سفر با خودرو چه به‌صورت روزانه باشد یا یک سفر جاده‌ای طولانی، زمان زیادی از زندگی روزمره انسان امروزی را به خود اختصاص می‌دهد و عواقبی به دنبال خواهد داشت که برای رهایی از آنها باید به دنبال چاره بود.
به گزارش ایمنا، افراد به طور تقریبی روزانه حدود ۲۶ دقیقه را صرف رفت‌وآمد به محل کار خود می‌کنند، که در مجموع به بیش از ۲۰۰ ساعت در سال می‌رسد. فرقی نمی‌کند که رفت‌وآمدها به صورت منظم، کوتاه یا طولانی باشند، آنها به هر شکلی بر سلامت ذهنی و جسمی افراد تأثیر می‌گذارند.
تأثیر رانندگی بر سلامت جسمی
تأثیر رفت‌وآمد مداوم از طریق اتومبیل و تجربه ازدحام ترافیک بر سلامتی جدی است و افراد را از نظر جسمی، روانی و اجتماعی تحت تأثیر قرار می‌دهد. رانندگی طولانی‌مدت باعث ایجاد و افزایش خشم و عصبانیت می‌شود و با عصبانیت، فشار خون بالا می‌رود و بر قلب و مغز راننده تأثیر می‌گذارد.
محققان دانشکده پزشکی سنت لوئیس و مؤسسه کوپر در دالاس گزارش دادند که روزانه ۲۰ مایل رفت‌وآمد در جاده می‌تواند منجر به افزایش کلسترول شود و فرد را مستعد ابتلاء به بیماری قلبی یا سکته کند. همین مطالعه به افزایش سطح قند خون اشاره کرده است که افزایش قند خون با خطرات بیماری‌های دیگری همچون دیابت، بیماری قلبی و کلیوی نیز همراه است.
از نظر فیزیکی، ماهیت کم‌تحرک سفرهای طولانی منجر به افزایش وزن و چاقی می‌شود که به‌نوبه خود زمینه‌ساز دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی‌عروقی است. با صرف زمان بیشتر در خودرو، کارمندان زمان کمتری برای پیاده‌روی دارند. سازمان بهداشت جهانی تحرک بدنی ناکافی ناشی از نشستن بیش از حد در خودرو را به‌عنوان یک عامل بزرگ مرگ و میر جهانی برجسته می‌کند.
مسافران همچنین در معرض سطوح بالاتری از آلودگی هوا و صوتی هستند که شرایط تنفسی مانند آسم را تشدید می‌کند و منجر به موارد بیشتری از بیماری‌های قلبی می‌شود. مؤسسه‌های سلامت سالانه ۴.۲ میلیون مرگ زودرس در سطح جهان را به آلودگی هوا نسبت می‌دهند.
علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض سروصدا در طول سفر با خودرو، که اغلب بیش از ۵۳ دسی‌بل سطح توصیه‌شده توسط سازمان بهداشت جهانی است، می‌تواند باعث استرس و سطح پایین تمرکز شود. سالانه ۴۸ هزار مورد جدید بیماری قلبی و ۱۲ هزار مرگ زودرس در اروپا مرتبط با آلودگی صوتی گزارش می‌شود.
مطالعه دیگری در مورد تأثیر آلودگی هوای داخل کابین بر توانایی رانندگان برای کار ایمن با وسایل نقلیه نشان می‌دهد که کیفیت پایین هوای داخل خودرو به دلیل آلودگی خارجی و تهویه ناکافی می‌تواند منجر به کاهش هوشیاری و افزایش استرس و پرخاشگری در بین رانندگان شود که به‌طور عمده به دلیل سیستم‌های نامطلوب فیلتر هوا در وسایل نقلیه برای فیلتر کردن ذرات ریز (PM۲.۵) و ذرات بسیار ریز است که در مناطق با ترافیک سنگین رایج هستند.
تأثیر رانندگی بر سلامت روان و کیفیت زندگی
ترددهای طولانی، به‌ویژه در ترافیک سنگین با افزایش استرس و اضطراب و کاهش رضایت از زندگی ارتباط مستقیم دارد، به‌طوری که افرادی که بیش از ۳۰ دقیقه در رفت‌وآمد هستند، سطوح به‌شدت بالایی از استرس و عصبانیت را گزارش می‌کنند.
تحقیقات نشان می‌دهد که سفرهای بیش از حد با ماشین نه‌تنها زمان افراد را تصرف می‌کند، بلکه به‌طور قابل‌توجهی روحیه و دیدگاه کلی آنها را نسبت به زندگی تخریب می‌کند. با اضافه شدن خودروهای بیشتری به جاده‌ها در سراسر جهان، ازدحام ترافیک و خطرات و استرس‌های مرتبط با سفرهای روزانه شدیدتر می‌شود.
علاوه بر این، رفت‌وآمدهای طولانی زندگی اجتماعی و خانوادگی را با تهدید مواجه می‌کند و رفاه روانی را با کاهش بیشتری مواجه می‌کند. مطالعه‌ای در استانبول، توسط یک گروه تحقیقاتی تأثیر تراکم ترافیک در شهر را بررسی کرده است و با تجزیه و تحلیل داده‌های ۹ ساله، نشان داده است که ساکنان شهر به‌طور متوسط ۸۰ دقیقه در روز را صرف رفت‌وآمد می‌کنند. این آمار به معنای سپری شدن حدود ۳.۵ سال از طول عمر در ترافیک است که پیامدهای گسترده‌ای بر بهره‌وری و کیفیت کلی زندگی دارد و زمان لازم برای ورزش، فعالیت‌های اجتماعی و آرامش در کنار خانواده را کاهش می‌دهد.
یک مطالعه بررسی کرده است که چگونه ازدحام ترافیک بر رفتار رانندگان نه‌تنها هنگام ازدحام، بلکه پس از آن نیز تأثیر می‌گذارد. شرکت‌کنندگان در دو سناریوی شرایط عادی ترافیک و بلافاصله پس از قرار گرفتن در ترافیک شدید مورد بررسی قرار گرفتند و رفتار آنها از طریق معیارهای عملکردی همچون ردیابی حرکت چشم و فعالیت مغز بررسی شد، به‌ویژه با تمرکز بر امواج مغزی بتا که برای تفکر فعال و هوشیاری بسیار مهم هستند.
نتایج این مطالعه کاهش قابل‌توجهی در قدرت امواج مغزی بتا را نشان داد که بیانگر تغییر وضعیت شناختی است و نشان می‌دهد که هوشیاری رانندگان با قرار گرفتن در ترافیک شدید ممکن است پایین بیاید و پس از پایان ترافیک، مستعد رفتارهای تهاجمی شوند.
افزایش خطر افسردگی و اضطراب
سازمان آمار ملی بریتانیا گزارش داد که مسافران طولانی مدت نسبت به افرادی که تردد کوتاه دارند یا بدون تردد هستند، از سطوح بالاتر استرس و اضطراب رنج می‌برند و این استرس نیز به مشکلات سلامت جسمانی منجر می‌شود. این مطالعه همچنین نشان داد افرادی که سفرهای طولانی با خودرو داشتند ۳۳ درصد بیشتر در معرض افسردگی بودند که در نهایت به چاقی و مشکلات خواب می‌انجامد.
ایجاد احساس نارضایتی در مسافران
همان گزارش از بریتانیا نشان داد که مسافران در مقایسه با افرادی که تردد نمی‌کنند، رضایت و شادی کمتری از زندگی دارند. چنانچه نتوان کاری برای حذف یا کوتاه کردن مدت سفر انجام داد، می‌توان کارهایی برای کاهش استرس رانندگی انجام داد که از آن جمله گوش دادن به موسیقی آرام، کتاب صوتی یا پادکست بهترین روش است. روانشناسی امروز توصیه می‌کند با توجه به در دست نداشتن قدرت کنترل ترافیک بهتر است رانندگان خود را تسلیم بدانند و هیچ فشار عصبی برای افزایش سرعت خودرو یا وسیله نقلیه عمومی بر خود وارد نکنند.
نتایج تمامی مطالعات و یافته‌ها تأثیر وسایل نقلیه را بر کیفیت هوا و سلامت عمومی نشان می‌دهد و بر نیاز فوری به استراتژی‌های پایدار برای کاهش تراکم ترافیک تأکید می‌کند.
رفت‌وآمدهای پایدار به نفع همه است
پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری از طریق ترشح اندورفین، سروتونین و اکسی‌توسین، بهبود خلق‌وخو و کاهش استرس فواید مستقیمی برای سلامتی دارند. یک مطالعه دانشگاهی روی ۱۸ هزار مسافر در طول ۱۸ سال در سراسر بریتانیا انجام شد و نتایج نشان داد افرادی که پیاده‌روی می‌کردند یا با دوچرخه به محل کار می‌رفتند، در مقایسه با افرادی که با ماشین به محل کار خود می‌رفتند، سطح رفاه بالاتری داشتند.
مطالعه‌ای مشابه وضعیت ۳۴۰۰ نفر در مونترال را که با روش‌های مختلف به محوطه دانشگاه رفت‌وآمد می‌کردند، مورد بررسی قرار داد و شرکت‌کنندگان رضایت خود را در فصول و شرایط مختلف اعلام کردند، پیاده‌روی، سوار شدن بر قطار شهری و دوچرخه‌سواری بالاترین امتیاز رضایت را دریافت کردند و از رانندگی با خودروی شخصی و سفر با اتوبوس‌های عمومی پیشی گرفتند. یافته قابل‌توجه در این مطالعه علاقه افراد به قطارهای شهری حتی بیشتر از دوچرخه‌سواری بود.
مزایای رفت‌وآمد فعال شامل کودکان نیز می‌شود و تحقیقات نشان می‌دهد که سلامت روان و عملکرد تحصیلی برای کودکانی که پیاده‌روی می‌کنند یا با دوچرخه به مدرسه می‌روند، بهبود می‌یابد. نمونه بارز این ادعا هلند است که بسیاری از دانش‌آموزان از جمله ۸۰ درصد از دانش‌آموزان دبیرستانی هر روز با دوچرخه به مدرسه می‌روند و بالاترین رتبه را در جهان در رفاه کودکان دارد. دوچرخه‌سواری روزانه که کودکان هلندی از آن لذت می‌برند، ترکیبی بی‌نظیر از آزادی، اکتشاف و شادی است که برای حفظ رفاه آنها ضروری است.
برنامه‌ریزان شهری می‌توانند برای ترویج حمل‌ونقل فعال می‌توان از استراتژی‌های مختلفی همچون مشوق‌های مالی، یارانه خرید دوچرخه، ساعات کاری انعطاف پذیر و امکانات رفاهی مانند پارکینگ دوچرخه امن استفاده کنند. ترویج پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری نه‌تنها سلامت و رفاه فعلی شهروندان را بهبود می‌بخشد، بلکه زمینه پایداری و سلامت را برای نسل‌های آینده فراهم می‌کند. دولت‌های شهری می‌توانند توسعه زیرساخت‌های ایمن‌تر، از جمله خطوط اختصاصی دوچرخه‌سواری، مناطق کم‌سرعت و خیابان‌های مناسب برای عابر پیاده را در اولویت قرار دهند.
پروژه‌های حمل‌ونقل پایدار در هند
وزارت مسکن و امور شهری هند با همکاری بنیاد برنارد ون لیر و مؤسسه منابع جهانی (WRI) هند، با الهام از مزایای مشاهده‌شده در هلند، به دنبال ایجاد محیط‌های دوست‌دار کودک است. یکی از این پروژه‌های آینده در کویمباتور بر محله RS Puram تمرکز دارد که پیش از این با مشکلاتی نظیر پیاده‌روهای باریک، تسخیر پیاده‌روها به‌عنوان پارکینگ یا محل نصب تیر چراغ برق و کمبود فضای ایمن برای پیاده‌روی بود.
در حال حاضر گذرگاه‌های عابر پیاده ایمن و پارکلت‌هایی در تقاطع‌ها به‌طور قابل‌توجهی دسترسی در امتداد جاده ۳۰۰ متری را که به ساحل دریاچه این منطقه متصل می‌شود، بهبود بخشیده و رفت‌وآمدهای سالم را برای کودکان خردسال و مراقبان آنها ترویج داده است.
