راهنماتو- اگرچه تاریخ ایران باستان، اسطوره‌ها و داستان‌هایش با قدمت چندین هزار ساله، می‌تواند موضوع فیلم‌هایی درخشان در سینما باشد؛ اما هنوز کسی برای ساختن چنین فیلم‌هایی دست به کار نشده است. هستند فیلم‌هایی مثل شاهزاده ایران که نگاهی کلی به تاریخ ایران باستان داشته‌اند، اما براساس واقعیت نیستند. به هر رو با علم به اینکه فیلمی براساس تاریخ واقعی ایران باستان نمی‌بینیم و این تنها یک روایت سینمایی است، می‌توانیم از جلال و شکوه این فیلم‌ها لذت ببریم، مگر اینکه با فیلمی مستند همراه شویم. در ادامه راهنماتو 3 فیلم به شما معرفی می‌کند که ایران باستان را با عینک کارگردان می‌بیند.
1. فیلم شاهزاده ایران؛ شن‌های زمان (Prince of Persia: The Sands of Time)
به گزارش راهنماتو، فیلم شاهزاده ایران؛ شن‌های زمان (Prince of Persia: The Sands of Time) فیلمی است که در دوران ایران باستان می‌گذرد. این فیلم که در سال 2010 توسط مایک نیوول کارگردانی شده است در واقع، اقتباسی است از یک بازی با همین نام که سروصدای زیادی کرده است. داستان اصلی فیلم شاهزاده ایرانی؛ شن‌های زمان روایت‌گر زندگی شاهدختی به نام تهمینه است که بر الموت فرمانروایی می‌کند. پایان این فرمانروایی زمانی آغاز می‌شود که توس، ولیعهد ایران، به آن حمله می‌کند. در دل این داستان، یک خنجر قدرت برهم زدن نظم جهان را دارد، به همین دلیل جدال بر سر این خنجر، داستان این فیلم را جذاب‌تر می‌کند. مساله مهم این است که داستان و شخصیت‌ها بر اساس وقایع واقعی تاریخ ایران باستان نیستند. به‌عنوان مثال، الموت، قلعه حسن صباح بود و دستان، پدر رستم که در دل شاهنامه فردوسی حضور دارد. بنابراین فیلم شاهزاده ایران؛ شن‌های زمان ترکیبی است از افسانه‌ها، ادبیات، تاریخ و فرهنگ ایرانی که تصویری واضح از حقیقت نشان نمی‌دهد، اما روایتی جذاب در دوران باستان دارد.
2. فیلم اسکندر (Alexander)
فیلم اسکندر (Alexander) فیلمی است به کارگردانی الیور استون که در دوران ایران باستان می‌گذرد. حمله اسکندر مقدونی به ایران، نقطه عطفی است بر سرنوشت و تاریخ ایران باستان چراکه درست در این زمان بود که شاهنشاهی هخامنشیان و جلال آن با خاک یکسان شده و فرهنگ و هنر اصیل ایرانی با یونان ترکیب شد (به سر ستون‌های معماری پس از حمله اسکندر نگاه کنید!). داستان فیلم اسکندر، از دوران کودکی او و حتی زمانی که از ارسطو، فیلسوف یونانی، درس می‌گرفت آغاز می‌شود و رویارویی اسکندر با داریوش سوم را نمایان می‌کند. این فیلم که بخش بزرگی از آن به حضور اسکندر در ایران اشاره دارد، اسطوره‌ها، باورها و آیین‌های ایران باستان را نیز به تصویر می‌کشد. به‌عنوان مثال محو شدن تصویر اسکندر در تصویر میترا به عنوان یکی از مهم‌ترین خدایان ایرانی، یا لحظه مرگ اسکندر و مرتبط کردن آن با فروهر. به هر رو فیلم اسکندر نیز مانند بسیاری از فیلم‌ها درباره تاریخ ایران باستان با عینک کارگردان ساخته شده است. فیلم اسکندر، فیلمی است که ایرانیان را وحشی و حتی خود اسکندر را فردی دور از اخلاق نشان می‌دهد. این فیلم به وضوح نشان می‌دهد که اسکندر، فردی قدرت‌طلب است که حتی پس از فتح ایران، دست از تلاش نکشید و به هند هم لشکر کشید. با این حال، برای فهم این نکته که چگونه تاریخ چندین هزارساله ایران باستان در سینما تحریف می‌شود، می‌توانیم به تماشای فیلم اسکندر بنشینیم که از قضا در گیشه هم شکست خورد.
3. فیلم مستند امپراطوری گم شده پارس (Lost Empire of Persia)
فیلم امپراطوری گم شده پارس (Lost Empire of Persia)، مستندی است که در سال 2022 ساخته شد. این فیلم که توسط اسکار چان، حسام دهقانی و بیانکا زامفیرا کارگردانی شده است، مستندی قابل اتکا برای فهم عظمت ایران باستان است. این فیلم مستند که برنده بهترین فیلم مستند تاریخی نیز شده است، به زیبایی تخت جمشید را با فناوری‌های پیشرفته بازسازی کرده است. در این میان، ما در این فیلم مستند متوجه خواهیم شد که امپراتوری ایران تا چه حد گسترده بوده و در آن دوران چه شهر مدرنی ساخته شده است. این مستند، در میان فیلم‌های روایی هالیوود، تصویری نسبتا حقیقی از آن چه ایران، در دوران باستان بوده است نشان می‌دهد. پس دیدن آن را به تمام افرادی که به تاریخ ایران باستان علاقه دارند توصیه می‌کنیم.
