
در دنیای سینما، این کلیشه وجود دارد که مردان کوتاهقد برای جبران قدشان، رفتار تهاجمیتری دارند. این الگو به اسم «سندرم مرد کوتاهقد» یا «عقده ناپلئون» شناخته میشود.
حالا پژوهشهای جدیدی نشان دادهاند که این موضوع فقط مخصوص فیلمها نیست و در دنیای واقعی هم دیده میشود.
گروهی از پژوهشگران در دانشگاه کاتولیک استرالیا با بررسی بیش از ۳۰۰ نفر، به رابطهای مهم میان قد افراد و میزان رقابت درونجنسی (یعنی رقابت میان افراد همجنس) پی بردند.
نتایج این تحقیق نشان داد که مردان کوتاهقد بیشتر از بقیه دچار احساس حسادت، رقابت و مقایسه با همجنسهای خود میشوند.
پژوهشگران در گزارش خود توضیح دادند که بین نارضایتی از قد و تمایل به رقابت درونجنسی، ارتباط مستقیمی وجود دارد.
طبق این پژوهش، برداشت ذهنی افراد از قد خودشان میتواند روی رفتارهای اجتماعی و نحوه تعامل آنها با دیگران تأثیر بگذارد.
بهگفته این گروه تحقیقاتی، آگاهی از این مسئله میتواند کمک کند تا برنامههایی برای افزایش رضایت از ظاهر و سلامت روان افراد، بهویژه کسانی که با استانداردهای قد جامعه احساس فاصله دارند، طراحی شوند.
سندرم مرد کوتاهقد نخستینبار در سال ۱۹۲۶ توسط روانکاوی به نام آلفرد آدلر مطرح شد.
آدلر همچنین نظریهای به نام «عقده حقارت» را ارائه کرد. طبق این نظریه، فردی که احساس کمارزشی دارد، معمولاً تلاش میکند که با رفتارهای خاصی این کمبود را جبران کند.
در شکل کلاسیک سندرم مرد کوتاهقد، افراد کوتاهقد سعی میکنند با رفتارهایی قاطع، پررنگ و تهاجمی، قد کوتاه خود را در نگاه دیگران بیاهمیت جلوه دهند.
این موضوع از سالها پیش تا امروز، محل اختلاف بین روانشناسان بوده است.
بعضیها معتقدند که این سندرم واقعاً وجود دارد، اما عدهای دیگر باور دارند هیچ مدرک محکمی برای اثبات آن وجود ندارد.
در تحقیق جدیدی که در نشریه علمی Evolutionary Behavioral Sciences منتشر شده، تیمی به رهبری دنیل تالبوت سعی کرده که این اختلافنظرها را بررسی و نتیجهگیری نهایی ارائه دهد.
این تیم پژوهشی در توضیح یافتههایش نوشته که قد یکی از عوامل کلیدی در انتخاب شریک عاطفی و رقابت با همجنسان است.
مردان بلندقد معمولاً در چشم دیگران، چه به عنوان شریک عاطفی و چه به عنوان رقیب، جذابتر و با نفوذتر دیده میشوند.
در این تحقیق، ۳۰۲ نفر درباره قد واقعی، برداشت ذهنی از قد خود و میزان رقابتجویی با همجنسان مورد ارزیابی قرار گرفتند.
نتایج نشان داد که افراد کوتاهقد، بهویژه مردان، بیشتر دچار حسادت و تمایل به رقابت با همجنسان خود هستند.
همچنین، کسانی که دوست داشتند که قدبلندتر بودند، چه زن و چه مرد، بیشتر از افرادی که از قدشان رضایت داشتند، حالت رقابتی داشتند.
در پایان این مطالعه آمده که «این یافتهها نشان میدهند ویژگیهای ظاهری مثل قد میتواند روی جایگاه افراد در جامعه و میزان رقابت آنها تأثیر بگذارد. این موضوع میتواند در طراحی راهکارهایی برای مقابله با تبعیضهای اجتماعی مؤثر باشد.»