نهنگ‌های قاتل (اورکا) حالا به باشگاه نادر حیواناتی پیوسته‌اند که می‌توانند ابزار بسازند و از آن استفاده کنند. برای نخستین بار، مشاهده شده که آن‌ها با جلبک دریایی نوعی «برس» می‌سازند و آن را برای تیمار بدن یکدیگر به کار می‌برند.
این رفتار نادر در میان جانوران دریایی، توسط پژوهشگران «مرکز پژوهش نهنگ» در ایالت واشنگتن ایالات متحده ثبت و مستندسازی شده و به مجموعه رفتارهای عجیب و جذاب این گونه هوشمند افزوده است.
به نقل از نیواطلس، مایکل وایس از این مرکز می‌گوید: ما دریافتیم که نهنگ‌های قاتل مقیم جنوب، به طور منظم در تعاملات اجتماعی خود از رشته‌های جلبک دریایی نوعی ابزار می‌سازند و برای تیمار یکدیگر از آن استفاده می‌کنند. اینکه دیدیم نهنگ‌ها نه‌تنها از ابزار استفاده می‌کنند، بلکه آن را می‌سازند و در راهی به کار می‌برند که پیش‌تر در هیچ جانور دریایی ثبت نشده بود، فوق‌العاده هیجان‌انگیز بود.
پژوهشگران از طریق تصاویر هوایی دریافتند که این نهنگ‌ها در سواحل غربی آمریکای شمالی، جلبک‌های بزرگ دریایی را پیدا کرده، تکه‌هایی از آن را جدا می‌کنند و سپس آن را به بدن نهنگ دیگری می‌مالند. سپس حیوان حرکت می‌کند تا جلبک روی پوستش بغلتد؛ رفتاری که به‌نظر می‌رسد نوعی تیمار یا نظافت باشد.
این رفتار در گروه‌های مختلفی از نرها و ماده‌ها و نهنگ‌های جوان و بالغ دیده شده و به‌ویژه در میان نهنگ‌هایی که علائم ریزش پوست یا مشکلات پوستی داشتند بیشتر رخ می‌داد. این نشان می‌دهد که هدف این رفتار احتمالا بهداشت و مراقبت از پوست است.
نهنگ‌های قاتل پیش‌تر هم رفتارهای جالبی از خود نشان داده‌اند از جمله حمله به قایق‌های لوکس در اروپا یا حتی گذاشتن ماهی‌های سالمون زنده روی سرشان مثل کلاه، که نخستین بار در سال ۱۹۸۷ ثبت شد و هنوز هم گاه‌به‌گاه مثل یک مد در برخی جوامع دیده می‌شود. در مورد این رفتار خاص نظریه‌های زیادی وجود دارد، اما پررنگ‌ترین‌شان این است که آن‌ها در هنگام شکار نیز نوعی بازی اجتماعی انجام می‌دهند. البته برخی دوست دارند فکر کنند این صرفا یک مسئله زیبایی برای ظاهر است.
اما رفتار جدید یعنی ساختن ابزار از جلبک و استفاده هدفمند از آن، موضوعی کاملا متفاوت است و برخلاف رفتارهای اجتماعی یا شکار دسته‌جمعی، نشانه‌ای از سطحی تازه از درک و هدفمندی در رفتار این حیوانات است. هنوز گزارشی از بروز رفتار مشابه در جمعیت‌های دیگر نهنگ‌های قاتل منتشر نشده است.
پژوهشگران همچنین مشاهده کردند که یک نهنگ، جلبکی را با دهان گرفته و به‌دنبال نهنگ دیگری حرکت می‌کند تا به‌صورت هماهنگ آن را به بدن دوستش بمالد.
وایس می‌گوید: این کشف، بار دیگر نشان می‌دهد که جامعه و فرهنگ نهنگ‌های قاتل مقیم جنوب چقدر منحصربه‌فرد است، و چرا احیای جمعیت آن‌ها اهمیت زیادی دارد. در حالی که گونه‌های دیگری از نهنگ‌های قاتل در سراسر جهان وجود دارند، این جمعیت مشخص از نظر ژنتیکی، بوم‌شناختی و فرهنگی متمایز است.
پژوهش‌های پیشین نیز نشان داده‌اند که اورکاها ساختارهای اجتماعی پیچیده‌ای دارند و رفتارهای فراگیری از خود نشان می‌دهند که نشان‌دهنده توانمندی بالای شناختی و ارتباطی آن‌هاست. رفتارهایی خاص که فقط در جمعیت‌های مشخصی دیده می‌شود، اما ساخت ابزار تا امروز در میان آن‌ها بی‌سابقه بوده است.
جالب‌تر اینکه ممکن است این نهنگ‌ها واقعا راهی مؤثر برای مراقبت از پوست خود یافته باشند. شواهد تازه‌ای وجود دارد که نشان می‌دهد جلبک دریایی برای انسان هم خاصیت لایه‌بردار دارد، اگرچه این خاصیت تنها در بررسی‌های مربوط به پوست انسان مطالعه شده است.
