فیلمسازی یک هنر جهانی است. به‌همین دلیل، در میان بزرگترین کارگردانان جهان، هنرمندانی از گوشه‌گوشه دنیا دیده می‌شوند. در این میان، تعداد قابل‌توجهی از مشهورترین کارگردانان بین‌المللی سینمای تمام دوران، اهل بریتانیا هستند. بسیاری از این نام‌ها بدون‌شک آشناتر از سایرین هستند. اما کارگردانانی هم که نامشان کمتر شنیده شده‌است، آثار بزرگ و مهمی دارند، که بیشتر طرفداران فیلم در سراسر جهان، صرف‌نظر از منطقه زندگی، می‌شناسند. فیلم‌شناسی این هنرمندان خلاق شامل هر ژانری است، که می‌توان تصور کرد.
همچنین به‌طور معمول این کارگردانان با بازیگران ستاره و تیم‌های فیلمسازی افسانه‌ای همکار کرده‌اند. تعدادی از نام‌هایی که در اینجا معرفی شده‌اند، به‌احتمال زیاد برای برخی از مخاطبان بسیار بیشتر از دیگران شناخته‌شده هستند، اما تقریبا همه این هنرمندان در صدر فهرست بهترین کارگردانان بریتانیایی قرار دارند. در اینجا 24 کارگردان برتر بریتانیا در تاریخ سینما، به شما معرفی می‌شوند.
24. آما آسانته (Amma Asante)
آما آسانته یک کارگردان غنایی‌تبار اهل بریتانیا است که در سال 1969 متولد شده‌است. از منظر تجاری فیلم یک پادشاهی متحد آما آسانته باید به‌عنوان یکی از دست‌کم‌گرفته‌شده‌ترین فیلم‌های ده سال گذشته شناخته شود. داستان این اثر که دیوید اویلوو و روزاموند پایک در آن بازی می‌کنند، داستان عاشقانه واقعی زندگی سرتسه خاما شاهزاده بوتسوانا و وارث قبیله بانگواتو و روث ویلیامز همسرش را روایت می‌کند.
این شخصیت‌ها توسط بازیگرانی بااستعداد در فیلم حیات می‌یابند. این فیلم به‌دلیل ریتم خوب و بازی‌های درخشانش موردتحسین قرار گرفت و بعدها نامزدی بهترین فیلم بریتانیایی را در جشنواره آکادمی فیلم بریتانیا به‌دست آورد. یک پادشاهی متحد فیلمی است که ارزش نوشتن درباره‌اش را در میان آثار باکیفیت آما آسانته دارد.
بل (2013)، راهی برای زندگی (2004) و جاییکه دست‌ها لمس می‌کنند (2018)؛ فیلم‌های خوبی هستند که به وزن کارنامه این کارگردان جوان اضافه می‌کنند. در نهایت، فعالیت‌های هنری این کارگردان بزرگ باعث شده‌است که در سینمای جهان و بریتانیا شناخته شود و آثار او در میان آثار سینمایی برجسته در جهان جای دارد.
23. تونی ریچاردسون (Tony Richardson)
تونی ریچاردسون کارگردان بریتانیایی متولد سال 1928، پس از شروع کار با تلویزیون و تئاتر، خیلی زود خود را در حال گذار به سینما و تبدیل شدن به یکی از پرطرفدارترین فیلمسازان در حال‌رشد در کل صنعت سینما تبدیل کرد. این هنرمند در دوران حرفه‌ای پربار خود جوایز زیادی را کسب کرد، از جمله چندین جایزه بفتا و بارها نامزدی نخل طلای کن.
او همچنین به‌عنوان چهره‌ای برجسته در موج نوی روبه‌رشد بریتانیا، جنبشی که کارگردانانی مانند جک کلیتن و برایان فوربس را هم در برمی‌گرفت، نام برده می‌شود. آلبرت فینی هنرپیشه بزرگ اهل بریتانیا با تونی ریچاردسون همکاری عمیقی داشت.
تونی ریچاردشون ده‌ها پروژه هنری را کارگردانی کرد، اما شاید برجستهترین آنها پروژه‌ای باشد که برنده بهترین کارگردانی در جوایز اسکار شد: تام جونز (1963). این کمدی که اقتباسی از رمان هنری فیلدینگ به‌نام تاریخ تام جونز از سال 1749 است، آلبرت فینی را به عنوان شخصیت اصلی معرفی می‌کند و چندین بازیگر با استعداد دیگر هم در میان تیم بازیگران آن حضور دارند. درنهایت، تام جونز به‌عنوان یک اثر پرسروصدا کمک کرد تا تونی ریچاردسون بیش‌از پیش در جهان سینما دیده‌شود. تونی ریچاردسون در سال 1991 از دنیا رفت.
22. آندریا آرنولد (Andrea Arnold)
مهم نیست که آندریا آرنولد کارگردان انگلیسی متولد سال 1961 در قرن بیست‌ویکم چه بازخوردی از منتقدان دریافت می‌کند، پروژه‌های او مانند جاده سرخ (2006) به‌طور مداوم در گیشه جهانی سر‌وصدا می‌کنند. جاده سرخ فیلمی منسجم است، که به‌دلیل تکنیک‌های فیلمبرداری غیرمتعارف، طرح داستانی تاثیرگذار و مضمون وهم‌آمیزش موضوع بحث بسیاری از منتقدان بوده‌است.
در حالیکه این اثر بین‌المللی آنچنان که باید دیده‌نشد، اما در یک نظرسنجی که توسط گاردین انجام گرفت، بسیاری از منتقدان آن را به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های بریتانیایی در یک ربع قرن گذشته معرفی کردند. این فیلم مهیج روانشناختی امروز به‌شدت دست‌کم گرفته شده‌است و البته بسیاری دیگر از آثار آندریا آرنولد مانند؛ تنگ ماهی (2009)، بلندی‌های بادگیر (2011) و عزیز آمریکایی (2016) با اینکه آثار بسیار خوبی هستند، آنطور که باید دیده نشدند.
در آخرین مورد از این سه فیلم، ساشا لین، بازیگر جوان، در کنار شایا لابوف، بازیگر مهم هالیوود حضور دارد. این فیلم شخصیتی به نام اسکای را دنبال می‌کند، که خانه را ترک می‌کند تا به گروه بازاریابی فروشی بپیوندد که در سرتاسر آمریکا اشتراک مجلات را مدیریت می‌کنند. این فیلم آرنولد هم دست‌کم گرفته‌شده، و باعث شده‌است تا آندریا آرنولد در جایگاه بیست‌ودوم این فهرست قرار گیرد.
21. لین رمزی (Lynne Ramsay)
لین رمزی کارگردان اسکاتلندی متولد سال 1969، اولین کارگردانی خود را در آغاز قرن با فیلم شکارچی موش (1999) شروع کرد. فیلمی که کودکی 12 ساله را در منطقه کارگری گلاسکو دنبال می‌کند. او عادت دارد که بدون امکانات رفاهی زندگی کند، جایی برای حمام و حتی جایی برای استفاده از دستشویی نداشته‌باشد.
این فیلم برنده جایزه بفتا برای اولین کار برجسته توسط یک کارگردان بریتانیایی و همچنین جوایز متعدد دیگری از جوایز فیلم مستقل بریتانیا و موسسه فیلم بریتانیا شد. با تمام این اوصاف، شکارچی موش لین رمزی را مشهور کرد. اما علیرغم نظرات مثبتی که این فیلم از سوی کارشناسان و تماشاگران دریافت کرد، در سینماها آنطور که باید مورداستقبال قرار نگرفت.
با این وجود از همان زمان ساخت، شکارچی موش به‌عنوان چیزی شبیه‌به یک کلاسیک شناخته شد و به‌تدریج در میان بینندگان علاقمند معروف شد. لین رمزی چند فیلم قابل‌توجه دیگر دارد که از آن میان می‌توان به؛ تو واقعا هرگز اینجا نبودی (2017) با بازی واکین فینیکس و همچنین درام روانشناختی معروف ما باید درباره کوین صحبت کنیم (2011) اشاره کرد. لین رمزی بدون‌شک شایستگی حضور در این لیست را دارد.
20. جان شلزینجر (John Schlesinger)
فیلم‌شناسی جان شلزینجر واقعا طیفی از ژانرها را دربرمی‌گیرد، از کمدی‌های عاشقانه و درام‌های تاریخی گرفته، تا تریلرهای روانشناختی و فیلم‌های ترسناک. اما 3 اثر از این کارگردان شاید به‌عنوان بهترین پروژه‌های او شناخته شوند: عزیز (1955)، کابوی نیمه‌شب (1969)، و یکشنبه خونین یکشنبه (1971).این آثار باعث شده‌است که جان شلزینجر در فستیوال اسکار بدرخشد.
این کارگردان حتی برای فیلم کابوی نیمه‌شب برنده جایزه اسکار شد، تنها فیلم درجه X (برای مخاطبان بزرگتر از 16 سال) که تا به‌حال برنده جایزه اسکار بهترین فیلم شده‌است. کابوی نیمه‌شب اعتبار زیادی به‌دست آورد که بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه اقتباسی اسکار هم بخشی از آن است.
اما یک فیلم دیگر هم در کارنامه جان شلزینجر وجود دارد که ارزش نوشتن درباره این فیلمساز انگلیسی خاص را دارد: ماراتون من (1976)، فیلمی هیجان‌انگیز با بازی داستین هافمن، لارنس اولیویه و روی شایدر. این فیلم امروز میراث بزرگ کارگردان است و به‌عنوان یکی از بهترین فیلم‌های دهه خود شناخته می‌شود. جان شلزینجر در سال 1926 به دنیا آمد و در سال 2003 از دنیا رفت.
19. کن راسل (Ken Russell)
اگرچه کن راسل ممکن است از نظر شهرتش در سینمای امروز به‌پای بسیاری از افراد دیگر در این فهرست نرسد، اما زمانی یکی از بااستعدادترین فیلمسازانی بود، که بریتانیا به خود می‌دید. کن راسل متولد 1927پس از شروع با چند پروژه کم‌بودجه، با زنان عاشق (1969) وارد صحنه شد. این فیلم در یک شهر معدنی انگلیسی پس از جنگ جهانی اول اتفاق می‌افتد و داستان روابط دو خواهر با دو مرد را شرح می‌دهد.
این پروژه برای کن راسل نامزدی بهترین کارگردانی را هم در جوایز اسکار و هم در گلدن‌گلوب به ارمغان آورد. زنان عاشق بدون‌شک به‌عنوان برگ برنده کارنامه هنری کن راسل شناخته می‌شود. کن راسل به‌عنوان کارگردانی با استعدادهای فراوان شناخته می‌شود. این کارگردان بریتانیایی چندین اثر هنری خوب دیگر مانند؛ تامی (1975) و احوال دگرگون‌شده (1980) را منتشر کرد.
تامی در نهایت تبدیل به یک فیلم بزرگ موردتحسین منتقدان شد و آن مارگرت در آن برنده گلدن‌گلوب شد و همچنین نامزدی اسکار را برای پیت تاونزند به‌خاطر موسیقی منحصربه‌فردش به‌ارمغان آورد. تعداد کمی از پروژه‌های راسل امروز در میان نسل امروزی شناخته می‌شوند، اما او بیش‌از یک جایگاه در این لیست به‌دست آورده‌است. کن راسل در سال 2011 از دنیا رفت.
18. نیکلاس روگ (Nicolas Roeg)
شاید برجستهترین پروژه در سرتاسر آثار نیکلاس روگ اکنون نگاه نکن (1973) باشد، فیلمی هیجان‌انگیز که بیش‌از هر فیلم دیگری از کارگردانی در این فهرست، منبع ایده و خلاقیت محسوب می‌شود. فهرست شیندلر (1993)، ممنتو (2000)، کازینو رویال (2006)، در بروژ (2008)، موروثی (2018)؛ تنها تعدادی از فیلم‌هایی است که کارگردانان آنها همگی از فیلم روگ الهام گرفته‌اند
. در این فیلم، دونالد ساترلند با جولی کریستی در یک فضای ترسناک بازی می‌کند. این فیلم محتوایی تاثیرگذار را به‌نمایش گذاشته که هم ژانر را ارتقا می‌بخشد و هم افق‌هایی را برای آنچه می‌توان با ژانر وحشت انجام داد، گسترش می‌دهد. نیکلاس روگ یک فیلمساز تاثیرگذار در صنعت سینمای بریتانیا محسوب می‌شود. استفاده روگ از مضمون و فیلمبرداری امپرسیونیستی فیلم را به‌معنای واقعی کلمه تاثیرگذار می‌کند.
مانند هر فیلمساز دیگری که در اینجا معرفی شده‌است، عناوین بسیار بیشتری از فهرست طولانی آثار این کارگردان بزرگ ارزش بررسی دارند. برای مثال، مردی که به زمین سقوط کرد (1976)، زمان‌بندی بد (1980) و جادوگران (1990) را در نظر بگیرید. هیچ یک از این عناوین امروز محبوبیت خاصی ندارند، اما این چیزی از کیفیت آنها کم نمی‌کند. نیکلاس روگ متولد سال 1928 است و در سال 2018 از دنیا رفته‌است.
17. گای ریچی (Guy Ritchie)
گای ریچی کارگردان بزرگ بریتانیایی متولد سال 1978 است. دو فیلم اول گای ریچی قفل، انبار و دو بشکه باروت ( 1998) و قاپ‌زنی (2000) هر دو به‌قدری موردعلاقه طرفداران فیلم در سراسر جهان هستند، که بخشی از شهرت گای ریچی محسوب می‌شوند. این دو فیلم چیزی کم از آثار نمادین سینمای جهان ندارند، مورد اول یک کمدی جنایی جذاب و خنده‌دار است، که بر طنز سیاهش و نقش‌های اصلی تاثیرگذار آن تکیه داشت و دومی این عناصر را با فضایی کاملا جدید و ترکیب بازیگران بین‌المللی بیشتری تقویت کرد. با وجود تفاوت‌های کوچک، هر دو فیلم به‌لطف منتقدانی که از این آثار استقبال کردند، از سراسر جهان بر گیشه پیروز شدند.
اما جدا از این دو اثر شاهکار، بیشتر آثار ریچی مورداستقبال مخاطبان قرار گرفته‌اند. شرلوک هلمز (2009)، مردی از آنکل (2015)، جنتلمن (2019)، خشم مردانه (2021) و پیمان (2023)؛ تعدادی از مهم‌ترین پروژه‌های فیلمسازی گای ریچی است. گای ریچی در طول زندگی هنری خود، آثار کمارزشتری هم ساخته‌است، که از آن میان می‌توان به شیفته (2022) و هفت تیر (2005) اشاره کرد.
وزارت جنگ ناجوانمردانه (2024) از آخرین آثار گای ریچی محسوب می‌شود. فیلم‌هایی در کارنامه گای ریچی وجود دارد که جایگاه کلی این هنرمند را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد، اما فیلم‌های اول و دومی که نام بردیم، تاثیر او را بر سینمای جهان و بریتانیا تا ابد تضمین می‌کند.
16. کن لوچ (Ken Loach)
اگرچه نه نام کن لوچ به‌عنوان کارگردان و نه محبوبیت فیلم‌های مستقل او آنطور که باید برای بیشتر طرفداران فیلم شناخته‌شده نیست، این هنرمند بدون‌شک یک فیلمساز قابل‌احترام برای بخش خاصی از صنعت فیلم است. شاید برجستهترین اثر این هنرمند بادی که در مرغزار می‌وزد (2006) باشد، فیلمی جنگی با بازی کیلین مورفی و پادریک دیلینی. این فیلم برنده نخل طلای جشنواره فیلم کن 2006 شد و حتی در زمان اکران، پرفروش‌ترین فیلم مستقل ایرلند محسوب می‌شد.
کن لوچ یکی از 9 کارگردان برنده دو جایزه نخل طلا است. اما این تنها فیلم کن لوچ نیست که برنده جایزه بزرگ جشنواره کن شده‌است، زیرا اینجانب، دانیل بلیک (2006) هم چنین افتخاری را دریافت کرده‌است. این فیلم، یک درام معاصر و انتقادی جدی از سیستم بهداشت عمومی در بریتانیا است. شخصیت دانیل بلیک ازطرفی قادر به کار نیست، اما واجدشرایط دریافت پرداخت‌های رفاهی هم نیست. این دو فیلم به‌تنهایی جایگاه کن لوچ را در این فهرست تضمین می‌کنند و حتی نیازی به نام بردن دیگر آثار خوب این کارگردان بزرگ نیست. کن لوچ متولد سال 1936 است.
15. جیم شریدان (Jim Sheridan)
جیم شریدان متولد سال 1949 و یکی از معتبرترین کارگردانان بریتانیا است. قصد نداریم به‌هیچ‌وجه مهارت جیم شریدان را به‌عنوان کارگردان زیر سوال ببریم، اما به‌جرات می‌توان گفت که او بیشتر به‌لطف همکاری‌هایش با دنیل دی. لوئیس شناخته می‌شود. دنیل دی. لوئیس که اغلب بوسیله بسیاری از طرفداران و صاحب‌نظران به‌عنوان بهترین بازیگر تاریخ سینما شناخته می‌شود، بخش مهمی از جذابیت ابتدایی کار خود را در این صنعت ازطریق پروژه‌هایش با شریدان، به‌ویژه در فیلم‌های پای چپ من (1989) و به نام پدر (1993) به‌دست آورد.
فیلم پای چپ من داستان زندگی یک مرد ایرلندی را دنبال می‌کند، که بیماری فلج مغزی بیشتر بدنش را فلج کرده‌است. به نام پدر هم زندگینامهای درباره شخصی است که به دروغ متهم به جنایت خشونت‌آمیزی می‌شود، که مرتکب نشده‌است. شریدان برای هر دوی این آثار نامزد اسکار بهترین کارگردانی شد و دنیل دی. لوئیس درواقع برای بازی در پای چپ من، برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد.
این دو هنرمند بار دیگر در فیلم پل سن لوئیس ری (1997) همکاری کردند. اما شریدان به‌تنهایی بار دیگر به‌لطف فیلم در امریکا (2003) توجه منتقدان را به خود جلب کرد. او بدون‌شک سزاوار جایگاه بالایی در میان بهترین کارگردانان بریتانیا و جهان است. آخرین فیلم این کارگردان رستاخیز است که در آن با هنرمندان با ارزشی همکاری کرده‌است.
14. آلن پارکر (Alan Parker)
باگزی مالون (1976) که البته اصلا معروف نیست، به‌احتمال زیاد شناخته‌شده‌ترین عنوان در طول دوران حرفه‌ای آلن پارکر است. البته این کمدی گانگستری موزیکال تنها فیلم قابل‌توجه آلن پارکر نیست. دیوار پینک فلوید (1982) به‌خودی خود یک فیلم منبع الهام و ایده است.
همچنین فیلم قلب فرشته (1987) با بازی میکی رورک و رابرت دنیرو، یک تریلر روانشناختی جذاب با عناصر ملموس ژانر نئو نوآر و یک پیچش داستانی با اجراهای عالی است. هر دو فیلم قطار سریع‌السیر نیمه‌شب (1978) و می‌سی‌سی‌پی می‌سوزد (1988)، پارکر را در این فهرست جای می‌دهد. اولین فیلم برنده بهترین فیلمنامه اقتباسی و بهترین موسیقی متن در جوایز اسکار شد و دومی برنده بهترین فیلمبرداری در میان شش نامزدی دیگر شد. آلن پارکر بدون‌شک یک کارگردان بااستعداد بریتانیایی است. آلن پارکر در سال 1944 به دنیا آمد و در سال 2020 از دنیا رفت.
13. ریچارد اتنبرا (Richard Attenborough)
ریچارد اتنبرا متولد سال 1923 به‌لطف پروژه‌های زندگینامهای معروفش مانند گاندی (1982) و چاپلین (1992) یکی از شناخته‌شده‌ترین نام‌ها برای طرفداران فیلم از هر قشری است. هر دوی این آثار با ارزش نامزدهای متعددی را در جوایز اسکار به‌دست آوردند، به‌ویژه گاندی. این فیلم با هشت نامزدی از یازده نامزدی، مراسم پنجاه‌وپنجم اسکار را پشت سر گذاشت و البته جایزه بهترین کارگردانی را به‌دست آورد.
البته ریچارد اتنبرا عناوین دیگری هم در کارنامه‌اش دارد، مانند پلی در دوردست (1977) و آزادی را فریاد کن (1987)، درام زندگینامهای با بازی دنزل واشنگتن. خروجی پربار این هنرمند و همچنین توانایی او برای بازی در مقابل دوربین هم‌پای کارگردانی، ریچارد اتنبرا را در صنعت سینمای جهان تثبیت کرده‌است. این کارگردان در خلق روایت‌های قانع‌کننده و شکل دادن به دیدگاه منحصربه‌فرد خود، بسیار موفق عمل کرده‌است. اتنبرا می‌توانست در این لیست جایگاه بالاتری داشته‌باشد، اما این هنرمند در سال 2014 از دنیا رفت.
12. مایک لی (Mike Leigh)
مایک لی، فیلمساز بریتانیایی متولد سال 1943، در طول دوران حرفه‌ای خود موردتحسین منتقدان قرار گرفته‌است اما، از نظر تجاری نادیده گرفته می‌شود. این هنرمند درمجموع هفت نامزدی در جشنواره جوایز اسکار دریافت کرده‌است: پنج نامزدی برای بهترین فیلمنامه اورجینال و دو نامزدی برای بهترین کارگردانی. این هنرمند هیچکدام از این جوایز را به‌دست نیاورد، اما بدون‌شک همین آثار او را در میان بهترین ایده‌پردازان سینما قرار می‌دهد که جایگاهش به مجسمه طلایی اسکار وابسته نیست.
اگر تک تک فیلم‌های این هنرمند را بررسی کنیم، تعدادی از آنها ممکن است ارزش کمی برای تماشاگران آمریکایی داشته‌باشند، اما به هر‌حال آثار قابل‌ارزشی در سینما محسوب می‌شوند. از جمله این آثار می‌توان به؛ رازها و دروغ‌ها (1996)، وارونه (1999)، ورا دریک (2004)، بی‌غم (2008) و سالی دیگر (2010) اشاره کرد. همگی این آثار تحسین گسترده‌ای از سوی صاحب‌نظران این صنعت دریافت کرده‌اند. استعداد مایک لی به‌سادگی غیرقابل‌انکار است و آن را می‌توان در تمام فیلم‌های بلند این هنرمند تشخصی داد.
11. استیو مک. کوئین (Steve McQueen)
استیو مک. کوئین کارگردان بریتانیایی متولد سال 1969، با فیلم گرسنگی (2008)، یک درام تاریخی درباره اعتصاب غذای زندانیان در ایرلند در سال 1981، وارد صحنه سینما شد. این فیلم در وب‌سایت راتن تومیتوز امتیاز 90 را از 100 به‌دست آورد. گرسنگی از منظر تجاری بسیار نادیده گرفته شده‌است. این فیلم مایکل فاسبندر را در نقش یک زندانی در حال تحمل اعتصاب غذا دنبال می‌کند.
اجرای مایکل فاسبندر در این فیلم باورنکردنی است. دو نامزدی بفتا و شش جایزه آکادمی فیلم و تلویزیون ایرلند، تنها بخشی از افتخارات این اثر است. اما یکی از مهم‌ترین فیلم‌های استیو مک. کوئین، 12 سال بردگی (2013) است، که اقتباسی از کتابی به همین نام درباره خاطرات برده‌ای است، که توسط سالومون نورثاپ در سال 1853 نوشته شده‌است.
12 سال بردگی درمجموع 9 نامزدی در جوایز اسکار به‌دست آورد. استیو مک. کوئین نتوانست برای این فیلم جایزه بهترین کارگردانی را به‌دست آورد، اما این پروژه درمجموع جایزه بهترین فیلم را دریافت کرد. جدیدترین اثر اکران‌شده از استیو مک. کویین بیوه‌ها نام دارد که متعلق به سال 2018 است. این فیلم یک ایده بسیار جذاب دارد و بازیگران ستاره‌ای در آن حضور دارند.
10. دنی بویل (Danny Boyle)
دنی بویل کارگردان بریتانیایی متولد سال 1956، یکی از مهم‌ترین فیلمسازان سینمای جهان محسوب می‌شود. باوجود اینکه بسیاری از کارگردانان این لیست برای دسته خاصی از طرفداران فیلم جذاب هستند، دنی بویل پروژه‌هایی در همه ژانرها و اندازه‌ها کارگردانی کرده‌است. قبر کم‌عمق (1994) یکی از معتبرترین فیلم‌اولی‌های دهه 1990 است، و دنی بویل بدون‌شک با اثر دوم خود یعنی رگ‌یابی (1996)، هنرش را ثابت کرد.
فقط با همین دو فیلم می‌توان نام دنی بویل را در فهرست‌های بهترین فیلمسازان بریتانیایی قرار داد، اما این به‌نوعی ظلم به ادامه روند فیلم‌شناسی دنی بویل خواهدبود: 28 روز بعد (2001)، میلیونر زاغه‌نشین (2008) و 127 ساعت (2010) از معتبرترین فیلم‌های این کارگردان است. در عین‌حال آثاری مانند؛ آفتاب. (2007) و خلسه (2013) امروز به‌شدت دست‌کم گرفته شده‌اند. استیو جابز (2005)، رگ‌یابی تی 2 (2017) و دیروز (2019)؛ همگی جایگاه بویل را تقویت کردند، اما او در نهایت به دلیل چند اثر خاص از ارتقا یافتن به جایگاه بالاتر باز ماند: یک زندگی کمتر معمولی (1997) و ساحل (2000).
9. مایکل پاول (Michael Powell)
مایکل پاول متولد سال 1905 بوده و در سال 1990 از دنیا رفته‌است. اگرچه مخاطبان آمریکایی ممکن است مایکل پاول یا حتی نام مشهورترین فیلم‌های او را نشناسند، برخی از عناوین او مانند فیلم ترسناک چشم‌چران در هالیوود بسیار تأثیرگذار بودند. این فیلم ترسناک خاص، پیشروی ژانر اسلشر است، که به منبع الهام فیلمسازان آمریکایی در دهه بعد تبدیل شده و هنوز هم بهترین پروژه در کارنامه پاول است. ا
ما از دیگر فیلم‌های مایکل پاول می‌توان به زندگی و مرگ کلنکل بلیمپ (1943)، حکایت‌های کنتربری (1944) و کفش‌های قرمز (1948) اشاره کرد، که همگی با همکاری امریک پرسبرگر کارگردانی شده‌اند. مایکل پاول و امریک پرسبرگر یک جفت فیلمساز همکار بسیار مشهور بودند و اگر فیلم چشم‌چران نبود، پرسبرگر هم در این فهرست قرار می‌گرفت. اما درنهایت، پاول این فیلم درخشان را خودش به‌تنهایی کارگردانی کرد و به‌این ترتیب در رتبه نهم فهرست بهترین کارگردانان بریتانیایی قرار گرفت.
8. مارتین مک. دونا (Martin McDonough)
مارتین مک. دونا کارگردان بریتانیایی ایرلندی متولد سال 1970، در سال 2022 فیلم بنشی‌های اینیشرین را ساخته‌است. این اثر متفاوت در نودوپنجمین دوره جوایز اسکار در مجموع ۹ نامزدی دریافت کرد. این شاید شاهکار مارتین مک. دونا باشد، که تنها سه پروژه دیگر در طول زندگی حرفه‌ای‌اش ساخته‌است: در بروژ (2008)، هفت روانی (2012)، و سه بیلبورد خارج از ابینگ، میزوری (2017). نکته‌ای که درباره فیلم‌شناسی نسبتا کم‌تعداد مارتین مک. دونا وجود دارد این است که همه آثار این هنرمند از ابتدا تا انتها از نظر طرح عالی و از نظر جزییات و مفهوم بسیار عمیق است، و همه آنها به جز هفت روانی نامزد دریافت جایزه اسکار برای بهترین فیلمنامه اورجینال شده‌اند. به‌علاوه، او درواقع همان جایزه را برای سه فیلم مهمش در بفتا به‌دست آورد.
سه بیلبورد خارج از ابینگ، میزوری و بنشی‌های اینیشرین هم نامزد بهترین فیلم در اسکار شدند، در حالیکه پروژه دوم جایزه بهترین کارگردانی را برای خود مارتین مک. دونا به ارمغان آورد. بعضی منتقدان معتقدند که همه جوایزی که فیلم‌های مارتین مک. دونا را نامزد جشنواره‌ها کرده‌است، باید در دستان این هنرمند قرار می‌گرفت.
7. تری گیلیام (Terry Gilliam)
در طول دهه 1970، تری گیلیام کارگردان برجسته سینمای بریتانیا، به‌لطف آثاری مانند؛ مانتی پایتون و جام مقدس (1975) و جابرووکی (1977) نامی برای خود دست‌وپا کرد. مانتی پایتون و جام مقدس با کمک تری جونز بازیگر و کارگردان اهل ولز ساخته و به یکی از معروف‌ترین فیلم‌های زندگی حرفه‌ای این دو هنرمند تبدیل شد. اما در دهه بعد، گیلیام با ساخت سارقان زمان (1981)، برزیل (1985) و ماجراهای بارن مایچوزن (1988) خود را به‌طور مستقل معرفی کرد.
تری گیلیام به‌عنوان یک کارگردان بااستعداد سپس در دهه 1990 به سطح دیگری از فیلمسازی رسید. این دوره از فیلمسازی کارگردان برجسته، با فیلم شاه ماهیگیر (1992) که پنج نامزدی جوایز اسکار را از آن خود کرد، شکل گرفت. همچنین فیلم 12 میمون (1995) این هنرمند، اولین نامزدی اسکار را برای برد پیت به ارمغان آورد و برنده جایزه گلدن گلوب شد.
فیلم‌شناسی گیلیام پس از آن کلاسیک علمی تخیلی، بدون‌شک دچار کاهش سطح کیفیت شده‌است. اما خوشبختانه، به‌لطف این لیست، میراث تری گیلیام ماندگار است. این هنرمند متولد سال 1940، مدتهاست که دین خود را به سینمای بریتانیا و جهان ادا کرده‌است.
6. سم مندس (Sam Mendes)
سم مندس یکی از محترم‌ترین کارگردانانی است، که امروز کار می‌کند و فیلم‌های موردعلاقه او همگی از تحسین‌برانگیزترین آثاری هستند، که تا به‌حال به‌نمایش درآمده‌است. سم مندس متولد سال 1965، برخلاف کارگردانان پیش از خود در لیست، با اولین فیلم خود یعنی زیبای آمریکایی (1999) در هالیوود مشهور شد.
بازیگران تمام‌ستاره این فیلم شامل؛ کوین اسپیسی، آنت بنینگ، تورا برچ، آلیسون جنی و غیره یک درام جذاب را می‌سازند که هنوز هم قابل‌تماشا است. این کمدی بیمارگونه با فیلمنامه‌ای بی‌عیب‌ونقص و امتیاز بالا در سایت‌های رتبه‌بندی فیلم، اثر مشهور سم مندس است. در سالی پر از فیلم‌های باورنکردنی، زیبای امریکایی موفق شد درمقابل فیلم‌هایی مانند جان مالکوویچ بودن، ماتریکس و مگنولیا برجسته شود. سم مندس درحقیقت ریسک بزرگ اولین فیلم را پشت سر گذاشت و اولین کارگردانی‌اش همچنان شاهکار او باقی مانده‌است.
با این وجود کار این بازیگر در زیبای امریکایی تازه شروع شده‌بود و با فیلم جنایی خوبی با بازی تام هنکس و پل نیومن یعنی جاده‌ای به‌سوی تباهی (2002) شجاعانه به خلق سینمای خود ادامه داد. پس از آن سم مندس یک فیلم جنگی دست‌کم‌گرفته به‌نام جارهد (2005) ساخت که جیک جیلنهال هم در آن بازی می‌کرد.
اثر بعدی سم مندس که یکی از فیلم‌های درخشان سینما با بازی لئوناردو دیکاپریو و کیت وینسلت است، جاده انقلابی (2008) نام دارد. فیلم بعدی این کارگردان راهی که ما می‌رویم (2009) است. پس از آن، سم مندس دو فیلم جیمز باند را کارگردانی کرد: اسکای‌فال (2012) و اسپکتر (2017). سم مندس سپس با فیلم 1917 (2019) به ژانر جنگی بازگشت و اگر پروژه اخیرش، امپراطوری نور (2022) نبود، کیفیت فیلم‌شناسی او می‌توانست جایگاهش را در صدر تضمین کند.
5. ریدلی اسکات (Ridley Scott)
ریدلی اسکات متولد سال 1937، یکی از مشهورترین کارگردانان بریتانیایی است، که تا به‌حال زندگی کرده‌است. البته این هنرمند بزرگ در بسیاری از لیست‌های رتبه‌بندی جایگاه برترین کارگردان بریتانیایی تاریخ را دارد. بیگانه (1979) و بلید رانر (1982) دو فیلم کلاسیک این هنرمند در ژانر علمی تخیلی هستند، که حتی امروز هم به‌عنوان آثار سینمایی باکیفیت و الهام‌بخش شناخته می‌شوند.
ریدلی اسکات با عناوینی مانند پرومتئوس (2012) و مریخی (2015) روند خلق پروژه‌های علمی تخیلی تحسین‌شده خود را تا قرن بیست‌ویکم ادامه داده‌است. البته، این هنرمند همچنین فیلم‌های زیادی دارد، که ریشه قدرتمندی در داستان‌های تاریخی دارند. از جمله این آثار می‌توان به ناپلئون (2023) و آخرین دوئل (2021) اشاره کرد.
تعداد فیلم‌های ریدلی اسکات بسیار زیاد است. به همین دلیل فیلم‌شناسی این هنرمند بسیار گسترده است و فهرست بلندی می‌طلبد. به‌علاوه معرفی کردن فیلم‌هایی از ریدلی اسکات که خارج از ژانرهای نام‌برده است، زمان زیادی می‌برد. اما تعدادی از برجستهترین آثار سینمایی ریدلی اسکات عبارتنداز؛ گلادیاتور (2000)، نبرد موگادیشو یا همان سقوط شاهین سیاه (2001) و گانگستر آمریکایی (2007).
این آثار هنوز فقط سطح فیلم‌شناسی ریدلی اسکات بزرگ را لمس می‌کند و بیشتر موفقیت‌های تجاری او را نشان می‌دهد. او بدون در نظر گرفتن منطقه بریتانیا یکی از بهترین کارگردان‌های تاریخ است، و اگر فیلم‌های ناموفقی مانند مشاور (2013) و خروج: خدایان و پادشاهان (2014) نبودند، می‌توانست در جایگاه بالاتری قرار بگیرد.
4. کریستوفر نولان (Christopher Nolan)
اگر این فهرست فیلمسازان موفق بریتانیایی را براساس میانگین سود آنها در باکس‌آفیس جهانی رتبه‌بندی کنیم، بدون‌شک این کارگردان اولین جایگاه را به‌دست می‌آورد. مندس تعدادی فیلم برای فرنچایز جیمز باند ساخته و ریدلی اسکات هم دستی در این ژانر پرمخاطب دارد. اما کریستوفر نولان یک سه‌گانه ابرقهرمانی کامل را کارگردانی کرده‌است: بتمن آغاز می کند (2005)، شوالیه تاریکی (2008) و شوالیه تاریکی برمی‌خیزد (2012). سه‌گانه شوالیه تاریکی همچنین از نظر سینمای فنی و ویژگی‌های تولید باورنکردنی برتر است و نولان را بین کیفیت و کمیت متعادل می‌کند.
از این گذشته، او به‌ندرت در فیلم‌شناسی خود اثر بد یا ناموفق دارد. ممنتو (2000)، شخصیت (2006)، تلقین (2010)، میان ستاره‌ای (2014) و دانکرک (2017)؛ ازجمله آثار درخشان کریستوفر نولان است، که هر چه از زمان ساختشان می‌گذرد، محبوب‌تر می‌شوند. همه این آثار نمادهای معاصر ژانرهای مربوط به خود هستند و بدون‌شک نولان را در جایگاه پنج کارگردان برتر بریتانیا تثبیت می‌کند.
آخرین فیلم کریستوفر نولان یعنی اوپنهایمر با بازی درخشان کیلین مورفی، به یک پدیده جهانی تبدیل شده‌است. این فیلم تماشایی و باشکوه سینمای نیمه دوم سال 2023 را بازتعریف کرد. علاوه بر آن، اوپنهایمر برنده جایزه بهترین فیلم در مراسم جوایز اسکار سال 2023 شده‌است. کریستوفر نولان متولد سال 1970 میلادی است و همچنان پرقدرت به ساخت آثار سینمایی برجسته ادامه می‌دهد.
3. کارول رید (Carol Reed)
مرد سوم (1949) ساخته کارول رید به دلیل بازی‌های درخشان، موسیقی خوش حس‌وحال، فیلمبرداری موجز، و فیلمنامه خوبش، باید در بین بهترین فیلم‌های تاریخ سینمای جهان قرار گیرد. درواقع، موسسه فیلم بریتانیا این اثر را بزرگترین فیلم بریتانیایی که تا به‌حال ساخته شده نامیده‌است. این عنوان بدون‌شک قابل‌توجیه است.
داستان این فیلم نوآر، روایت زندگی شخصی امریکایی به‌نام هالی مارتینز است، که در وین پس از جنگ به همراه دوستش، هری لایم، شغلی را می‌پذیرند، اما پس از رسیدن به وین، هالی متوجه می‌شود که مرده است. فیلم مرد سوم کارول رید، جایزه نخل طلای کن را برای بهترین کارگردان به‌دست آورد. اما این تنها یکی از جوایز معتبری است که مرد سوم به‌دست آورده‌است. این فیلم برنده نخل طلای سومین جشنواره فیلم کن و همچنین برنده بهترین فیلم در سومین مراسم بفتا شد.
دیگر فیلم کارول رید یعنی الیور (1968) به همان اندازه قابل‌توجه است و در چهل‌ویکمین دوره جوایز اسکار 11 نامزدی دریافت کرد و برنده جایزه بهترین کارگردانی برای خود کارول رید شد. به‌غیر از این دو فیلم، چندین اثر سینمایی دیگر در کارنامه این کارگردان بزرگ و افسانه‌ای برجسته هستند. از آن جمله می‌توان به بت سقوط‌کرده (1948) و مرد ناجور (1947) اشاره کرد. کارول رید متولد سال 1906 و درگذشته در سال 1976 است.
2. سر دیوید لین (David Lean)
در عرصه نظر، دیوید لین شاید مورداحترام‌ترین فیلمساز بریتانیایی از نقطه‌نظر تحسین‌ها و اعتبارات رسمی و اتفاق‌نظر منتقدان باشد. او بیش‌از هر فیلمساز بریتانیایی دیگری نامزد اسکار شده‌است، از جمله دو جایزه بهترین کارگردانی: اولی برای یک فیلم جنگی به نام پل رودخانه کوای (1957) بود، که در نوع خود بسیار موردپسند و محبوب شد. اما پیروزی بزرگتر این کارگردان، لورنس عربستان (1962) است. لورنس عربستان یک کلاسیک معروف و مهم برای تمام دوران سینما است.
این فیلم که اکنون به‌عنوان یکی از بهترین آثاری که تا به‌حال بر روی پرده نقره‌ای قرار گرفته‌است، نام برده می‌شود، بدون‌شک برگ برنده زندگی حرفه‌ای سر دیوید لین است. اگر هر کارگردان دیگری جای سر دیوید بین بود، به‌احتمال زیاد آثاری مانند دکتر ژیواگو (1965) یا آرزوهای بزرگ (1947) می‌توانست به بهترین فیلمشان تبدیل شود. اما در نهایت، همه این عناوین به لارنس عربستان کمک کردند تا این کارگردان جایگاه بلندتری از دیگر هنرمندان همکار خود به‌دست آورد.
فیلمبرداری لارنس عربستان بسیار تاثیرگذار است و بازیگران آن بازی بدون‌نقصی از خود ارائه می‌دهند. تحسین منتقدان از شاهکار دیوید لین باعث شد یک بازگشت سرمایه درست‌وحسابی در گیشه برای لارنس عربستان اتفاق بی‌افتد. لارنس عربستان همچنین یکی از فیلم‌های موردعلاقه استیون اسپیلبرگ است. سر دیوید لین متولد سال 1908 است و در سال 1991 از دنیا رفته‌است.
1. آلفرد هیچکاک (Alfred Hitchcock)
آلفرد هیچکاک متولد سال 1899 است و در سال 1980 از دنیا رفته‌است. این کارگردان مهم به‌عنوان استاد بی‌بدیل تعلیق شناخته می‌شود. از همان ابتدای فعالیت این کارگردان صاحب‌سبک، هیچکاک به‌لطف چشم تیزبینش در شکار سکانس‌ها ازطریق دوربین، تاکتیک‌های تدوین ماهرانه و به‌طور کلی داستان‌گویی بدون‌نقص، درخشید.
چندین پروژه آلفرد هیچکاک مانند پنجره عقبی (1954)، سرگیجه (1958)، شمال از شمال غربی (1959) و روانی (1960)؛ در میان بهترین فیلم‌های کل تاریخ سینما عنوان می‌شوند. این دیدگاه هم نظر طرفداران و مخاطب عام است و هم منتقدان و کارشناسان سینما. البته اگر بخواهیم صادقانه حرف بزنیم، این فهرست فقط سطح فیلم‌شناسی هیجان‌انگیز آلفرد هیچکاک را نشان می‌دهد و راستش را بخواهید، حتی به سختی این کار را انجام می‌دهد.
در حقیقت کنار گذاشتن آثاری مانند؛ بیگانگان در ترن (1951)، ام را به نشانه مرگ بگیر (1953) و پرنده‌ها (1963) از فهرست بهترین‌های هیچکاک، گناهی نابخشودنی است. آلفرد هیچکاک یک کارگردان نمادین است که هر کدام از آثارش، کلاس فیلمسازی است. آثار تحسین‌شده هیچکاک بدون‌توجه به پولی که در باکس‌آفیس به دست آورده یا حتی ارزش و اعتبار امروزی آن، جایگاه این هنرمند بزرگ را به‌عنوان بهترین کارگردان بریتانیایی که تا به‌حال زندگی کرده‌است، تثبیت می‌کند. اما حتی در آینده هم، به‌احتمال زیاد آلفرد هیچکاک برای همیشه بزرگترین کارگردان بریتانیایی باقی خواهدماند.
