دوست‌یابی و انتخاب دوست خوب برای کودکان از درجه اهمیت بالایی برخوردار است. در این سنین، آن‌ها بسیار تحت تاثیر محیط و اطراف خود هستند و به شدت از آن‌ها تقلید می‌کنند. ار این رو دوستی بخش مهمی از زندگی هر کودکی است.
کودکان معمولا اولین دوستی‌های خود را در سنین سه یا چهارسالگی که سنین مهد کودک برای آن‌ها است، تجربه می‌کنند. در این سنین دوست برای آن‌ها، فارغ از بحث جنسیت بیشتر در نقش همبازی است. ممکن است آن‌ها به سرعت با هم دوست شوند، یا به کوچک‌ترین دعوایی از هم جدا شوند. بنابراین تا قبل از سن مدرسه هنوز دوست‌یابی برای آن‌ها هدف‌دار و پایدار نیست. در سنین مدرسه، دوستی بین کودکان اغلب در خدمت ارضای نیازهای آن‌هاست. دوستانی که با آن‌ها بازی کنند، در مقابل دیگران از آن‌ها حمایت کنند یا در مواردی که نیاز به کمک دارند، پشتیبان آن‌ها باشند. بنابراین، والدین باید قبل از رسیدن به سن مدرسه آموزش‌های لازم را به فرزندشان بدهند تا بتواند در مدرسه با همسالان خود روابط اجتماعی مناسبی برقرار کرده و انتخاب خوبی در زمینه دوست‌یابی داشته باشد. ممکن است پرورش مهارت‌های دوست‌یابی در کودکان دشوار باشد اما اگر آن‌ها این مهارت را به خوبی یاد بگیرند، احساس رضایت‌شان از دوستانی که پیدا می‌کنند بیشتر می‌شود و به آرامش بیشتری دست پیدا می‌کند. در ادامه به برخی از راهکارهایی که می‌تواند به والدین در این زمینه کمک کند، می‌پردازیم:
خصوصیات دوست خوب را برای کودک توضیح دهیم
والدین باید با فرزندانشان در مورد دو مفهوم دوست داشتن و رفتار دوستانه صحبت کنند، این که هر کسی می‌تواند خود را به عنوان دوست به آن‌ها معرفی کند اما باید ببینند که آیا همه آن‌هایی که ادعای دوستی دارند، تا چه اندازه نسبت به این ادعا وفادار هستند و رفتار دوستانه‌ای دارند. آن‌ها باید بدانند که دوست واقعی کسی است که با او دائم جرو بحث نمی‌کند، احترام می‌گذارد، او را مجبور به کاری که دوست ندارد، نمی‌کند یا زمانی که از دستش ناراحت می‌شود، با او قهر نمی‌کند، بلکه برای حل مشکلات‌شان با او صحبت می‌کند.
والدین الگوی خوبی برای کودکان خود باشند
والدینی که خجالتی هستند یا در برخوردهای اجتماعی با دیگران دچار مشکل هستند، قطعا فرزندانشان نیز از الگوی آن‌ها در رابطه با دیگران پیروی می‌کند. این کودکان شاید نتوانند به راحتی با کسی دوست شوند. شیوه احواپرسی شما با مردم، صحبت کردن با تلفن، خرید کردن یا کارهای دیگری که در برخورد با دیگران انجام می‌دهید، در واقع این رفتار را در برخورد اجتماعی برای کودکتان الگو قرار می‌دهید.
به کودکان‌مان راههای کنترل احساسات را یاد بدهیم
کودکانی که پرخاشگر هستند یا بچه‌هایی که دوست دارند در همه امور تصمیم گیرنده اصلی باشند و به نوعی دنبال رئیس بازی هستند یا در بازی به قوانین بازی زیاد پایبند نیستند، دوستی با آن‌ها شاید برای همسالانشان جالب و جذاب نباشد بنابراین والدین باید با کودکانشان در مورد مدیریت این هیجانات صحبت کنند. برای مثال به او بگویند اگر بخواهد در بازی زود عصبانی شود و به دنبال دعوا با دیگران باشد دیگر کسی حاضر نیست با او بازی کند. والدین باید به کودک خود کمک کنند که در خانه آرام شدن را تمرین کند. برای مثال زمانی که عصبانی شد با خودش جملاتی را برای آرامش تکرار کند. یا اگر از سوی دیگران مورد تمسخر یا آزار قرار گرفت، شیوه رفتاری درست را به او آموزش دهند. بنابراین والدین باید در مورد عواقب و نتایج این رفتارها با فرزندشان صحبت کنند.
تعامل مناسب با دیگران را به کودکمان یاد دهیم
برخی از کودکان خجالتی هستند و قادر نیستند حتی کوچک‌ترین ارتباطی با دیگران برقرار کنند. والدین باید از طر یق بازی یا داستان‌هایی که برای کودک می‌خوانند به آن‌ها در این زمینه کمک کرده و به آن‌ها یاد بدهند که چگونه با سلام و احوال‌پرسی‌های خاصی می‌توانند زمینه را برای شروع یا ادامه یک گفتگو فراهم کنند یا با چه رفتارهایی نظر دیگران را برای درخواست دوستی جلب کند. یا چگونه خود را معرفی کند. برای مثال می‌توانند برای شروع بعد از سلام و معرفی خود با طرف مقابل دست بدهد و در ادامه نام او را سوال کند.
والدین با بازی با کودک می‌توانند ویژگی‌های یک دوست خوب را به فرزندشان آموزش دهند
والدین می‌توانند با استفاده از بازی و زبان بدن مفاهیمی که باعث ایجاد دوستی یا مانع آن می‌شود، را به فرزندشان آموزش دهند. در بازی با کودکتان نشان دهید که دوستی هستید که می‌خواهید با او بازی کنید. تمرین شیوه تعامل با دوستان مختلف به کودک کمک می‌کند تا نحوه رفتار با کودکان دیگر را یاد بگیرد. برای مثال اگر کودکتان پرخاشگر است یا دوست دارد در هر کاری رئیس باشد شما می‌توانید این نقش را در مقابل او انجام دهید. در این صورت، کودک متوجه تاثیر این رفتارش بر دیگران می‌شود.
برای تعامل بیشتر کودک با دیگران او را در موقعیت‌های مختلفی قرار دهیم
بردن کودکان به مهمانی‌های خانوادگی یا دوستانه که همسالان کودک نیز در آن شرکت می‌کنند، می‌تواند فرصت خوبی برای یادگیری روابط اجتماعی و تعامل کودک با دیگران باشد. در این جمع‌ها والدین می‌توانند، از کودک بخواهند که دوستانش را به بازی دعوت کند یا با هم کارتون ببینند، این موقعیت‌ها به کودک این فرصت را می‌دهد که مهارت‌های اجتماعی را تمرین کند، همچنین برای ادامه این دوستی اگر برای او خوشایند است، تلاش کند. بنابراین بردن کودکان به محیط‌هایی مثل پارک، شهر بازی یا شرکت در کلاس‌های آموزشی، برای ارتباط بیشتر کودک با همسالانش، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.
برخورد مناسب در مواقعی که کودک، دوستی انتخاب می‌کند که مورد قبول خانواده نیست
اگر کودک شما با کسی دوست شد که مورد تایید شما نیست، نباید در مقابل این انتخاب کودک مخالفت سریع داشته باشید. باید آن را بپذیرد. والدین نباید دیدگاه خود را بر کودک تحمیل کنند بلکه باید به برخی از سوالات در ذهن خود پاسخ دهند. این که چه خصوصیتی باعث گرایش کودکش به سوی این دوستی شده است، تا با دلیلی قانع کننده با کودک خود صحبت کنند. به این طریق دوستان انتخابی کودکشان را بهتر درک کرده و بهتر آن‌ها را می‌پذیرند.
سخن آخر
پیدا کردن دوست خوب شاید زمان زیادی را بطلبد و مشقات زیادی داشته باشد. والدین باید در این مورد حداکثر حمایت خود را از فرزندشان داشته باشند و نگذارند که آن‌ها در این فرایند ناامید شوند. همچنین در برخی از کودکان به دلایل شخصی یا جسمی ارتباط‌گیری و پیدا کردن دوست شاید مشکل باشد، یا والدینی که کودکان خجالتی دارند نباید به آن‌ها در این زمینه فشار وارد کنند و آن‌ها را به اجبار در موقعیت‌های اجتماعی که دوست ندارند قرار دهند، چرا که این کار باعث استرس آن‌ها می‌شود.
