اخبار و گزارش‌های بازنشستگان و خانواده‌های مستمری‌بگیران متوفی حاکی از قطع شدن فرآیند پرداخت مبالغ سرمایه بیمه عمر آنان دارد و علت این قطعی را باید در سازمان تامین اجتماعی جستجو کرد.
از سال‌های گذشته بیمه ایران به عنوان بیمه‌گر اصلی دولتی کشور طی توافقی با سازمان تامین اجتماعی برای بازنشستگان صندوق این سازمان، بیمه عمری تحت عنوان «بیمه عمر بازنشستگان و مستمری‌بگیران سازمان تامین اجتماعی» ذیل تشکیل «شرکت خدمات بیمه‌ای فرجام پوشش» ارائه داد که افراد تحت پوشش آن از ماه جاری در دریافت مبالغ غرامت‌های آن، دچار مشکل شدند.
این بیمه عمر با سرمایه مختصر با کسر مبلغی به ازای هر بیمه شده به علاوه هزینه کسر حق بیمه به ازای هر بیمه شده تبعی، افراد را بیمه عمر می‌کرد که سرمایه آن در پایان و در زمان وفات شخص بازنشسته یا مستمری بگیر، تحت عنوان غرامت دریافت می‌شد.
فعالین حقوق بازنشستگان و نمایندگان آنان در کانون‌های بازنشستگی از هفته‌های گذشته پیگیر موضوع قطع شدن پرداخت‌های این شرکت بودند و در نهایت دلایل این قطعی را کشف کردند.
اشکال از طرف سازمان تامین اجتماعی است
علی اکبر عیوضی (عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان کارگری تهران) در رابطه با موضوع قطع شدن پرداخت مبالغ غرامت کارگران بازنشسته تحت پوشش به خانواده این بازنشستگان اظهار کرد: ما معتقدیم در اغلب موارد مشکلاتی که درباره نهاد‌ها و شرکت‌های طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی پیش می‌آید، اشکال از طرف سازمان تامین اجتماعی است. یعنی همان معضلی که ما در موضوع بیمه تکمیلی داریم، امروزه درباره شرکت تامین کننده بیمه عمر بازنشستگان نیز به وجود آمده است.
وی ادامه داد: طی توافق صورت گرفته بیمه ایران و شرکت زیرمجموعه آن (فرجام پوشش) با سازمان تامین اجتماعی، ماهانه هر بیمه شده ۳۹ هزار تومان به همراه افراد تبعی خود، از حقوق هر بازنشسته کسر کرده تا ذیل بیمه عمر این مجموعه قرار بگیرد. هر بازنشسته‌ای که فوت کند، وراث می‌توانند مبلغ نهایی غرامت را دریافت کنند. اما اتفاقی که در اینجا افتاده این است که سازمان تامین اجتماعی این مبلغ را از مستمری کسر می‌کند، اما به بیمه ایران چیزی پرداخت نمی‌کند.
عیوضی ادامه داد: از فروردین ماه امسال از حقوق ما بازنشستگان کسر شده، اما گویا از آن تاریخ سازمان تامین اجتماعی مبالغ تجمیع شده را -که باید پس از کسر از مستمری به بیمه ایران می‌داده- واریز نکرده است. معاون مالی سازمان تامین اجتماعی در این زمینه باید پاسخ می‌گفتند. چون این مبلغ ۳۹ هزار تومان به‌صورت مشارکت نبوده و از جمله کسورات بوده است. اکنون بیمه ایران جلوی پرداخت غرامت‌ها را گرفته و توضیح آنان، عدم پرداخت مبالغ از سوی سازمان تامین اجتماعی است.
عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران تصریح کرد: مسئله این است که بازماندگان و وراث تا چه مدت و با چه زحمتی باید پیگیر غرامت مربوطه که حق بازنشسته مرحوم و خانواده‌اش است، باشند؟ مسئولان در جریان هستند که برای اخذ چنین مبلغی چندین بار خانواده متوفی با وجود داغ عزیز از دست رفته خود و وضعیت روحی نامناسب باید در رفت و آمد و پیگیری اداری باشند؟ در این شرایط ما اعضای کانون باید به‌جای سازمان تامین اجتماعی پاسخگوی بازنشستگان ناراضی باشیم، چون خود سازمان توضیحی ارائه نمی‌دهد.
این فعال حقوق بازنشستگان در پایان تاکید کرد: مشابه این موضوع در بحث بیمه تکمیلی آتیه سازان حافظ نیز وجود دارد و تامین اجتماعی مبالغ کسورات را دارد، اما سهم خود را بسیار دیر به شرکت مزبور واریز می‌کند.
توضیح بیمه ایران
در این میان شرکت طرف قرارداد سازمان تامین اجتماعی نیز از زاویه نگاه خود توضیحاتی درباره تاخیر صورت گرفته در بیمه عمر بازنشستگان دارد که در جای خود شنیدنی است.
فرزام فلاح (مدیرعامل شرکت خدمات بیمه‌ای فرجام پوشش بیمه ایران) که از زیرمجموعه‌های بیمه ایران محسوب می‌شود، در این رابطه توضیح داد: قرارداد شرکت فرجام پوشش با تامین اجتماعی ابتدای آذرماه هر سال است و تمدید می‌شود. ما حق بیمه‌ای به ازای هر نفر ۳۹ هزار تومان با کسر از حقوق بازنشسته از سازمان تامین اجتماعی دریافت می‌کنیم. اگر فرد نفر تبعی بیمه شده داشته باشد (اقوام درجه یک شامل همسر و فرزند) باز هم به همین میزان به ازای هر نفر از حقوق فرد کسر می‌شود. این طبق لیست ثبت نامی خود بازنشستگان است و کانون بازنشستگان استان‌ها لیست‌ها را در اختیار بیمه ایران قرار می‌دهند و ما براساس همان لیست خدمات ارائه می‌دهیم.
وی افزود: زمانی که حقوق فرد بازنشسته پرداخت می‌شود، مقرر است تا روز پانزدهم همان ماه، مبلغ کسر شده به عنوان حق بیمه عمر به حساب بیمه ایران از سوی تامین اجتماعی واریز شود. از ابتدای این قرارداد، اما ما در پرداخت‌ها مسئله داشتیم. از تیرماه سال گذشته (۱۴۰۲) ما از سوی سازمان تامین اجتماعی با برخی تاخیر‌ها مواجه بودیم. مثلاً قبل از آن کسورات به موقع پرداخت می‌شد، اما از تیرماه نوعی سکته در پرداخت‌ها ایجاد شد و هر ماه یک الی دوماه تاخیر در پرداخت داشتیم.
فلاح اضافه کرد: از آنجا که هم سازمان تامین اجتماعی زیر نظر دولت ارائه می‌شود و هم مجموعه بیمه ایران دولتی است، نوعی تعامل، همراهی و مساعدت در زمینه این تاخیر‌ها وجود داشت. از ابتدای قرارداد جدید ما در آذر ۱۴۰۲ دیگر تاخیر‌ها بیشتر شد. مثلا حق بیمه آذرماه ما از سوی سازمان تامین اجتماعی در پایان بهمن ماه واریز شد. رفته رفته تاخیر‌های یکی دوماهه ما چهارماهه و بیشتر شد. اما امروز دیگر کار به نقطه‌ای رسیده که دیگر نمی‌توان ذیل عنوان قرارداد دو طرف دولتی، کار را ادامه داد.
مدیرعامل شرکت خدمات بیمه‌ای فرجام پوشش بیمه ایران تصریح کرد: کار به جایی رسید که ما حق بیمه اسفندماه خود را خردادماه دریافت کردیم. حق بیمه فروردین ما پایان مردادماه دریافت شد و تاخیر‌ها نزدیک به ۵ ماه شد. ما تا امروز همراهی کردیم و بدون تاخیر تمام خسارت‌ها بصورت بروز داده شد. اما از شهریورماه حجم تاخیر‌ها به جایی رسید که امکان تداوم خدمات ممکن نبود.
وی با بیان اینکه «دولت حق بیمه ما را از حقوق بازنشستگان کسر می‌کند و باید بطور مشخص به‌عنوان حق الناس، این مبالغ را صرفاً در مورد مشخص خود واریز کرده و استفاده دیگری نکند» تاکید کرد: ما تعهدمان یکماه پس از فوت است، اما همواره تا ۱۷ روز پرداخت داشتیم. امروز نیز اگر متقاضیان و مراجعانی ناراضی هستند، مشکل از سمت ما به‌عنوان بیمه ایران نیست. چون ما نیز تاکنون از محل منابع دیگرمان که آن‌ها نیز دولتی است، تداوم خدمت داشتیم. اما از جایی به بعد، خود ما نیز توسط نهاد‌های ناظر زیر سوال می‌رویم.
فلاح خاطرنشان کرد: به‌هرحال نهاد‌هایی مثل بازرسی کل بیمه ایران، دیوان محاسبات و سایر نهاد‌ها از ما خواهند پرسید که مبالغ ارائه شده به متقاضیان خدمت بیمه عمر طبق قرارداد و طبق قانون فقط از محل حق بیمه اخذ شده از سوی تامین اجتماعی باید تامین اعتبار شود و در صورت ادامه روند فعلی خود ما زیر سوال می‌رفتیم، لذا لازم است سازمان تامین اجتماعی در این زمینه خود به نحوی صحیح ورود کند. غرامت بیمه عمر مراجعین ما ۳۰ میلیون تومان است که عمدتاً هزینه مسائل مراسمات و کفن و دفن متوفی می‌شود و بیش از آنکه متوفی از آن استفاده کند، برای رفاه حال بازماندگان بعد از فوت بازنشسته استفاده می‌شود، لذا لازم است مدیران تامین اجتماعی برای حل این مشکل تامین اعتبار کنند.
در ادامه پیگیری‌ها، معاونت مالی و برنامه‌ریزی سازمان تامین اجتماعی بیش از پیش نسبت به این موضوع پاسخگو باشد که فعلاً تلاش برای ارتباط با این بخش میسر نشده است. به هر حال به‌نظر می‌رسد، مواردی از این دست مانند بیمه عمر و بیمه تکمیلی که طرفین قرارداد خارج از مجموعه سازمان تامین اجتماعی هستند، مانند موضوع داروخانه‌ها شاید جزء مواردی هستند که تامین مالی آن‌ها اهمیت ویژه‌ای داشته باشند.
