
بیشتر افرادی که به دنبال راهی طبیعی برای کاهش وزن هستند، احتمالاً اسم جلبک دریایی لاغری به گوششان خورده است. یک پودر سبز-آبی که خشک شده و به شکل پودر یا قرص عرضه میشود و انواع مختلفی از آن در بازار موجود است و طی سالهای اخیر محبوبیت زیادی بین علاقهمندان به تغذیه سالم پیدا کرده است. اما آیا پودر جلبک واقعاً به کاهش وزن کمک میکند یا فقط یک تبلیغ است؟
واقعیت این است که پودر جلبک دریایی سرشار از پروتئین، فیبر، آنتیاکسیدانها و مواد معدنی است که به دلیل محتوای بالای پروتئین گیاهی میتواند احساس سیری ایجاد کند و مانع پرخوری و ریزهخواری شود. همچنین در برخی افراد ممکن است به بهبود سوختوساز بدن کمک کند. اما برخلاف آنچه در تبلیغات اغراقآمیز میبینیم، مصرف این پودر بهتنهایی باعث کاهش وزن و رسیدن به وزن مطلوب نخواهد شد. به گفته متخصصان، تا امروز شواهد علمی قوی مبنی بر اثربخشی مستقیم این پودر در چربیسوزی و کاهش وزن پایدار وجود نداشته است.
کاهش وزن اصولی، ترکیبی از رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم، کنترل استرس و خواب کافی است. پودر جلبک ممکن است نقش مکمل داشته باشد، اما نمیتواند جایگزین سبک زندگی سالم شود. درواقع، بسیاری از افرادی که صرفاً به امید تأثیر جادویی این پودر آن را مصرف میکنند، بعد از مدتی با ناامیدی از نتیجه نگرفتن، آن را کنار میگذارند.
برخی مطالعات نشان دادهاند که مصرف این پودر میتواند به کاهش اشتها، بهبود عملکرد گوارش و افزایش حس سیری کمک کند. اما توجه به این نکته مهم است؛ پودر جلبک بهتنهایی معجزه نمیکند. اگر رژیم غذایی اصلاح نشود، فعالیت بدنی در برنامه روزانه گنجانده نشود و سبک زندگی ناسالم ادامه یابد، مصرف هیچ مکملی حتی طبیعیترین آنها نمیتواند کاهش وزن پایداری ایجاد کند.
نکته مهم دیگر این است که پودر جلبک برای همه افراد مناسب نیست. افراد مبتلا به بیماریهای خودایمنی، مشکلات تیروئید، افراد مبتلا به آلرژیهای غذایی، زنان باردار و شیرده، کودکان و بیماران دیابتی قبل از مصرف حتماً باید با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند. همچنین، برخی محصولات غیرمجاز یا قاچاق ممکن است آلوده به فلزات سنگین مثل سرب، جیوه و آرسنیک یا مواد افزودنی مضر باشند که میتواند سلامت فرد مصرفکننده را به خطر بیندازد.
هرچند جلبک دریایی در دسته مواد طبیعی و مغذی قرار دارد، اما مصرف نادرست آن ممکن است عوارضی داشته باشد. عوارضی ازجمله مشکلات گوارشی (تهوع، نفخ، یبوست، اسهال)، آلرژی و واکنشهای حساسیتی مثل کهیر، خارش پوست، تنگی نفس، تداخلات دارویی و تشدید علائم بیماری، و بیخوابی و تحریک عصبی. بعضی از مصرفکنندگان هم بعد از مصرف اسپیرولینا دچار بیخوابی، اضطراب یا تحریکپذیری عصبی شدهاند. متخصصان میگویند این عوارض ممکن است ناشی از ترکیبات خاصِ موجود در این جلبک باشد.
دکتر مریم مظاهریون، دکترای تغذیه و رژیمدرمانی و عضو انجمن علمی تغذیه ایران در گفتگو با همشهریآنلاین در خصوص ادعاهای تبلیغاتی درمورد پودرهای لاغری حاوی جلبک دریایی هشدار میدهد و میگوید: «تبلیغاتی که ادعا میکنند جلبک دریایی خاصیت لاغرکنندگی دارد، یک دروغ است. اینکه فکر کنیم صرفاً با مصرف پودر جلبک لاغر میشویم، تصوری غلط است. همانطور که اگر سر کار نروید، حقوقی دریافت نمیکنید، بدون فعالیت بدنی منظم و رژیم غذایی متعادل هم نمیتوانید انتظار کاهش وزن داشته باشید. این را تا آخر عمر باید آویزه گوش خود کنیم.»
او ادامه میدهد: «قبلا که وضعیت اقتصادی مردم بهتر بود، خود من به عنوان متخصص تغذیه گاهی این مکمل را به عنوان بخشی از برنامه تغذیهای تجویز میکردم. چون حاوی مواد معدنی و برخی ویتامینها است. الان شرکتهای ایرانی اقدام به تولید این پودرها میکنند که نه تنها فاقد ویتامینهای ضروری هستند، بلکه خود وزارت بهداشت هم خط تولید آنها را قبول ندارد و تأیید نمیکند. حتی همان الگومد آلمانی هم یک عامل لاغرکننده محسوب نمیشود. فقط به دلیل این که یک SuperFood است، اهمیت دارد.» سوپرفود به خوراکیهایی گفته میشود که تراکم بالایی از مواد مغذی مثل ویتامینها، مواد معدنی، آنتیاکسیدانها و فیبر دارند و برای سلامت بدن مفیدند. حتی اگر خاصیت درمانی نداشته باشند. جلبک دریایی را هم به این دلیل سوپرفود میدانند که سرشار از ید، آهن، ویتامین B12، فیبر و آنتیاکسیدانها است.
به گفته این دکترای تغذیه، هیچ عاملی مثل "سبک زندگی سالم" نمیتواند به تناسب اندام کمک کند.