ستارهشناسان هفت نمونه جدید از یک پدیده کیهانی به نام ستارههای دنبالهدار تاریک را کشف کردهاند که میتواند به دانشمندان کمک کند تا تعیین کنند آیا اجرام آسمانی در اوایل تاریخ سیاره به رساندن عناصر حیاتی مانند آب به زمین کمک کرده است یا خیر.
دنبالهدارهای بدون «دم»
کشف تعداد شناخته شده این اجرام اسرارآمیز آسمانی را در سراسر منظومه شمسی دوبرابر میکند؛ البته ستارههای دنبالهدار بدون «دم» شناخته میشوند.
داریل سلیگمن، نویسنده ارشد این مطالعه، محقق فوق دکترای فیزیک و نجوم در میشیگان، میگوید: یکی از مهمترین دلایلی که ما اجسام کوچک مانند سیارکها و دنبالهدارها را مطالعه میکنیم این است که به ما درباره نحوه انتقال مواد بهدور منظومه شمسی کمک میکند.
دنبالهدارهای تاریک دسته جدیدی از اجرام نزدیک به زمین هستند که ممکن است حاوی آب باشند. بنابراین منبع بالقوه جدیدی برای رساندن موادی به زمین هستند که برای توسعه حیات ضروری بودند.
اثر یارکوفسکی
به گزارش CNN این حرکت را نمیتوان با شتابهای معمولی برای سیارکها، مانند اثر یارکوفسکی توضیح داد که در آن سنگهای فضایی، گرما را از خورشید جذب میکنند و سپس آن را بهعنوان تابش فروسرخ ساطع میکنند که میتواند باعث ایجاد مقدار کمی رانش برای سیارک شود.
در عوض، RM ۲۰۰۳ بیشتر شبیه یک دنبالهدار حرکت میکرد. ضمن آنکه خورشید باعث میشود موادی مانند یخ درون دنبالهدارها از طریق فرایندی به نام تصعید مستقیماً به گاز تبدیل شوند.
اولین جرم مشاهده شده در منظومه شمسی
فارنوکیا، یکی از نویسندگان این مطالعه و مهندس ناوبری در آزمایشگاه پیشرانش جت ناسا در پاسادنا میگوید: برای مدت کوتاهی ما این یک شی آسمانی عجیب داشتیم که نمیتوانستیم به طور کامل آن را کشف کنیم. در واقع این یک پازل است که روشی را که ما همیشه اجرام را بهعنوان سیارک یا دنبالهدار طبقهبندی کردهایم به چالش میکشد.
سپس، ستارهشناسان "Oumuamua" را در سال ۲۰۱۷ مشاهده کردند. این اولین جرم مشاهده شده در منظومه شمسی ما بود که خارج از آن منشاء گرفت .
یک نقطه نورانی شبیه به یک سیارک
CNN گزارش میدهد مشاهدات تلسکوپ نشان داد که Oumuamua اوموآموآ مانند یک نقطه نورانی شبیه به یک سیارک به نظر میرسد، اما مسیر حرکت آن بهگونهای تغییر میکند که گویی در حال ریختن مواد است؛ یعنی بسیار شبیه یک ستاره دنبالهدار.
به عقیده فارنوکیا اوموآموآ از چند جهت شگفتانگیز بود. این واقعیت که اولین جرمی که ما از فضای بین ستارهای کشف کردیم رفتارهای مشابهی با ۲۰۰۳ RM از خود نشان داد، RM ۲۰۰۳ را جذابتر کرد.
دنبالهدارهای تاریک
فارنوکیا و سلیگمن هرکدام تحقیقاتی را در سال ۲۰۲۳ منتشر کردند که در مجموع هفت جرم مشاهده شده در منظومه شمسی را با جنبههای غیرمعمول مشابه Oumuamua که مرز بین سیارکها و دنبالهدارها را محو میکرد، توصیف کردند. دانشمندان این دسته جدید از اجرام را دنبالهدارهای تاریک نامیدند. در حال حاضر با کشف هفت دنبالهدار تاریک دیگر، محققان توانستهاند تفاوت بین جمعیت آنها را تشخیص دهند.
سلیگمن میگوید: ما تعداد زیادی دنبالهدار تاریک داشتیم که میتوانستیم بپرسیم آیا چیزی وجود دارد که آنها را متمایز کند یا خیر. با تجزیهوتحلیل بازتاب و مدارها، متوجه شدیم منظومه شمسی ما شامل دو نوع مختلف دنبالهدار تاریک است.
منشأ اجرام آسمانی کوچک
دنبالهدارهای تاریک درونی را میتوان در درون منظومه شمسی یافت که شامل سیارات زمین، زهره، مریخ و عطارد است و در مدارهای تقریباً دایرهای بهدور خورشید حرکت میکنند. اجرام آسمانی کوچک هستند و فقط تا دهها متر عرض دارند و ممکن است از کمربند سیارکی اصلی که بین مدارهای مریخ و مشتری قرار دارد سرچشمه گرفته باشند .
بررسی منشأ آب
اکنون که اخترشناسان جمعیتهایی از دنبالهدارهای تاریک را یافتهاند، میخواهند تعیین کنند که آیا این اجرام حاوی یخ هستند، چه چیزی پشت شتاب آنها وجود دارد و از کجا آمدهاند.
درک بهتر از دنبالهدارهای تاریک میتواند مشخص کند که آیا این اجرام در تکامل اولیه زمین با برخورد به آن در هنگام شکلگیری سیاره نقش داشتهاند یا خیر.
سلیگمن میگوید: چیزی که بسیاری از مردم ممکن است به طور منظم به آن فکر نکنند این است که منظومه شمسی مکانی آشفته است. اما باتوجهبه ۱۴ دنباله دار تاریکی که اکنون در مورد آنها بیشتر می دانیم که در منظومه شمسی ما در حال چرخش هستند، در چند سال آینده فرصت هایی برای ما وجود دارد که بتوانیم اطلاعات بیشتری را جمع آوری کنیم تا بتوانیم پاسخ هایی در مورد تشکیل سیاره خودمان پیدا کنیم.