مریم امیدی رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش حفاظت محیط زیست استان اصفهان، اظهار کرد: در ادامه پایش زیستگاههای مختلف پناهگاه حیات وحش عباس آباد و بررسی وضعیت با استفاده از دوربینهای تلهای که با هدف اختصاصی مطالعه بر شرایط و جمعیت پلنگ در این منطقه و سایر گونههای گوشتخوار با تلاش محمدرضا حلوانی رئیس این پناهگاه و سایر محیطبانان منطقه صورت میگیرد، تصاویر گونههای مختلفی در این منطقه ثبت شده که به وسیله این دوربینها گرفته شدند.
وی ادامه داد: این بار طی روزهای سهشنبه و چهارشنبه هفته گذشته (۱۳ و ۱۴ آذر) در جریان سرشماری پاییزه جمعیت حیات وحش شاخص پناهگاه حیات وحش عباس آباد با بررسی دوربینهای تلهای، تصویر یک قلاده گونه کمیاب گربه کاراکال ثبت شده بود و زمان عکس مربوط به دو یا سه هفته قبل بوده است.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیطزیست اصفهان خاطرنشان کرد: پناهگاه حیات وحش عباس آباد وسعت زیادی حدود ۳۰۵ هزار هکتار دارد و بکر بودن این منطقه سبب شده که زیستگاه بسیار خوبی برای انواع حیات وحش به ویژه گربه سانان باشد.
امیدی ادامه داد: پناهگاه حیات وحش عباس آباد به دلیل اینکه در مجاورت پارک ملی سیاهکوه استان یزد قرار دارد و تعدادی از زیستگاههای دیگر از اطراف به این منطقه وصل هستند یک گذرگاه و منطقه بسیار حیاتی برای عبور و حتی پناه گرفتن بسیاری از گربه سانان است و حتی ۲ سال پیش بود که ما به وسیله همین دوربینهای تلهای عکس یوزپلنگی به نام هومینو را در این منطقه ثبت کردیم.
پایش دقیق زیستگاههای حیاتوحش نیاز به دوربینگذاری گسترده دارد
وی ابراز کرد: پایش چنین زیستگاههای وسیعی نیاز به دوربین گذاری گسترده به صورت شبکه بندی دارد، اما به دلیل محدودیت در امکانات و نفراتی که میتوانند این کار را انجام دهند ناچار به استفاده و تعبیه تعداد محدودی دوربین تلهای هستیم آن هم در نقاط حساسی که نمایههای پلنگ یا سایر گربه سانان را مشاهده میکنیم.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش اداره کل حفاظت محیطزیست اصفهان اضافه کرد: خوشبختانه عکس و فیلمهای مختلفی نیز از انواع گونههای حیاتوحش در پناهگاه حیاتوحش عباس آباد گرفته شده است.
امیدی افزود: با وجود این، از نظر بررسی جمعیت پلنگ یا سایر گربهسانان، نمیتوان عدد قطعی اعلام کرد، زیرا با توجه به وسعت بالای منطقه و زیستگاههای مختلف آن، نیاز به دوربین گذاری گسترده است در حالی که پایشها کامل و صد در صدی نیست.
وی ابراز کرد: از این رو اظهار نظر درخصوص جمعیت گربهسانان منطقه نیاز به تدوین مطالعات جامع و کاملی دارد که در ارتباط با هر یک از این گونهها در منطقه صورت گیرد.
پناهگاه حیاتوحش عباسآباد مامن امن گربهسانان کمیاب
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیطزیست اصفهان خاطرنشان کرد: گربه کاراکال گونهای است که در مناطق کویری و نیمه بیابانی حضور دارد چه زیستگاههای آزاد و مناطق تحت مدیریت محیطزیست فرق ندارد، زیرا حیوان مرز نمیشناسد و در هر یک از زیستگاهها دیده میشود، اما جایی که وضعیت تغذیهای مناسب برای آن مهیا باشد و امنیت داشته باشد حضور کاراکال بیشتر به چشم میخورد و نمایههای آن بیشتر مشاهده میشود.
امیدی افزود: پناهگاه عباس آباد به خاطر بکر بودن و دوری از مناطق مسکونی و تا حدودی امن بودن آن، باعث میشود که گونههای مختلف گربهسان در منطقه دیده شوند فقط مسئله بسیار خاصی که در این منطقه وجود دارد خشکسالیهای مکرر و متعددی است که در این منطقه طی سالهای گذشته رخ داده و با توجه به کمبود منابع آبی و ضعف پوشش گیاهی منطقه در بیشتر نواحی این خطر برای بسیاری از گونههای حیات وحش وجود دارد.
کمبود منابع آبی زنگ خطری برای جمعیت حیاتوحش عباسآباد
وی ادامه داد: زمانی که ضعف پوشش گیاهی و کمبود منابع آبی را داشته باشیم تعداد علف خواران کمتری را نسبت به سالهای با بارندگی مناسب، در منطقه شاهد خواهیم بود و همین عامل سبب میشود که بسیاری از گونههای حیات وحش به زیستگاههای اطراف مهاجرت کنند که شاید از نظر پوشش گیاهی غنیتر باشند.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش اداره کل حفاظت محیطزیست اصفهان تصریح کرد: از این رو زمانیکه طعمهها در زیستگاهی کم باشند جمعیت گوشتخواران منطقه هم کمتر میشود و این زنگ خطری است برای مناطقی که دچار خشکسالیهای مکرر و متعدد میشوند.
امیدی با اشاره به اینکه خشکسالیها در منطقه عباسآباد نائین طی سالیان گذشته متعدد بوده است، ابراز کرد: امید است با یکسری راهکارها که ارائه میشود از جمله ساخت آب انبار و تا حدی نذر علوفه که توسط افراد صورت میگیرد این محدودیتها به صورت جزئی حداقل برطرف شود.
اجرای طرحهای آبرسانی به منطقه عباسآباد نیازمند حمایت ارگانهای دولتی است
وی افزود: باید توجه داشت که توزیع علوفه نمیتواند برای حیوان خیلی مثمر ثمر باشد فقط تا حدی میتواند برای آنها کمک رسان باشد، زیرا اینها حیواناتی هستند که برای تغذیه نیاز به گونههای مختلف گیاهی دارند و جیره غذایی مورد نیاز این گونهها، در قالب تغذیه دستی پوشش داده نمیشود.
رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیاتوحش اداره کل حفاظت محیطزیست اصفهان در پایان این مصاحبه که با ندا سپاهی خبرنگار خبرگزاری مهر انجام شد، ابراز داشت: امیدوار هستیم که با طرحهای آبرسانی در منطقه بتوانیم وضعیت پوشش گیاهی را حداقل در بخشهای خاصتری که این گونهها تردد بیشتری دارند، بهبود ببخشیم که این هم نیاز به اعتبار و کمک سایر ارگانها و دستگاههای دولتی دارد و امید است با توجه بیشتری که نسبت به این منطقه صورت میگیرد اینها را اجرا کنیم.
پناهگاه حیات وحش عباس آباد به واسطه شرایط توپوگرافی، تنوع زیستگاهی، موقعیت جغرافیایی و همچنین بکر بودن آن، بهترین زیستگاه انواع گربه سانان به ویژه پلنگ تلقی میشود.
از بین هشت گونه گربه سان در ایران تاکنون پنج گونه شامل یوز پلنگ آسیایی، پلنگ ایرانی، گربه شنی، گربه وحشی و کاراکال در عباس آباد نائین به ثبت رسیدهاند. از این رو این منطقه را بهشت گربهسانان ایران مینامند.
پناهگاه حیات وحش عباس آباد در شرق استان اصفهان و در حوزه شهرستانهای نائین و خور و بیابانک سال ۱۳۷۸ منطقه شکار ممنوع شد و به دلیل تنوع گونههای جانوری و گیاهی و زیستگاههای منحصر بفرد سال ۱۳۸۹ با وسعت ۳۰۵ هزار هکتار از منطقه شکار ممنوع به پناهگاه حیات وحش ارتقا یافت.