نگلیریا فاولری یا آمیب مغز خوار، گونهای آمیب {تک سلولی با پاهای کاذب} تک یاختهای است که موجب التهاب پردههای مغز و نخاع شده {مننگوانسفالیت آمیبی اولیه یا PAM} و در عرض چند روز فرد مبتلا شده را میکشد.
راه انتقال از طریق بینی و مخاط بوده و از راه خوردن آب آلوده وارد بدن انسان نمیشود. بنابراین شنا کردن در آب آلوده و شیرجه زدن ممکن است باعث شود تا از طریق بینی وارد مغز شده و جان انسان را بگیرد.
ابتلا به این بیماری در ایران نیز گزارش شده است. در جولای امسال یک نوجوان هندی مبتلا توانست جان سالم به در ببرد اما میزان مرگ و میر ناشی از PAM بیش از ۹۷ درصد بوده است.
طبق آمار امسال در هند سه کودک ۵ تا ۱۴ سال پس از شنا در آب در ایالت کرالا بر اثر PAM جان باختند. حداقل ۳۹ کشور عفونت نگلیریا را گزارش داده و میزان آلودگی هر سال ۴.۵ درصد افزایش مییابد.
اما در پاکستان سالانه بیش از ۲۰ نفر بر اثر این بیماری فوت میکنند.
مطالعهای که در پاکستان انجام شد اشاره میکند تشدید گرما به افزایش شیوع PAM کمک میکند. بدین ترتیب مراقبت های بهداشتی و اقدامات پیشگیرانه را بسیار مهم میکند.
آب تنی، شیرجه در آب آلوده به خصوص توسط کودکان عامل انتقال در فصول گرم است و بیشتر بیماران، بچههایی بودهاند که چند روز قبل در چنین آبهایی شنا کرده بودند.
لازم به ذکر است «آشامیدن» آب آلوده منجر به بیماری نمیشود و راه ورود آن به بدن انسان، تنها از طریق بینی و مخاط آن است.
علائم بیماری شامل تب بالا، سردرد دردناک، لرزش، سفت شدن گردن، حساسیت به نور و آشفتگی ذهنی است.