احتمالاً می‌دانید که باید غذاهای خاص و کم‌مغذی را در حد اعتدال مصرف کنید، اما آیا می‌دانستید حتی باید در مصرف موادی که برای بدن مفید هستند نیز اعتدال را رعایت کنید؟
غذاهای خاصی وجود دارند که می‌توانید از آن‌ها در یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید و از فواید آن‌ها بهره ببرید با این حال مصرف بیش از حد آن‌ها مضر است. برخی از عوارض جانبی استفاده بیش از حد از این مواد غذایی ناخوشایند هستند درحالیکه برخی دیگر می‌توانند کشنده باشند! مصرف بیش از حد این پنج مواد غذایی سالم می‌تواند باعث اوردوز و مرگ شود!
هویج
هویج به دلیل سطوح بالای بتاکاروتن که برای بهبودی بینایی خوب و برای تقویت سیستم ایمنی ضروری است، ارزشمند است. با این حال لازم است در مصرف هویج محتاط باشید. مصرف بیش از حد هویج می‌تواند منجر به کاروتنمی شود و اختلالی که در آن بتاکاروتن بیش از حدی در خون وجود دارد. این اختلال می‌تواند پوست را نارنجی رنگ کند!
خوشبختانه عوارض جانبی کاروتنمی فراتر از تغییر رنگ پوست نیست. نارنجی شدن رنگ پوست می‌تواند تکان دهنده و ترسناک باشد، اما برای سلامتی کلی بدن مضر نیست. برخی افراد از هویج برای رنگ گرفتن پوست و برنز شدن استفاده می‌کنند، اما متخصصان پیشنهاد می‌کنند از مصرف بیش از حد هویج خودداری کنید. مصرف روزانه ۲۰ تا ۵۰ میلی گرم بتاکاروتن برای بدن مفید است. این میزان برابر با مصرف ۱۰ هویج در روز است. پس نیازی به نگرانی بیش از حد نیست.
موز
موز سرشار از پتاسیم است و اغلب به دلیل فوایدش برای سلامت قلب مورد توجه قرار می‌گیرد. با این حال مصرف بیش از حد موز نیز می‌تواند مضر باشد. وجود میزان زیادی پتاسیم در خون می‌تواند خطرناک و حتی کشنده باشد! مصرف بیش از حد موز یا به طور کلی پتاسیم به ویژه برای کسانی که دچار مشکلات کلیوی هستند خطرناک است، زیرا در این شرایط کلیه‌ها نمی‌توانند پتاسیم بیش از حد خون را از بدن خارج کنند.
عوارض جانبی مصرف بیش از حد موز در همین مورد خلاصه نمی‌شود. موز حاوی سوربیتول است، یک الکل قندی طبیعی که در مقادیر مقدار زیاد می‌تواند باعث ایجاد گاز معده، نفخ و اسهال شود. فیبر اضافی و عوارض جانبی آن نیز باید در نظر گرفته شود. بهتر است به خوردن یک عدد موز در روز بسنده کنید و ترجیحاً آن را در حوالی بعدازظهر مصرف نکنید.
آب
آب یک ماده مغذی ضروری برای بدن است و اغلب افراد سعی می‌کنند میزان مصرف آب روزانه خود را افزایش دهند، اما حتی مصرف مایع حیات نیز محدودیت‌هایی دارد. مصرف بیش از حد آب می‌تواند باعث هیپوناترمی می‌شود. اختلال هیپوناتر در واقع عدم تعادل الکترولیت بدن است و زمانی رخ می‌دهد که سطح سدیم بدن بسیار کم باشد. سدیم برای برقراری تعادل در مایع درون و بیرون سلولی ضروری است. کاهش بیش از حد سدیم بدن باعث بروز اختلالات جدی در وضعیت سلامتی می‌شود.
طبق یک پژوهش در سال ۱۳۹۱، حداکثر مقدار آبی که بدن می‌تواند در یک ساعت پردازش کند، ۸۰۰ تا ۱۰۰ میلی لیتر است. مصرف بیشتر از این میزان شما را در معرض خطر هیپوناترمی قرار می‌دهد. تنها چند ماه پیش زنی در تعطیلات پس از نوشیدن چهار بطری آب در عرض ۲۰ دقیقه جان خود را از دست داد. پزشکان علت مرگ را مسمومیت با آب اعلام کردند. اگر فرد در مدت زمان کوتاهی میزان زیادی آب زیادی بنوشد تا حدی که تعادل آب و نمک در بدن به هم بزند با خطرات جدیدی رو به رو خواهد شد.
ماهی تن
ماهی تن با داشتن سطوح بالای ویتامین ب ۱۲ و اسید‌های چرب امگا ۳ یکی از مغذی‌ترین ماهی‌های موجود است. متأسفانه، این فواید با مقدار زیادی جیوه همراه است. ماهی تن بزرگ‌تر جیوه را از آب و با تغذیه از سایر ماهی‌ها جذب می‌کند. همانطور که ممکن است حدس بزنید، خطرات ناشی از مصرف بیش از حد جیوه بسیار جدی هستند. مصرف سطوح بالا جیوه می‌تواند برای مغز و سیستم عصبی مضر باشد.
آیا این خطرات بدان معناست که باید برای همیشه از مصرف کنسرو ماهی تن خودداری کنیم؟ لزوماً نه! این مورد نیز به تعادل مصرف مربوط می‌شود. بهتر است تنها یک بار در هفته تن ماهی مصرف کنید و روز‌های دیگر غذاهای دریایی حاوی سطوح کمتر جیوه مانند ماهی سالمون یا میگو مصرف کنید.
آجیل برزیلی
در نگاه اول، آجیل برزیلی برای بدن بسیار مفید است. آجیل برزیلی سرشار از چربی‌های سالم برای قلب هستند که به کاهش کلسترول بد کمک می‌کنند و همچنین حاوی مقادیر بالایی سلنیوم هستند که عملکرد تیروئید را بهبود می‌بخشد و سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند. در حالی که سلنیوم در میزان کم برای بدن عالی است، مقدار بیش از حد آن می‌تواند سمی باشد و با وجود مقادیر زیاد سلنیوم در آجیل برزیلی به راحتی می‌توانید خود را به خطر بیاندازید!
یک عدد آجیل برزیلی تقریباً دو برابر بیشتر از نیاز یک بزرگسالان در روز سلنیوم دارد. چهار تا پنج عدد آجیل برزیلی در روز نیز می‌تواند برای فرد خطرناک باشد. مصرف بیش از حد سلنیوم می‌تواند باعث مشکلات سلامتی مختلفی شود عوارض جانبی اولیه ممکن است شامل نفس تنگی، احساس کردن طعم فلز در دهان، ریزش مو و شکنندگی ناخن باشد، در حالی که مصرف بیش از حد مداوم می‌تواند به بیماری‌های گوارشی، عصبی یا حتی حمله قلبی منجر شود.
