هوانوردی، صنعتی پیچیده و حساس است که تحت‌تاثیر عوامل محیطی متعددی قرار می‌گیرد. در میان این عوامل، دما یکی از مهم‌ترین و تعیین‌کننده‌ترین نقش‌ها را ایفا می‌کند. با افزایش دمای جهانی و تغییرات آب‌وهوایی، فرودگاه‌های سراسر دنیا با چالش‌های جدید و گاهی غیرقابل‌پیش‌بینی در عملیات‌های خود مواجه می‌شوند. یکی از مهم‌ترین این چالش‌ها، تاثیر گرما بر عملکرد برخاستن هواپیماها است.
چگونه دمای بالا بر پرواز تاثیر می‌گذارد؟
به گزارش کجارو، دما مستقیما بر چگالی هوا تاثیر دارد؛ هرچه دما بالاتر باشد، هوا رقیق‌تر می‌شود. هوای گرم از هوای سرد چگالی کمتری دارد، به این معنا که هواپیماها باید سخت‌تر تلاش کنند تا به همان میزان بالا بروند و نیروی لازم برای برخاستن را تولید کنند. کاهش چگالی هوا به‌طور ویژه سه عامل کلیدی را که بر توانایی هواپیما برای برخاستن ایمن تاثیر می‌گذارد، تحت‌تاثیر قرار می‌دهد؛ فاصله مورد نیاز برای برخاستن، حداکثر وزن مجاز برای برخاستن (MTOW) و عملکرد موتور.
فاصله برخاستن
در دماهای بالا، چگالی هوای کاهش‌یافته باعث می‌شود که هواپیما برای رسیدن به سرعت لازم جهت بلند شدن به مسافت بیشتری روی باند نیاز داشته باشد. دلیل این امر این است که هوای رقیق قدرت کمتری برای ایجاد بالابری به بال‌ها می‌دهد و هواپیما مجبور است با سرعت بیشتری حرکت کند تا بتواند از زمین جدا شود. در نتیجه، یک باند که در هوای خنک به‌اندازه کافی مناسب بوده، ممکن است در گرمای شدید ناکافی باشد.
حداکثر وزن مجاز برای برخاستن (MTOW)
کاهش چگالی هوا در دماهای بالا مستلزم کاهش وزن کلی هواپیما است. هرچه هواپیما سنگین‌تر باشد، به نیروی بیشتری برای برخاستن نیاز دارد و در شرایط گرم، دستیابی به این نیرو در فضای محدود باند دشوارتر است. این یعنی در فرودگاه‌هایی که دمای بالا را تجربه می‌کنند، خطوط هوایی مجبور خواهند شد وزن بارها، میزان سوخت و حتی تعداد مسافران را کاهش دهند تا پرواز با ایمنی کامل انجام شود. به‌طور مثال، در برخی موارد، حتی ممکن است مسافران به‌دلیل محدودیت وزن مجبور به تغییر یا لغو پرواز شوند.
چگونه خطوط هوایی با گرمای بیش از حد مقابله می‌کنند؟
برنامه‌ریزی پروازها در ساعات خنک‌تر روز
بسیاری از خطوط هوایی پروازهای سنگین خود را از فرودگاه‌های گرم در ساعات اولیه صبح یا آخر شب انجام می‌دهند که دما کمتر است و چگالی هوا بیشتر. این کار به بهبود عملکرد برخاستن، به‌ویژه برای هواپیماهای سنگین، کمک می‌کند.
تنظیم وزن هواپیما
کاهش تعداد مسافران، بارها، یا میزان سوخت یک راه‌حل رایج است. اگرچه این کار ممکن است درآمد خطوط هوایی را کاهش دهد و باعث نارضایتی مسافران شود؛ اما ایمنی پرواز را تضمین می‌کند و از وقوع حوادث جلوگیری می‌کند.
تمدید باندهای پرواز
برخی از فرودگاه‌ها که در مناطق گرمسیری یا با دماهای بالا قرار دارند، اقدام به افزایش طول باندهای خود کرده‌اند تا فضای بیشتری برای بلند شدن هواپیماها در هوای رقیق ایجاد شود. اگرچه این راه‌حل در همه فرودگاه‌ها به‌دلیل محدودیت فضا امکان‌پذیر نیست؛ اما فرودگاه‌هایی مانند LAX که باندهای بلندی دارند از این مزیت بهره‌مند می‌شوند.
نقش مهم سازگاری صنعت هوانوردی با تغییرات آب‌وهوایی
با افزایش موج‌های گرما در سراسر جهان، صنعت هوانوردی مجبور خواهد بود تا به شیوه‌های نوین و پایدارتر برای مقابله با این شرایط فکر کند. این ممکن است شامل استفاده از موتورهای کارآمدتر، باندهای طولانی‌تر یا محدودیت‌های وزنی سختگیرانه‌تر باشد. در هر صورت، آینده هوانوردی به‌شدت به توانایی صنعت برای سازگاری با این تغییرات وابسته خواهد بود.
همان طور که امروزه شاهد افزایش تعداد و شدت موج‌های گرما هستیم، هوانوردی نیاز دارد تا سریعا خود را با این شرایط جدید وفق دهد. این تطبیق، نه‌تنها برای حفظ ایمنی پروازها، بلکه برای اطمینان از کارایی عملیات‌ها و رضایت مسافران ضروری است.
