راهنماتو- صرف نظر از آثار و تپه های باستانی محدوده شهرستان دیواندره، که قدمت آنها به هزاره اول پیش از میلاد تا سده های نخست اسلامی بازمی گردد، و نیز حجاریها و دیگر آثار انسانی موجود در غار کرفتو، آگاهی مکتوب دربارة شهر کنونی دیواندره از دوره قاجار فراتر نمی رود.
به گزارش راهنماتو، میرزاحسین خان دیوان بیگی (متوفی ۱۳۳۴) در خاطرات دیوان بیگی (ص ۳۰۵) برای اولین بار از قریه دیواندره نام می برد. پس بدین ترتیب می‌توان حدس زد این قریه تا پیش از دوران مظفرالدین شاه حتی برای نویسندگان کرد نیز ناشناخته بوده یا دست کم به نام دیگری معروف بوده است.
به هر روی اگر تاریخ دواندره را به دوران مظفرالدین شاه نسبت دهیم احتمالا عکس زیر باید یکی از قدیمی‌ترین تصاویر ثبت شد از این شهر باشد. تصویری که بنای کاه گلی روستا و معماری خاص آن را به خوبی به نمایش می‌گذارد. همچنین در این تصویر تعدادی از اهالی روستا نیز دیده می‌شوند که در زمان مظفرالدین شاه در این روستا ساکن بودند.
