اکثر افراد در ابتدا پس از خرید کامپیوتر جدیدشان، مشکل خاصی در رابطه با دمای بالا ندارند. اما پس از گذشت چند سال یا حتی چند ماه مشکلات مختلف، خود را به آنها نشان می‌دهند.
چطور از گرمای بیش از حد کامپیوتر جلوگیری کنیم؟
دلایل مختلفی برای مشکل داغ شدن بیش از حد کامپیوتر وجود دارد. گاهی اوقات یک قطعه خاص به صورت جداگانه دمای بیش از حدی را تجربه می‌کند، اما گاهی اوقات وضعیت بسیار بدتر است و تمامی اجزا باهم دیگر داغ می‌شوند. در اینجور مواقع شما باید بتوانید با تشخیص دلیل و علت این مشکل نسبت به برطرف کردن آن اقدام کنید.
پردازنده مرکزی
پردازنده‌های مرکزی یا همان CPUها تحمل گرمای بسیار زیادی را دارند، در حدی که اکثریت پردازنده‌ها می‌توانند بدون هیچ مشکلی دمای تا ۸۵ سانتی‌گراد را تحمل کنند و حتی با دمای ۹۰ یا ۱۰۰ درجه سانتی‌گراد نیز دوام بیاورند. اکثر پردازنده‌ها به همراه یک خنک کننده عرضه می‌شوند که می‌تواند برای استفاده‌های معمولی کارا باشد، اما به هیچ عنوان برای کارهای سنگین مناسب نیستند.
به طور کلی پیشنهاد می‌شود از خنک کننده‌های قدرتمند‌تری استفاده کنید، مخصوصا اگر پردازنده خود را اورکلاک کرده‌اید. اگر از یک خنک کننده مناسب استفاده می‌کنید ولی همچنان دمای بهینه‌ای را تجربه نمی‌کنید، احتمالا مشکل از جای دیگری است.
در بسیاری از مواقع به دلیل خشک شدن خمیر حرارتی (Thermal paste)، سیستم خنک‌کننده نمی‌توان به‌درستی کار کند. اکثر متخصصان پیشنهاد می‌کنند که هر یک سال یا دو سال خمیر حرارتی پردازنده را مجددا اعمال کنید. البته اگر چندین سال است که خمیر حرارتی پردازنده خود را عوض نکرده‌اید، حتما در اولین فرصت نسبت به انجام این کار اقدام کنید.
کارت گرافیک
درست است که پردازنده مرکزی قطعه‌ای پر حرارت است. اما کارت گرافیک به‌طور کلی بیشترین گرما را در کامپیوترهای گیمینگ تولید می‌کند. کارت‌های گرافیک حرفه‌ای و گیمینگ به‌‌صورت کلی دو یا سه فن دارند که وظیفه خنک کردن این قطعه را بر عهده دارند. البته که این موضوع به این معنا نیست که کارت گرافیک قرار نیست که هرگز داغ کند.
کیس شما حتما باید یک فن داشته باشد تا از خروج هوای گرم مطمئن شوید. همچنین گاهی اوقات می‌توانید با تغییر دادن تنظیمات کارت گرافیک، فن‌های آن را به گونه‌ای تنظیم کنید که در دمای پایین‌تری فعال شود و به این ترتیب عمر کارت گرافیک خود را افزایش دهید.
گرد و غبار
هیچ چیزی بیشتر از گرد و غبار نمی‌تواند دمای کامپیوتر را بالا ببرد. حتی کیس‌های پیشرفته و مدرن که دارای فیلتر گرد و غبار هستند، نیز نمی‌توانند از ورود ذرات به سیستم جلوگیری کنند. زیرا در هر لحظه حجم زیادی از هوا به داخل کیس کشیده می‌شود و همان طور که می‌دانید گرد و غبار به همه چیز می‌چسبد.
گرد و غبار می‌تواند فن‌ها را مسدود کرده و مانع از چرخش آنها با سرعت استاندارد شود و در موارد وخیم‌تر، حتی ممکن است به‌کل آنها را از کار بیاندازد. این مشکل به سادگی قابل پیشگیری است. شما می‌توانید با تمیزکاری دوره‌ای کامپیوتر خود جلوی اتفاقات بد را بگیرید.
ضعف جریان هوا
افرادی گمان می‌کنند که کیس نیازی به فن ندارد، اما فن کیس یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن است. فن‌ها هوای بی‌حرکت و گرم داخل کیس شما را خارج کرده و آن را با هوای تازه جایگزین می‌کند. همین جریان هوا باعث کاهش دمای محیطی کل سیستم و بهبود عملکرد اجزای مختلف نیز می‌شود.
چگونه می‌توان دمای کامپیوتر را مشاهده کرد؟
روش‌های متعددی برای مشاهده دمای کامپیوتر وجود دارد. می‌توان از طریق بایوس، نرم‌افزار تولید کننده قطعات کامپیوتر یا حتی با استفاده از نرم‌افزار‌های سوم شخص دمای کامپیوتر را مشاهده کرد.
چجوری جلوی گرم شدن بیش از حد کامپیوتر را بگیریم؟
بهبود جریان هوا
همان طور که اشاره کردیم یکی از مهم‌ترین دلایل داغ شدن کامپیوتر جریان هوای ضعیف است. برای برطرف کردن این مشکل در مرحله اول باید مدیریت کابل‌های داخل کیس را جدی بگیرید. اگر فن‌های قدرتمندی دارید، حتما به این موضوع توجه کنید که برای اثر بخشی بهتر فن‌ها حتما باید پنل‌های جانبی متصل شده باشند.
همچنینی اگر فن‌هایی قدیمی دارید، به این موضوع توجه کنید که ممکن است فن‌های شما کارایی سابق را نداشته باشد یا دچار گرفتگی شده باشند. همچنین اغلب اضافه کردن یک یا دو فن جدید تاثیر بسیار زیادی می‌تواند و به‌طرز چشمگیری دمای کامپیوتر را کاهش دهد.
تمیز کردن کامپیوتر
بدیهی‌ترین کار برای کاهش دمای کامپیوتر، شاید همین تمیز کردن کامپیوتر باشد. اما اکثر افراد از آن غافل می‌شوند. ایمن‌ترین و مطمئن‌ترین روش برای تمیز کردن داخل کیس استفاده از هوای فشرده است. شما می‌توانید از انواع مختلف هوای فشرده استفاده کنید، اما پیشنهاد من قوطی‌های اسپری هوای فشرده هستند.
تقریبا در تمام موارد بلافاصله پس از تمیز کردن کامپیوتر شاهد بهبود عملکرد و کاهش دمای کامپیوتر خواهید بود. بهترین کار این است که در باز‌ه‌های زمانی مشخص کامپیوتر را تمیز کنید تا شاهد تجمیع گرد و غبار و کثیفی‌های دیگر داخل کیس خود نباشید.
ارتقا فن کامپیوتر
مانند هر قطعه دیگری فن‌ها هم عمر مفید دارند و پس از یک مدت زمان مشخص نیاز به تعویض پیدا می‌کنند. اغلب اما افراد از این موضوع چشم پوشی می‌کنند و آن را نادیده می‌گیرند. اگر از یک فن قدیمی استفاده می‌کنید یا حس می‌کنید که فن ضعیفی دارید حتما در اسرع وقت نسبت به تعویض آن اقدام کنید.
متوقف کردن اورکلاک
اگر سیستم خود را اورکلاک کرده باشید، احتمالاً می‌دانید که این کار پردازنده و کارت گرافیک شما را به حداکثر توان خود می‌رساند و باعث می‌شود تا بتوانند بهترین عملکرد را ارائه بدهند، اما این کار دمای کامپیوتر شما را نیز به‌طور قابل توجهی افزایش می‌دهد. اورکلاک تأثیر چشمگیری بر داغ شدن کامپیوتر دارد، بنابراین اگر سیستم شما دیگر قادر به تحمل آن نیست، شاید زمان آن رسیده که این کار را متوقف کنید.
کلام آخر
کاهش دمای کامپیوتر هرگز کاری ساده نبوده و نیست. اما نکته مهم این است که دمای کامپیوتر با استفاده از ابزارهای مختلف تحت نظارت شما باشد. انجام کارهای پیشگیرانه نیز می‌تواند تا حد زیادی این مشکلات را کاهش دهد. سعی کنید که حداقل سالی یک‌بار کامپیوتر خود را تمیز کرده و خمیر حرارتی آن را هر چند سال تعویض کنید تا عمر مفید کامپیوتر شما افزایش پیدا کند.
