راهنماتو- جهان شمال استراتژی دفع تولید مازاد و زبالههای پایان چرخه خود را با ارسال نظاممند آنها به جهان جنوب اتخاذ کرده است.
به گزارش راهنماتو، در میان این موج مواد آلاینده که از جهان توسعهیافته رهسپار جنوب میشوند، لباسها توی ذوق میزنند.
صنعت مد سومین صنعت آلاینده در جهان است که 10درصد از انتشار جهانی گاز کربن را به خود اختصاص داده است. این مقدار بزرگتر از مجموع کل سفرهای بینالمللی هوایی و دریایی است.
ویژگی این صنعت تولید بیشازاندازه و مصرف بیشازاندازه است و نشاندهنده تولید پوشاک یکبارمصرف در جهان شمال است.
سیاست دفع زباله جهان شمال چه اثری روی جهان جنوب دارد؟
بررسی چرخه عمر پوشاک فروخته شده در جهان شمال نشان میدهد که روند مسلطی در ارسال ضایعات مصرفکننده این منطقه به جهان جنوب وجود دارد.
اصطلاح «استعمار با زباله» نخستینبار در سال 1989 در کنوانسیون بازل برنامه زیستمحیطی سازمان ملل مطرح شد تا نگرانی کشورهای آفریقایی را از این بابت که کشورهایی با تولید ناخالص داخلی بالا زبالههای مضرشان را در کشورهایی با تولید ناخالص داخلی پایین دفع میکنند، بیان کند.
استعمار با زباله عمل سلطهیابی بر سرزمینهای مستعمره سابق از طریق دفع زباله استعمارگران پیشین در این کشورهاست. این منطق در مورد طیف وسیعی از تولیدات صنعتی کاربرد دارد و میتواند در مورد صنعت جهانی تولید پوشاک دست دوم نیز صدق کند.
درواقع تجارت جهانی پوشاک دست دوم عملا استراتژی مدیریت دفع زباله است که مسئولیت دفع پوشاکی که دیگر مطلوب ساکنان شمال نیست را به گردن جهان جنوب میندازد.
غنا: زمانی بازار پررونق پوشاک دست دوم و اکنون گرفتار کابوس آلایندهها
بازار کانتامانتو در آکرا در کشور غنا دومین-بزرگترین بازار پوشاک دست دوم در جهان است که در محوطهای با وسعت 20هکتار واقع شده است. این بازار ریشه در گذشتهای استعماری دارد.
این بازار برای برطرف کردن مطالبات غناییها برای پوشیدن لباسهای غربی در محل کار در دولت استعماری به وجود آمد. با اینکه سال 1957 پایان حکومت استعماری را رقم زد، پویایی قدرت استعماری همچنان ادامه یافت و بر اساس آن جهان شمال به مثابه ارسالکننده و جهان جنوب به مثابه گیرنده عمل میکند.
در سال 2021 غنا لباسهای پوشیدهشده توسط غربیها به ارزش 213میلیون دلار را وارد کرد. صادرکننده اصلی پوشاک دست دوم به غنا انگلستان است و در رتبههای بعدی کانادا، آمریکا، هلند، چین و حتی کره جنوبی قرار دارند.
هر هفته در حدود 15میلیون لباس کهنه با کشتی به غنا وارد میشود. بسیاری از این پوشاک لباسهای اهدایی به خیریهها هستند که اقلام نامطلوب آنها بستهبندی و به غنا ارسال میشوند.
این بازار بیش از 30000تاجر دارد و برای اقتصاد آکرا کلیدی است. این بازار یک اکوسیستم اقتصادی پرجنبوجوش، مملو از فروشندگان، غرفهداران و خردهفروشان است.
عبارت «لباسهای مرد مرده سفیدپوست» در دهههای 60 و 70 که تجارت پوشاک دست دوم به غنا شروع شد، ساخته شد. به این بستههای پوشاک به عنوان پوشاکی که صاحب سفیدش مرده ارجاع میدادند. علتش آن بود که دور ریختن لباسهایی تا این حد نو توسط دیگران از نظر همه غیرمنطقی بود.
بازار کاناتامانتو از همان روزهای نخست به تصویر غمانگیز تجارت تبدیل شد. در حدود 40درصد از پوشاکی به این بازار راه پیدا میکند همان ابتدا از محوطههای انباشت زباله سر درمیآورد و فروشندگان را تا گردن در قرض غرق میکند زیرا آنها نمیتوانند پول این لباسهای دست دوم را پرداخت کنند و اکوسیستم غنا نیز به سمت یک بحران زیستمحیطی ترسناک سوق داده میشود.
دلیل این رخداد دوبرابر شدن تولید پوشاک از سال 2000 تا 2014 و گذر اقلام تولیدی از 100میلیارد عدد در سال 2014 بود. بنابراین، میزان لباسهای بیکیفیتی که وارد بازار کاناتامانتو میشود از ظرفیت مصرف تجاوز و مطالبات بازار فراتر میرود.
لباسهای برندهای معروف خارجی روی هم تلمبار میشوند و وقتی محوطههای انباشت به حد انفجار میرسند آنها را آتش میزنند و دود لباسهای درحال سوختن از همه جا قابل دیدن است.
این زبالهها احتمال وبا، آسم، مالاریا و سایر بیماریهای مرگبار را افزایش میدهند.
بازار کاناتامانتو در عمل مثالی از مد چرخهای، فروش لباس دست دوم و فاجعهای است که زیان اکولوژیکیِ مصرف زیادازحد را به تصویر میکشد.