اگر نمیدانید که میزان آهن بدنتان همان مقداری نیست که باید باشد، بهترین کار ملاقات یک پزشک است، جایی که با گرفتن یک آزمایش میزان آهن شما بررسی میشود. تکنسینها با گرفتن تستی از سر انگشتانتان نمیتوانند سطح دقیق آهن در بدن را بگویند. معمولا قبل از اهدای خون، به این شیوه هموگلوبین خون را اندازه گیری میکنند و مشخص میکنند آیا فقر آهن دارید یا خیر.
کم خونی کمبود آهن شایعترین گونه کم خونی بوده و بعلت مقدار ناچیز آهن در غذا یا نبود جذب گوارشی آن برای جبران آهن از دست رفته در عادت ماهانه یا بیماری است. آهن یک قسمت اصلی در ترکیب هموگلوبین است و کمبود آن سبب کاهش ورود هموگلوبین به داخل گلبول قرمز میشود. کاهش آهن منجر به کمخونی (آنمی) میگردد و اکسیژن رسانی به سلولها، بهویژه برای فعالیتهای استقامتی کاهش مییابد و در نتیجه آن کارایی و عملکرد ورزشی را کاهش میدهد.
کم خونی کمبود آهن شایعترین گونه کم خونی بوده و بعلت مقدار ناچیز آهن در غذا یا نبود جذب گوارشی آن برای جبران آهن از دست رفته در عادت ماهانه یا بیماری است. آهن یک قسمت اصلی در ترکیب هموگلوبین است و کمبود آن سبب کاهش ورود هموگلوبین به داخل گلبول قرمز میشود. کاهش آهن منجر به کمخونی (آنمی) میگردد و اکسیژن رسانی به سلولها، بهویژه برای فعالیتهای استقامتی کاهش مییابد و در نتیجه آن کارایی و عملکرد ورزشی را کاهش میدهد.
روش اول: دکتر را ملاقات کنید
۱- اگر مشکوک هستید که فقر آهن دارید، پزشک خود را ملاقات کنید. در صورتی که علائم اولیه کم خونی مانند خستگی را تجربه کردید به پزشک مراجعه کنید. شایعترین مشکل علائم عمومی مانند احساس سستی، خستگی همیشگی یا هنگام فعالیت و احساس کسالت عمومی است. سایر علائم سرگیجه کاذب، ابتلای مکرر به بیماریهای ویروسی مانند سرماخوردگی، ناخنهای قاشقی شکل (گود شدن روی ناخن)، هرزهخواری و خواب رفتن و سوزن سوزن شدن دست و پاها است. کمبود آهن گاهی سبب رنگ پریدگی و زخم غیر طبیعی گوشه لب میشود.
• اگر تپش قلب و تنگی نفس دارید، بلافاصله به اورژانس بروید. اگر درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی داشتید بدون هیچ درنگی به اورژانس مراجعه کنید.
• پزشک ممکن است درباره رژیم غذاییتان سوال کند.
• یادداشت علائم میتواند به دکتر در تشخیص مسئله کمک کند.
۲- معاینه فیزیکی. معاینه فیزیکی شامل مواردی مانند بررسی دهان، پوست، ناخنها، ضربان قلب و ریهها میشود.
• اگر تپش قلب و تنگی نفس دارید، بلافاصله به اورژانس بروید. اگر درد قفسه سینه و مشکلات تنفسی داشتید بدون هیچ درنگی به اورژانس مراجعه کنید.
• پزشک ممکن است درباره رژیم غذاییتان سوال کند.
• یادداشت علائم میتواند به دکتر در تشخیص مسئله کمک کند.
۲- معاینه فیزیکی. معاینه فیزیکی شامل مواردی مانند بررسی دهان، پوست، ناخنها، ضربان قلب و ریهها میشود.
بعضی از نشانههای فقر آهن عبارتند از:، خستگی، ضعف در تنفس، سرگیجه، سرما در برخی اندامها، رنگ پریدگی، بی اشتهایی و میل به مواد غذایی ناسالم (پیتزا). اگر هر یک از این علائم را داشتید، حتما به دکتر خود بگویید.
• سایر علائم فیزیکی شامل، ناخنهای شکننده، زبان متورم، ترک در دو طرف دهان و عفونتهای مکرر میشود.
۳- برای آزمایش خون آماده شوید. آزمایش خون به تشخیص سطح دقیق آهن کمک میکند. پزشک میتواند یک نوع آزمایش را دو بار تکرار شود. نتایج معمولا بین ۱ تا ۳ روز به دست میآیند.
• این آزمایشات سطح هموگلوبین را مشخص میکنند و این مسئله کمک میکند تا سطح دقیق گلبولهای قرمز و میزان اکسیژن رسانی مشخص شود.
• سایر علائم فیزیکی شامل، ناخنهای شکننده، زبان متورم، ترک در دو طرف دهان و عفونتهای مکرر میشود.
۳- برای آزمایش خون آماده شوید. آزمایش خون به تشخیص سطح دقیق آهن کمک میکند. پزشک میتواند یک نوع آزمایش را دو بار تکرار شود. نتایج معمولا بین ۱ تا ۳ روز به دست میآیند.
• این آزمایشات سطح هموگلوبین را مشخص میکنند و این مسئله کمک میکند تا سطح دقیق گلبولهای قرمز و میزان اکسیژن رسانی مشخص شود.
روش دوم: بررسی سطح آهن در زمان اهدای خون
۱- سازمان انتقال خون. وب سایتهای رسمی اهدای خون را بیابید و بررسی کنید چه جایی میتوانید خون خود را اهدا کنید. به عنوان مثال، وب سایت رسمی سازمان انتقال خون کشور خود را پیدا کنید.
• سازمانهای انتقال خون، اکثرا قبل از پذیرش، برای اطمینان حاصل کردن از اینکه دچار فقر آهن هستید یا خیر، یک تست کوچکی میگیرند که سطح آهن خون را نشان میدهد.
۲- اهدای خون. آزمایش بخشی از روند اهدا خون است. البته باید از سلامت کامل برخوردار باشید و حداقل ۱۷ سال و ۱۱۰ پوند وزن داشته باشید.
• برای اهدا خون باید کاملا "سلامت" باشید، این بدین معنی است که هر گونه بیماری مزمنی مانند دیابت باید تحت کنترل و نظارت باشند، نداشته باشید. همچنین هر گونه عفونتی مانند سرما خوردگی یا آنفولانزا و بیماری خاصی از جمله مالاریا، سیفلیس و HIV نداشته باشید.
۳- قبل از اهدای خون، تکنسین با انجام آزمایشی کوچک از طریق سر انگشت دست، سطح آهن خون را بررسی میکند. تنها یک قطره خون میتواند برای اندازه گیری هموگلوبین کافی باشد.
۴- میزان هموگلوبین خون خود را بپرسید، احتمالا یک عدد دقیق نباشد. با این حال، تست برای اندازی گیری تقریبی هموگلوبین است که میتواند سطح آهن را نشان دهد. بنا بر این اگر رد صلاحیت شدید میتوانید بپرسید که علت آن فقر آهن است یا خیر.
• تکنیسنها سطوح مشخصی از هموگلوبین خون را بررسی میکنند، و اگر در آن محدوده معین جا نگیرید رد صلاحیت میشوید.
• به عنوان مثال اگر میزان هموگلوبین شما پایینتر از ۱۲.۵ g/dL یا ۱۳ باشد (زنان)، نمیتوانید اهدا خون کنید.
• اگر سطح آهن خون یک مرد یا زن بالاتر از ۲۰ g/dL، مطمئنا فاقد شرایط مورد نظر است، زیرا از حد نرمال ببیشتر است شرایط نادری میباشد.
روش سوم: به دنبال علائم فقر آهن باشید
۱ - خستگی و ضعف نشانهای از فقر آهن هستند. خستگی یکی از نشانههای شایع کمبود آهن است. آهن برای حمل اکسیژن در گلبولهای قرمز خون ضروری است. هنگامی که گلبولهای قرمز کاهش مییابند، اکسیژن کم تری به بدن میرسد به همین دلیل احساس خستگی و ضعف میکنید.
به طور کلی، این نشانه چیزی بیشتر از احساس خستگی یک یا دو روزه است. این خستگی عمیق به مدت زمان طولانی، طول میکشد.
۲- به خستگی و ضعفها توجه کنید. در صورتی که بدن اکسیژن مورد نیاز را دریافت نکند ممکن است سرگیجههایی را تجربه کنید. در شرایط شدید میتواند موجب اختلالاتی در تنفس شود. این علائم نادر هستند و معمولا به شرایطی اطلاق میشوند که فرد در حال فعالیت است و ناگهان با کمبود اکسیژن مواجه میشود.
• این علائم همچنین ممکن است با سر درد همراه باشد.
۳- در زمان سرما خوردگی، اندامهای خود را بررسی کنید. فقر آهن سبب افزایش فعالیت قلب برای انتقال اکسیژن میشود، زیرا در این وضعیت سلولهای زیادی برای جابه جایی اکسیژن وجود ندارد. بنا براین انگشتان شما ممکن است سردتر از حالت طبیعی باشند.
۴- رنگ پریدگی نیز میتواند نشانهای از فقر آهن باشد. عمل پمپاژ در قلب به خوبی صورت نمیگیرد و همین امر سبب رنگ پریدگی میشود. همچنین این علائم ممکن است در ناخنها و لثهها مشاهده شود.
۵- توجه داشته باشید برای دریافت خوراکیهای غیر معمول اشتیاق ویژهای از خود نشان میدهید. بدن شما میداند که به مواد مغذی برای جذب و دریافت آهن نیاز دارید به همین دلیل به چیزهایی اشتیاق پیدا میکنید که خوراکی نیستند، مانند یخ، خاک و یا نشاسته.
۶- علائم معده درد خود را بررسی کنید. برخی علائم میتوانند نشانههایی از آهن بالا باشند. علائم اصلی آهن بالا با نشانههای در معده همراه است مانند، یبوست، حالت تهوع یا درد معده.
• مسائل مربوط میتواند دلایل متنوعی داشته باشند، حال یکی از این علائم، میزان بالای سطح آهن است.
منبع :
فرارو