تفاوت پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده خودروسازان که همزمان با طرح ایران‌خودرو در روزهای اخیر اهمیت پیدا کرده را می‌توانیم در چهار موضوع مختلف دسته‌بندی کنیم.
موعد تحویل خودرو اولین فرق بزرگ پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده است. میزان وجهی که خودروسازان در طرح پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده دریافت می‌کنند، تفاوت دوم به‌حساب می‌آید و جمعیت هدف و احتمال تغییر قیمت محصول در موعد تحویل را می‌توانیم تفاوت سوم و چهارم بدانیم.
تفاوت فروش فوق‌العاده و پیش‌فروش خودرو در وهله اول به تحویل ۹۰ روزه یا چندماهه و حتی چندساله محصولات مربوط می‌شود. معمولا خودروسازان با ارائه طرح فروش فوق‌العاده طی سه ماه یا همان عبارت معرفو ۹۰ روز کاری اقدام به تحویل محصول می‌کنند، اما موعد تحویل خودرو در قالب پیش‌فروش می‌تواند چند ماه یا حتی یک سال به‌طول بکشد.
فروش شاهین پلاس سایپا در هفته پایانی مرداد امسال می‌تواند مثال خوبی برای تفاوت این دو مدل طرح خودروسازان باشد. سایپا وعده داده شاهین پلاس سایپا در قالب طرح پیش‌فروش عرضه شده و فعلا وعده سایپا به تحویل خودرو در بهمن و اسفند امسال است. درحالی که اگر قرار به فروش فوق‌العاده بود، سایپا موظف به تحویل محصول تا پایان آبان می‌شد و آنوقت به‌جای مبلغ علی‌الحساب، می‌توانست کل قیمت شاهین پلاس در کارخانه را دریافت کند. اینجا دقیقا به دومین تفاوت طرح پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده رسیدیم.
تفاوت فروش فوق‌العاده و پیش‌فروش خودروسازان در قدم دوم به میزان مبلغی که از متقاضیان موقع ثبت‌نام دریافت می‌شود، مربوط می‌شود. معمولا ۵۰ درصد از قیمت تمام‌شده محصولات داخلی و مونتاژی حین ثبت‌نام متقاضیان در طرح پیش‌فروش دریافت می‌شود، اما خریداری که در طرح فروش فوق‌العاده نام‌نویسی می‌کند، موظف به پرداخت کامل قیمت‌تمام شده است. اجازه بدهید این موضوع را هم با همان مثال فروش شاهین پلاس سایپا بیشتر بررسی کنیم.
قیمت تمام‌شده محصول معمولا در طرح فروش فوق‌العاده دریافت می‌شود اما در قالب طرح پیش‌فروش بخشی از هزینه دریافتی به موعد تحویل موکول خواهد شد
فروش شاهین پلاس سایپا در هفته پایانی مرداد امسال، یکجور پیش‌فروش است و متقاضی باید حداقل تا زمستان امسال چشم‌انتظار باشد. رقم دریافتی سایپا از شرکت‌کنندگان در طرح فروش شاهین پلاس، ۳۷۰ میلیون تومان اعلام شده است. از طرفی قیمت تمام‌شده شاهین پلاس سایپا در کارخانه حدود ۷۵۹ میلیون تومان است. با این اوصاف متقاضیان خرید شاهین پلاس سایپا چیزی نزدیک نیمی از قیمت تمام‌شده شاهین پلاس را می‌پردازند و الباقی هزینه را باید موعد تحویل خودرو به حساب سایپا واریز کنند. جایی که برخلاف فروش فوق‌العاده، احتمال افزایش قیمت شاهین پلاس در موعد تحویل وجود دارد و اتفاقا سومین تفاوت پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده خودروسازان به‌حساب می‌آید.
فروش فوق‌العاده، اما معمولا به‌خاطر فاصله ۹۰ روزهای که بین ثبت‌نام متقاضی و موعد تحویل محصول به وجود می‌آید، شامل این اتفاق نمی‌شود، اما در ماه‌های گذشته، افزایش قیمت کارخانه بار‌ها و بار‌ها گریبانگیر متقاضیان شرکت در طرح پیش‌فروش خودروسازان شده است.
پیش‌فروش خودرو طبق قراردادی که بین متقاضی و کارخانه به امضا می‌رسد، طبق قانون می‌تواند شامل افزایش قیمت خودرو در کارخانه شود. متقاضی با علم به این موضوع که قیمت خودرو در موعد تحویل ملاک است، سراغ پیش‌فروش می‌رود. مثلا آذر سال ۱۴۰۰ افزایش ۱۸ درصدی قیمت محصولات ایران‌خودرو و سایپا گریبانگیر متقاضیان طرح پیش‌فروش آن روزهای خریداران محصولات داخلی شد. چرا راه دور برویم. مرداد همین امسال شرکت آرین‌پارس‌موتور که یکی از شرکت‌های مونتاژکار به‌حساب می‌آید قیمت لاماری‌ایما در کارخانه را حدود ۲۴۲ میلیون تومان بالا برد.
افزایش قیمت لاماری‌ایما در کارخانه، دامن حواله‌داران را گرفت و عبارت قیمت روز خودرو در موعد تحویل، کار دستشان داد. تا اینجا سه فاکتور مهم در تفاوت پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده خودروسازان را بررسی کردیم و حالا نوبت به چهارمین و آخرین مورد می‌رسد.
تفاوت طرح پیش‌فروش و فروش فوق‌العاده می‌تواند در جمعیت هدف متقاضیان اهمیت داشته باشد. در یکی، دوسال اخیر و به‌خصوص روی کارآمدن سامانه یکپارچه، پیش‌فروش محصولات داخلی و مونتاژی مختص متقاضیانی بوده که از قبل در سامانه اسم‌نویسی کردند و بافرارسیدن اولویت انتخابی، امکان انتخاب محصول ایجاد شده است. اتفاقی که اجازه ثبت‌نام به متقاضیان جدید را نمی‌دهد و خیلی از مواقع طرح پیش‌فروش خودرو را به امری سرکاری تبدیل کرده است. در طرف مقابل متقاضیان، در برخی از مواقع اجازه ثبت‌نام در طرح فروش فوق‌العاده به متقاضیان جدید داده می‌شود و فروش فوق‌العاده خودروسازان در قالب طرح اعیاد و مناسبت‌های مختلف برگزار می‌شود.
