راهنماتو- شاید برایتان سوال باشد که از میان طبیعت سرسبز و دل‌انگیز در سراسر ایران چرا شاندیز مشهد تا این اندازه مورد توجه قرار گرفته است. من طناز هستم و این‌بار با شما گشتی در طبیعت اطراف شاندیز مشهد می‌زنم تا به پاسخ برسید.
به گزارش راهنماتو، شاندیز واژه‌ای است که به مرور زمان بر سر زبان‌ها افتاده؛ قدیم‌ها این مکان زیبا در خراسان رضوی را شاه دیز یا شاه دژ می‌نامیدند که شاید به واسطه حضور دژ کهنی باشد که در آن قرار دارد. به همین خاطر بود که ابتدا گفتم طبیعت مشهد ما را با تاریخ پیوند می‌زند.
این درحالی است که پیش‌تر، وقتی به جاهای دیدنی اطراف حرم امام رضا سفر کردیم، تاریخ هنر دوران پس از اسلام را مرور کرده بودیم.
اما، برای من، الهام‌بخش‌ترین قسمت سفر زمانی است که بر خاک نم‌خورده طبیعت قدم می‌گذارم. آن هم به وقت بهار که هر شکوفه از درخت یک جمله جدی را به ما یادآوری می‌کند:« از نو شروع کن!». طبیعت مشهد هم درست چنین جمله‌ای را به من یادآوری می‌کند.
پس ۳۰ کیلومتر از مرکز مشهد فاصله می‌گیرم و به ییلاق خوش آب و هوای شاندیز می‌روم. من با ماشین شخصی سفرم را به شاندیز آغاز کردم و حدود ۴۵ دقیقه بعد با سرعت متوسط به شاندیز رسیدم. آخر نمی‌توانستم از طبیعت و زیبایی‌هایش جاده‌اش دست بکشم.
اما، اگر ماشین شخصی به همراه ندارید به نظرم به سراغ متروی میدان بسیج بروید و سپس از ایستگاه وکیل آباد پیاده شوید. جلوی در مترو، تاکسی‌های فراوانی هستند که شما را به شاندیز می‌برند.
در این مطلب از راهنمای سیر و سفر، وقتی به پایان راه برسیم متوجه خواهید شد که شاندیز فقط آن رستوران‌ها و هتل‌های معروف و البته گران‌قیمت نیست. جاهای دیدنی فراوانی در این نقطه از مشهد قرار دارد که می‌توانیم از آن دیدن کنیم و یک روز دیگر را در مشهد به خوشی بگذرانیم.
۱. طبیعت شاندیز مشهد
اگر از طبیعت شاندیز مشهد آغاز نکنیم اصل مطلب را نگفته‌ایم. درخت‌های تازه شکوفه زده، رودخانه‌ای که از بخت خوب تقریبا پر آب است، دره‌ها و تپه‌هایی که مسیری جذاب را برای پیاده‌روی کردن فراهم کرده‌اند و البته هوایی تمیز که ریه‌هایمان را پر می‌کنند از تنفسی خالص. پس مدت زمانی را در این طبیعت گذراندم و به هیچ چیز جز صدای طبیعت گوش ندادم.
۲. قلعه تاریخی شاهاندژ
هربار به شاندیز می‌روم سری به بلوار آبشار می‌زنم تا خاطرات این دیار کهن را مرور کنم؛ قلعه تاریخی شاهاندژ اینجاست. این قلعه که پناهی برای سکونت مردم بود در دوره قاجاره به توپ بسته شد. چرا؟ چون مردم شاندیز از فرمان‌های ناصرالدین شاه سرپیچی می‌کردند. اگر بخواهم دقیق‌تر شما را راهنمایی کنم باید نام امیرکبیر را بیاورم که به گوش همه‌تان آشناست. این اتفاقات در دوره او افتاد. مدام اسم حاکم خراسان را فراموش می‌کنم؛ اما الان نگاهی انداختم دیدم که نامش حسام‌السلطنه است. این حاکم بود که قلعه را به توپ بست.
راستی پیشنهاد می‌کنم حتما مطالب من که سعی کرده‌ام در آن تاریخ و سفر را پیوند بزنم مطالعه کنید؛ اگر به ایران باستان علاقه دارید یکی از این مقاله‌ها در لینک زیر است:
همسفر با بهرام گور به عبادتگاه مقدس او؛ اسرارآمیزترین آتشکده باستانی در تهران
۳. رستوران شاندیز
در شاندیز رستوران‌های فراوانی وجود دارد؛ من تقریبا تمام این رستوران‌ها را امتحان کرده‌ام و تقریبا می‌توانم تصدیق کنم که غذای خوبی جلوی ما می‌گذارند. اما، رستوران شاندیز در میان سایر رستوران‌ها مشهورتر است چراکه نامش با این ییلاق گره خورده. محیط رستوران شاندیز، غذایش و خوش‌رویی پرسنلش همواره مورد توجه من قرار می‌گیرد. بنابراین نهار را در رستوران شاندیز خوردم. البته اگر قبلا به این رستوران رفته‌اید و دوست دارید رستوران دیگری را امتحان کنید می‌توانید سری به رستوران ارم، مهرگان، باغ سالار، حسن شیشلیکی و البته رستوران معلق شاندیز بزنید. این آخری سفر شما را هیجان‌انگیز می‌کند، اما من از ارتفاع می‌ترسم و تن به چنین ریسکی نخواهم داد!
۴. رباط ویرانی شاندیز
رباط ویرانی شاندیز جایی بود که پس از نهار به آن رفتم. با مرور تاریخ در ذهنم به یاد می‌آورم که در دوره صفویان و تیموریان، زمانی که شاندیز به باغداری و کشاورزی معروف بود کاروانسرای ساخته شد به نام رباط ویرانی.
درواقع رباط ویرانی، کاروانسرایی متعلق به دوره تیموریان و صفوی، در روستای ویرانی شهرستان شاندیز قرار دارد و در سال ۱۳۷۷ به ثبت ملی رسیده است. پس باید حتما از آن دیدن کرد! این بنا در مسیر تابستانی نیشابور به توس قرار دارد و از نوع رباط‌های سرپوشیده بدون حیاط مرکزی است. این رباط ۹ غرفه با طاق‌های جناقی دارد که ۸ غرفه به‌صورت قرینه و یکی در انتهای بنا قرار گرفته است. امروزه این رباط به موزه مردم‌شناسی تبدیل شده و نخستین موزه تخصصی مشاغل و حرفه‌های سنتی در خراسان محسوب می‌شود.
۵. بازارهای صنایع دستی شاندیز
و در نهایت به سراغ بازارهای صنایع دستی شاندیز می‌روم. پیش‌تر به شما گفته بودم که عاشق سبک بوهو هستم و این تبدیل به سبکی از زندگی برای من شده و مدام مرا به سمت صنایع دستی نقاط مختلف ایران می‌کشاند. در شاندیز و بازارهای سنتی‌اش می‌توانیم لوازم پوستین دوزی شده، سنگ‌تراشی شده، نمدبافی، آیینه‌کاری و ارغوان‌بافی پیدا کنیم. هر یک از این هنرهای دستی به خصوص ظروف سنگ‌تراشی شده مرا به دوران پیش از تاریخ می‌برند پس جذابیتی شگفت‌انگیز دارند.
