بر اساس مطالعه‌ای جدید، بقایای جمجمه‌ای متعلق به کودکی در یکی از قدیمی‌ترین گورستان‌های شناخته‌شده‌ی بشر، ویژگی‌هایی از هر دو گونه انسان مدرن (Homo sapiens) و نئاندرتال دارد. این موضوع احتمال ترکیبی بودن او را مطرح می‌کند، هرچند همه دانشمندان این نتیجه‌گیری را قطعی نمی‌دانند.
این جمجمه بخشی از مجموعه‌ای از بقایای انسانی است که حدود صد سال پیش در غار «اسخول» واقع در کوه کرمل اسرائیل کشف شد. این بقایا مدت‌ها محل بحث‌های علمی بوده‌اند اما عمدتاً به‌عنوان انسان‌های آناتومیکی مدرن طبقه‌بندی می‌شدند. با توجه به اینکه غار اسخول قدیمی‌ترین گورستان سازمان‌یافته‌ی انسانی است، شناسایی دقیق هویت این بقایا از اهمیت زیادی برخوردار است.
مطالعه‌ای که در شماره ژوئیه–اوت نشریه L'Anthropologie منتشر شده، می‌گوید: با توجه به تحلیل‌های انجام‌شده، دیگر نمی‌توان این بقایا را صرفاً به Homo sapiens نسبت داد.
پژوهشگران با استفاده از سی‌تی‌اسکن، جمجمه کودک موسوم به «اسخول ۱» را مورد بررسی قرار دادند. این جمجمه شامل بخش‌هایی از جعبه مغزی (neurocranium) و فک پایین (mandible) بود.
یافته‌ها نشان می‌دهد که جعبه مغزی بیشتر ویژگی‌های انسان مدرن را دارد، در حالی که فک شباهت بیشتری به نئاندرتال‌ها دارد.
خانم «آن دامبریکور مالاسه»، انسان‌شناس دیرینه از مرکز ملی تحقیقات علمی فرانسه (CNRS)، در ایمیلی به Live Science گفت: «هیچ راهی نیست که این ترکیب ویژگی‌ها صرفاً تنوع درون‌گونه‌ای انسان مدرن باشد. این کودک به‌صورت عینی، یک هیبرید بوده است.»
اما برخی دیگر از متخصصان این دیدگاه را تایید نمی‌کنند. «کریس استرینگر» از موزه تاریخ طبیعی لندن که در این مطالعه مشارکت نداشته، به Live Science گفت: «با وجود شباهت‌های ابتدایی فک به نئاندرتال‌ها، وقتی تمام بقایا را در نظر بگیریم، بیشتر با Homo sapiens هم‌خوانی دارند.» او افزود که این یافته‌ها با مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۴ هم‌راستا است که نشان داد جریان ژنتیکی میان نئاندرتال‌ها و انسان‌ها حدود ۱۰۰ هزار سال پیش رخ داده است.
استرینگر می‌گوید: «حتی اگر این کودک یک هیبرید نسل اول نباشد، ممکن است بازتابی از ترکیب ژنتیکی میان دو گروه باشد.»
«جان هاوکس»، انسان‌شناس دانشگاه ویسکانسین-مدیسون نیز در گفتگو با New Scientist اظهار داشت: «این مطالعه درک ما از جمجمه را گسترش می‌دهد، اما بدون استخراج DNA نمی‌توان با قطعیت گفت این کودک یک هیبرید بوده است.»
او افزود: «جمعیت‌های انسانی تنوع ظاهری و فیزیکی زیادی دارند که لزوماً ناشی از آمیختگی با نئاندرتال‌ها نیست.»
شواهد DNA پیشین نشان می‌دهد که بیشتر انسان‌های امروزی بین ۱ تا ۳ درصد ژن‌های نئاندرتال دارند، اما هنوز جزئیات دقیق این اختلاط و جایگاه آن در درخت خانواده انسان ناشناخته باقی مانده است.
این کودک چه کسی بود؟
بقایای انسان در غار اسخول در سال ۱۹۲۸ کشف شد. حفاری‌ها اسکلت‌های هفت بزرگسال و سه کودک را نمایان کرد که به‌صورت عمدی دفن شده بودند و در کنار آن‌ها بقایایی از ۱۶ فرد دیگر نیز یافت شد. در ابتدا تصور می‌شد این افراد نوعی گونه گذار بین نئاندرتال‌ها و انسان‌های مدرن بودند، اما بعداً آن‌ها به‌عنوان انسان آناتومیکی مدرن طبقه‌بندی شدند.
جمجمه اسخول ۱ متعلق به دختربچه‌ای ۳ تا ۵ ساله بود. بخش میانی صورت و بیشتر قاعده جمجمه مفقود شده و باقی‌مانده‌ها در قطعاتی مجزا بودند. باستان‌شناسان قبلاً تلاش کرده بودند جمجمه را با گچ ترمیم کنند که همین موضوع مطالعه آن را برای پژوهشگران امروزی دشوار کرد.
اسکن‌های جدید امکان حذف دیجیتالی گچ و مقایسه جمجمه با نمونه‌های دیگر را فراهم کرد. از جمله ویژگی‌های انسان مدرن در این جمجمه می‌توان به قرارگیری عمودی استخوانی در قاعده جمجمه اشاره کرد، در حالی‌که فک فاقد چانه و شبیه به نئاندرتال‌ها بود.
