رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره سوشهای جدید کرونا و همچنین همپوشانی آن با آنفلوآنزا و سرماخوردگی همزمان با فصل سرما توضیح داد.
دکتر علیرضا زالی، با بیان اینکه تغییرات اکولوژیک در فصل سرد سال حاصل میشود، اظهار کرد: به واسطه تغییرات اکولوژیک فصل سرد سال، تغیرات متناسب برای سوشهای سرمادوست فراهم میشود و این سوشها میتوانند از فرصت استفاده کنند و سبب افزایش بیماریهای تنفسی میشوند. بیماریهای تنفسی به طور معمول و به صورت سنواتی در موسم پاییز و زمستان به ویژه بیماریهای ویروسی که شایعترین نوع بیماریهای تنفسی هستند، مواجه میشویم.
وی درباره چرایی افزایش بیماریهای تنفسی در فصل سرد سال توضیحداد: «تغییرات اکولوژیک سازگار با طبیعت بیولوژیک ویروسهای مربوطه فصلی» و «حضور بیشتر انسانها در فضای مسقف و افزایش ارتباطات فیزیکی» شرایط را برای ویروسها مهیا میکنند.
۲ پیک آنفلوانزا در ایران و جهان
وی با بیان اینکه ویروس آنفلوآنزا به طور سنتی ۲ پیک در عرصه جهانی دارد، گفت: ایران از این پیکها دور نیست. به طور معمول، پیک اول آنفلوآنزا از اواسط مهرماه آغاز میشود و به طور معمول تا اواخر آبان ادامه دارد. اگرچه زمان پیک نخست آنفلوآنزا از اواسط مهر تا اواخر آبان ماه است اما شاید فراز و فرودهای تقویمی در برخی کشورها داشته باشد. ویروسها، بیشترین عامل ابتلا به بیماریهای تنفسی هستند و به ویژه در گروههای سنی کودکان و سالمندان شیوع بیشتری دارند.
وی ادامه داد: همچنین پیک دوم آنفلوآنزای فصلی از اواسط دی ماه آغاز میشود. «سینسیشیال ویروسها» بسیار شایع هستند و به طور معمول حجم بالاتری از اختلالات تنفسی را فراهم میکنند.
سوشهای جدید خانواده اومیکرون
زالی همچنین در ادامه صحبتهایش درباره کرونا ویروس نیز با بیان اینکه اخیرا با سوشهای جدیدی از خانواده «اومیکرون» در سطح جهانی مواجه هستیم، افزود: همپوشانی ویروس خانواده اومیکرون با ویروس آنفلوآنزا و سایر ویروسها میتواند سبب بروز مشکلاتی شود. تعداد افراد با تست مثبت کرونا و بیماران نیازمند به بستری به دلیل ابتلا به کرونا به تازگی در سطح جهان افزایش یافته است؛ هرچند میزان مرگومیر ناشی از ابتلا به کرونا مانند امواج قبلی و سالهای گذشته نیست، اما نرخ ابتلا به بیماری بیشتر است.
ویژگی سوشهای جدید کرونا چیست؟
رئیس دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی تصریح کرد: به نظر میرسد سوشهای جدید کروناویروس از قدرت «ایمنیگریزی» و «حد انتقال» بیشتری برخوردار هستند. در حال حاضر، سوش KP۳، سویه غالب جهانی است و دو «جهش» نسبت سوشهای گذشته دارد. دو جهش ژنی، فرصت بیشتری را برای انتقال در اختیار سوش KP۳ قرار میدهد و ایمنیگریزی بیشتری دارد.
وی درباره ضرورت رعایت مراقبتهای بهداشتی گفت: کماکان افراد بالای ۶۵ سال و افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای مانند آسم، دیابت، چاقی، بیماریهای قلبی-عروقی و کسانی که از داروهای نقص سیستم ایمنی استفاده میکنند، میبایست پروتکلهای بهداشتی را بیشتر رعایت کنند. اگر افراد بالای ۶۵ سال و افراد مبتلا به بیماریهای زمینهای مانند آسم، دیابت، چاقی، بیماریهای قلبی-عروقی و کسانی که از داروهای نقص سیستم ایمنی استفاده میکنند حتی به بیماری کرونا مبتلا نشوند، شانس ابتلا به آنفلوآنزا و سایر ویروسها را دارند.
ضرورت تزریق واکسن آنفلوانزا برای برخی گروهها
زالی ادامه داد: مبتلایان به بیماریهای زمینهای، سالمندان، مبتلایان آسم و بیماریهای قلبیعروقی میبایست واکسن آنفلوآنزا را تزریق کنند. اواخر شهریور ماه و هفتههای آغازین مهر ماه، زمان طلایی تزریق واکسن آنفلوانزا است؛ چرا که حداقل دو هفته زمان میبرد که ایمنی فراهم شود. اگر واکسن در زمان طلایی تزریق نشود، این احتمال وجود دارد که در زمان اوج بیماری آنفلوآنزا اثربخشی نداشته باشد.
رئیس دانشگاه علومپزشکی شهید بهشتی با اشاره به دیدگاههای اشتباه درباره تزریق واکسن گفت: برخی تصور میکنند در صورت تزریق واکسن آنفلوآنزا به سرماخوردگی مبتلا نمیشوند که یک تصور نادرست است. ویروسهای سرماخوردگی با ویروسهای آنفلوآنزا متفاوت هستند. هدف از تزریق واکسن آنفلوانزا، عدم ابتلا به سرماخوردگی نیست بلکه عدم ابتلا به آنفلوآنزای فصلی است.
میزان اثرگذاری واکسنهای آنفلوانزا
وی تاکیدکرد: با توجه به اینکه از سوشهای سال گذشته برای واکسن آنفلوانزا استفاده میشود، بنابراین تزریق این واکسن نمیتواند ایمنی ۱۰۰درصدی حاصل کند. مطالعات متعددی درباره اثربخشی واکسن آنفلوانزا انجام شده، نتایج برخی مطالعات بیانگر ایمنی ۴۰ درصدی و برخی مطالعات نیز بیانگر ایمنی ۶۰ درصدی هستند. اگر سالمندان و افرادی مبتلا به بیماریهای تنفسی مانند آسم و سایر بیماران نسبت به تزریق واکسن آنفلوانزا اقدام کردند، در عین حال در نظر داشته باشند که همچنان باید نسبت به رعایت نکات بهداشتی توجه داشته باشند.