هنگامی که کبد شما سالم است، رنگدانه را از خون شما حذف می‌کند؛ اما اگر کبد درست کار نکند، رنگدانه‌ها در خون تجمع می‌کنند. سپس می‌تواند وارد پوست و سایر بافت‌ها شود. با این حال، بسیاری از بیماری‌ها و مشکلات سلامتی می‌توانند باعث زردی پوست شوند. پس درمان زردی به علت آن بستگی دارد. در این مقاله در مورد اینکه پوست زرد نشانه چیست؟ به صورت دقیق‌تر صحبت می‌کنیم.
پوست زرد چیست؟
بیماری زردی که به نام یرقان نیز شناخته می‌شود، باعث زرد شدن پوست می‌شود. افزایش بیلی روبین (رنگدانه صفراوی) در خون به اندازه بیش از 20 میلی گرم در لیتر باعث زرد شدن پوست می‌شود. زردی یک بیماری نیست، فقط یک علامت است. پوست زرد می‌تواند با بسیاری از بیماری‌ها مرتبط باشد و به طور جدی کبد را تحت تاثیر قرار دهد. زردی ممکن است در هر سنی رخ دهد و به دلایل مختلف ایجاد شود.
علائم پوست زرد
دلایل مختلفی برای تغییر رنگ پوست وجود دارد. برخی افراد ممکن است تغییر رنگ جزئی، مانند زرد شدن کامل پوست و بعضی دیگر لکه‌های زرد روی پوست داشته باشند. علاوه بر اینکه پوست زرد خود یک نشانه مهم از یک بیماری خاص است، اما با علائم دیگری به شرح زیر همراه است:
- خستگی
- درد شکم
- مدفوع رنگ پریده
- خارش پوست
- زرد شدن چشم
چنین علائمی ممکن است نشان دهنده مشکلی در کبد، کیسه صفرا یا خون باشد. زردی خفیف می‌تواند در نوزادان طبیعی باشد، زیرا بدن آنها با پردازش بیلی روبین سازگار است، اما در بزرگسالان، حتی زردی خفیف باید تحت نظر پزشک باشد. زردی مداوم یا قابل توجه پوست در بزرگسالان به طور معمول نشان دهنده یک مشکل است.
پوست زرد نشانه چیست؟
اینکه پوست زرد نشانه چیست؟ باید بگوییم که این نشانه به نوع بیماری زمینه‌ای بستگی دارد. در ادامه به انواع بیماری که اغلب با زرد شدن پوست مشخص می‌شوند، اشاره می‌کنیم:
زردی نوزاد
زردی نوزاد یک بیماری شایع در نوزادان است که معمولاً در چند روز اول پس از تولد ظاهر می‌شود. این عارضه به این دلیل رخ می‌دهد که کبد نوزاد هنوز در حال رشد است و ممکن است به طور موثر بیلی روبین را پردازش نکند. عواملی مانند زایمان زودرس، کبودی در حین زایمان یا ناسازگاری بین گروه خونی مادر و نوزاد می‌توانند در این امر نقش داشته باشند. در حالی که این بیماری اغلب اوقات بی‌ضرر است و ظرف چند هفته برطرف می‌شوند، موارد شدید ممکن است به مداخله پزشکی مانند فتوتراپی برای جلوگیری از عوارض نیاز داشته باشند.
تالاسمی
اگر می‌پرسید: «پوست زرد نشانه چیست؟» باید به بیماری تالاسمی اشاره کنیم. تالاسمی یک اختلال خونی ارثی است که با ناتوانی بدن در تولید مقادیر کافی هموگلوبین مشخص می‌شود و منجر به کم خونی می‌شود. همولیز مزمن (تجزیه گلبول‌های قرمز) در تالاسمی می‌تواند منجر به افزایش سطح بیلی روبین شود و باعث زردی پوست و چشم شود. افراد مبتلا به تالاسمی ممکن است دچار خستگی، ضعف و نیاز به تزریق خون منظم یا سایر درمان‌ها برای مدیریت و درمان این بیماری شوند.
سنگ کیسه صفرا
سنگ‌های صفراوی ذرات جامدی هستند که از کلسترول یا بیلی روبین در کیسه صفرا تشکیل می‌شوند. هنگامی که سنگ‌های صفراوی مجاری صفراوی را مسدود می‌کنند، صفرا نمی‌تواند به درستی از کبد به روده‌ها جریان یابد و منجر به تجمع بیلی روبین در خون می‌شود. این انسداد می‌تواند باعث زردی، همراه با درد شکم، به ویژه در ربع بالای سمت راست، حالت تهوع و استفراغ شود. درمان این عارضه ممکن است شامل برداشتن جراحی کیسه صفرا یا سایر روش‌های برداشتن سنگ باشد.
سرطان پانکراس
سرطان لوزالمعده ممکن است در پانکراس رخ می‌دهد. پانکراس عضوی است که در هضم و تنظیم قند خون نقش دارد. تومورهای لوزالمعده می‌توانند مجرای صفراوی را مسدود کنند که منجر به ذخیره بیلی روبین و در نتیجه زردی پوست می‌شود. علائم دیگر ممکن است شامل کاهش وزن بدون دلیل، درد شکم که به کمر می‌زند، از دست دادن اشتها و تغییر در رنگ مدفوع یا ادرار باشند. تشخیص زودهنگام این عارضه چالش برانگیز است و گزینه‌های درمانی به مرحله و موقعیت سرطان بستگی دارد.
پانکراتیت حاد
پوست زرد نشانه چیست؟ زردی می‌تواند نشانه پانکراتیت حاد باشد. پانکراتیت حاد التهاب ناگهانی لوزالمعده است که اغلب در اثر سنگ کیسه صفرا یا مصرف بیش از حد الکل ایجاد می‌شود. التهاب می‌تواند منجر به تورم و انسداد مجاری صفراوی شود و باعث تجمع بیلی روبین و در نتیجه زردی شود. علائم معمولاً شامل درد شدید شکم، حالت تهوع، استفراغ، تب و نبض سریع است. درمان بر رسیدگی به علت زمینه‌ای، مدیریت درد و حمایت از عملکرد پانکراس متمرکز است.
سیروز
سیروز زخم بافت کبد ناشی از بیماری‌های مزمن کبدی مانند هپاتیت یا سوء مصرف طولانی مدت الکل است. از آنجایی که بافت اسکار جایگزین سلول‌های سالم کبد می‌شود، توانایی این اندام برای پردازش بیلی روبین کاهش می‌یابد و منجر به زردی می‌شود. سایر علائم سیروز ممکن است شامل خستگی، ضعف، کبودی آسان، تورم در پاها و شکم و گیجی باشند. درمان سیروز شامل درمان علت زمینه‌ای، تغییر در سبک زندگی و در موارد شدید، پیوند کبد است.
انسداد مجرای صفراوی
انسداد مجرای صفراوی زمانی اتفاق میفتد که مجاری صفرا توسط سنگ، تومور یا تنگی مسدود می‌شود. این انسداد از دفع بیلی روبین جلوگیری می‌کند و باعث تجمع آن در خون و زرد شدن پوست و چشم می‌شود. علائم اضافی ممکن است شامل ادرار تیره، مدفوع کم رنگ، خارش و ناراحتی شکمی باشند. درمان بستگی به علت دارد و ممکن است شامل اقداماتی برای رفع انسداد یا مداخله جراحی باشد.
کم خونی
پوست زرد نشانه چیست؟ زردی می‌تواند نشانه کم خونی باشد. کم خونی وضعیتی است که با کمبود گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین مشخص می‌شود. در انواع خاصی از کم خونی همولیتیک، گلبول‌های قرمز خون سریع‌تر از آنچه بدن می‌تواند جایگزین آنها شود، تخریب می‌شوند و در نتیجه تولید بیلی روبین افزایش می‌یابد. این بیلی روبین اضافی باعث زردی پوست و چشم می‌شود. علائم کم خونی شامل خستگی، ضعف، تنگی نفس و سرگیجه است. درمان بر اساس علت زمینه‌ای متفاوت است و شامل مکمل‌ها، داروها یا تزریق خون هستند.
سرطان کبد
سرطان کبد مانند کارسینوم سلول‌های کبدی، از سلول‌های کبدی ناشی می‌شود و می‌تواند توانایی اندام را برای عملکرد صحیح مختل کند. تومورها می‌توانند جریان صفرا را مسدود کنند یا به بافت کبد آسیب برسانند و منجر به افزایش سطح بیلی روبین و زردی شوند. علائم دیگر ممکن است شامل کاهش وزن، کاهش اشتها، درد شکم، حالت تهوع و ضعف عمومی باشد. گزینه‌های درمانی به مرحله سرطان بستگی دارد و ممکن است شامل جراحی، شیمی درمانی، پرتودرمانی یا درمان‌های هدفمند باشد.
بیماری ویل
بیماری ویلسون یک اختلال ژنتیکی نادر است که باعث تجمع بیش از حد مس در کبد، مغز و سایر اندام‌های حیاتی می‌شود. آسیب کبدی ناشی از تجمع مس می‌تواند پردازش بیلی روبین را مختل کند و منجر به زردی شود. علائم اضافی شامل اختلالات عصبی مانند لرزش، مشکل در صحبت کردن، و مشکلات روانپزشکی و همچنین اختلال عملکرد کبد است. تشخیص زودهنگام و درمان با عوامل کیلیت برای حذف مس اضافی برای مدیریت بیماری و جلوگیری از عوارض شدید بسیار مهم است.
زردی شیر مادر
پوست زرد نشانه چیست؟ این عارضه می‌تواند ناشی از زردی شیر مادر باشد. این بیماری که به آن «یرقان شیر مادر» نیز می‌گویند، در برخی از نوزادانی که با شیر مادر تغذیه می‌شوند، پس از هفته اول بعد از تولد بروز می‌کند. برخی از مواد موجود در شیر مادر می‌توانند سطح بیلی روبین را با مهار دفع آن یا افزایش بازجذب آن در روده افزایش دهند. اگرچه این عارضه به طور کلی بی‌ضرر است و به خودی خود برطرف می‌شود، معمولاً نیاز به نظارت دارد تا اطمینان حاصل شود که سطح بیلی روبین به سطوح خطرناک نمی‌رسد.
انواع بیماری هپاتیت
هپاتیت به التهاب کبد اشاره دارد که معمولاً در اثر عفونت‌های ویروسی (مانند هپاتیت A، B، C، D و E)، سوء مصرف الکل یا بیماری‌های خود ایمنی ایجاد می‌شود. التهاب توانایی کبد در پردازش بیلی روبین را مختل می‌کند و منجر به زردی پوست می‌شود. سایر علائم هپاتیت ممکن است شامل خستگی، درد شکم، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، استفراغ و ادرار تیره باشد. درمان بر اساس نوع و شدت هپاتیت متفاوت است اما معمولا شامل داروهای ضد ویروسی، تغییر شیوه زندگی و مراقبت‌های خانگی خواهد بود.
تب زرد
تب زرد یک بیماری هموراژیک ویروسی است که توسط پشه‌های آلوده عمدتاً در بخش‌هایی از آفریقا و آمریکای جنوبی منتقل می‌شود. این ویروس روی کبد تاثیر می‌گذارد و باعث آسیب شدید کبدی می‌شود که متابولیسم بیلی روبین را مختل می‌کند و در نتیجه زردی ایجاد می‌شود که نام خود را به این بیماری داده است. علائم شامل تب بالا، لرز، سردرد شدید، دردهای عضلانی، کمردرد، تهوع، استفراغ، خستگی و ضعف هستند. در موارد شدید، تب زرد می‌تواند منجر به خونریزی، شوک، نارسایی اندام‌ها و مرگ شود. واکسیناسیون موثرترین روش پیشگیری است.
نحوه تشخیص پوست زرد
اگر پوست شما زرد شده است، وقت آن است که به دنبال خدمات پزشکی باشید. زردی پوست نشانه یک بیماری جدی است که باید در اسرع وقت درمان شود. پزشک شما احتمالاً یک سری آزمایشات را برای تعیین علت انجام خواهد داد که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آزمایش خون: برای ارزیابی عملکرد کبد، سطح بیلی روبین و وضعیت گلبول‌های قرمز خون بررسی می‌شوند.
- تست‌های تصویربرداری: تست‌های تصویربرداری مانند سونوگرافی، سی تی اسکن، یا ام آر آی کبد، کیسه صفرا و مجاری صفراوی را می‌توان انجام داد.
- بیوپسی کبد: گاهی اوقات بیوپسی انجام می‌شود که در آن قسمت کوچکی از کبد یا اندام‌های دیگر برای بررسی بیماری یا آسیب برداشته می‌شود.
پوست زرد چگونه درمان می‌شود؟
دانستن علت برای مدیریت و درمان این بیماری مهم است. به همین دلیل، با درک اینکه پوست زرد نشانه چیست؟ می‌توان درمان موثر را تجویز کرد.
- مشکلات کبدی: اگر زردی ناشی از بیماری کبدی باشد، درمان ممکن است شامل دادن دارو برای کنترل بیماری، تغییر رژیم غذایی و اجتناب از الکل باشد. در موارد شدید، پیوند کبد ممکن است انجام شود.
- مشکلات کیسه صفرا: اگر مشکل سنگ کیسه صفرا یا مسدود شدن مجرای صفراوی باشد، ممکن است برای برداشتن کیسه صفرا یا پاکسازی مجرا به جراحی نیاز باشد.
- اختلالات خونی: برخی از درمان‌ها ممکن است شامل استفاده از داروها برای تنظیم روند تخریب گلبول‌های قرمز خون باشند یا در موارد شدید ممکن است تزریق خون انجام شود.
- زردی نوزاد: در موارد شدیدتر، درمان ممکن است شامل قرار دادن نوزاد در زیر نور (فوتوتراپی) باشد که به تجزیه بیلی روبین کمک می‌کند. در موارد شدید، ممکن است نوزاد نیاز به تزریق خون داشته باشد.
- عوارض دارویی: اگر دارو باعث زرد شدن رنگ پوست شده است، پزشک به بیمار توصیه می‌کند که مصرف آن را متوقف کند یا یا داروی دیگر جایگزین شود.
کلام آخر
اکنون می‌دانید که پوست زرد نشانه چیست. این مشکل نشانه بیماری‌های مختلف است که برخی از آنها شدید هستند. اگر لکه‌های زرد روی پوست یا پوست کاملاْ زرد دارید، باید علائم دیگر را نیز بررسی کنید. با دانستن عوامل احتمالی که منجر به این عارضه می‌شوند و راه‌های محافظت از کبد و سایر نواحی دیگر بدن خود می‌توانید از ابتلا به زردی جلوگیری کنید. همچنین مراجعه زودهنگام به پزشک متخصص داخلی توصیه می‌شود.
