب آن را مرطوب نگه دارید. توجه داشته باشید که کف ظرف نباید سوراخ داشته باشد، زیرا خروج آب ممکن است باعث خشک شدن بذرها شود و از رشد مناسب آن ها جلوگیری کند.
پخش کردن بذرها
بعد از آماده کردن ظرف، باید بذرهای خیس خورده را روی سطح آن پخش کنید. این مرحله مهم است زیرا چگونگی پخش شدن بذرها بر روی رشد یکنواخت سبزه تأثیر می گذارد. بذرها را باید به طور یکدست و بدون انباشتگی روی سطح ظرف قرار دهید. اگر بذرها روی هم قرار بگیرند، باعث ایجاد رطوبت بیش از حد و در نتیجه کپک زدن می شوند. لایه بذر نباید بیش از حد ضخیم باشد، زیرا باعث خفگی و جلوگیری از رشد آن ها می شود. دقت کنید که بذرها کاملاً به سطح زیرین چسبیده باشند تا رطوبت لازم برای جوانه زنی را دریافت کنند.
مرطوب نگه داشتن بذرها
پس از پخش بذرها، باید به طور مرتب سطح آن ها را مرطوب نگه دارید. بهترین روش برای این کار استفاده از اسپری آب است. روزانه دو تا سه بار سطح بذرها را با آب اسپری کنید تا خشک نشوند. اگر از پارچه نخی یا دستمال روی آن ها استفاده می کنید، باید آن را مرطوب نگه دارید تا بذرها به اندازه کافی رطوبت دریافت کنند. همچنین، دقت کنید که آب بیش از حد روی بذرها نریزید، زیرا رطوبت زیاد باعث پوسیدگی و کپک زدگی می شود. یک رطوبت متعادل و مداوم، بهترین شرایط را برای رشد سبزه فراهم می کند.
پوشاندن ظرف کاشت
در روزهای ابتدایی، لازم است روی بذرها را بپوشانید تا رطوبت مورد نیاز برای جوانه زنی حفظ شود. می توانید از یک پارچه نخی یا یک پلاستیک سوراخ دار برای این کار استفاده کنید. پارچه باید مرتب مرطوب شود، اما نباید بیش از حد خیس باشد. اگر از پلاستیک استفاده می کنید، سوراخ های کوچکی روی آن ایجاد کنید تا هوا جریان داشته باشد و از ایجاد قارچ و کپک جلوگیری شود. بعد از دو تا سه روز، زمانی که بذرها شروع به جوانه زدن کردند، پوشش را بردارید تا سبزه ها بتوانند نور کافی دریافت کنند و رشد خود را ادامه دهند.
قرار دادن در محیط مناسب
محیطی که سبزه در آن قرار می گیرد، تأثیر زیادی بر رشد آن دارد. سبزه کتان برای رشد مناسب نیاز به نور غیر مستقیم دارد. بهتر است آن را در محلی روشن، اما دور از تابش مستقیم نور خورشید قرار دهید. نور شدید باعث خشک شدن سریع بذرها شده و روند رشد را مختل می کند. دمای اتاق باید متعادل باشد. دمای ۱۸ تا ۲۲ درجه سانتی گراد ایده آل است. اگر دما خیلی پایین باشد، جوانه زنی به تأخیر می افتد و اگر خیلی بالا باشد، ممکن است باعث خشک شدن سریع سبزه شود.
رشد و رسیدگی روزانه
در طول دوره رشد، سبزه نیاز به رسیدگی مداوم دارد. روزانه وضعیت رطوبت آن را بررسی کنید و در صورت نیاز با اسپری آب، آن را مرطوب کنید. اگر مشاهده کردید که برخی از قسمت های سبزه رشد کندتری دارند، می توانید کمی آب بیشتر روی آن نواحی اسپری کنید. همچنین، بررسی کنید که سبزه کپک نزند. اگر نشانه هایی از کپک مشاهده کردید، می توانید با کاهش میزان رطوبت و افزایش جریان هوا از پیشروی آن جلوگیری کنید. مراقبت دقیق از سبزه باعث رشد یکنواخت و زیباتر آن خواهد شد.
کوتاه کردن سبزه
پس از اینکه سبزه رشد کرد و بلند شد، می توانید آن را کوتاه کنید تا ظاهر مرتب تری داشته باشد. بهترین زمان برای کوتاه کردن سبزه، حدود یک هفته قبل از نوروز است. برای این کار، از قیچی تیز استفاده کنید و ارتفاع آن را به اندازه دلخواه کوتاه کنید. دقت کنید که کوتاه کردن بیش از حد، ممکن است باعث ضعیف شدن ریشه ها شود. همچنین، اگر سبزه خیلی بلند شود، ممکن است به هم بپیچد و ظاهر نامنظمی پیدا کند. با کوتاه کردن متعادل، می توانید سبزه ای زیبا و شاداب برای سفره هفت سین داشته باشید.
حفظ طراوت سبزه تا نوروز
برای اینکه سبزه شما تا لحظه تحویل سال تازه و سرسبز باقی بماند، باید مراقبت ویژه ای از آن داشته باشید. روزانه مقدار کمی آب به آن اسپری کنید و در محیطی با دمای مناسب نگهداری کنید. از قرار دادن سبزه در معرض باد مستقیم یا نور شدید خودداری کنید، زیرا باعث خشک شدن و زرد شدن آن می شود. اگر احساس کردید که سبزه در حال پژمرده شدن است، می توانید کمی آب بیشتر به آن اضافه کنید. رعایت این نکات ساده باعث می شود سبزه شما تا پایان نوروز شاداب و زیبا باقی بماند.
