راهنماتو- اعداد خرافاتیِ 13 و 18 تاریخچهای طولانی دارند که به هزاران سال قبل برمیگردد. اولی معمولاً عددی بدشگون و دومی عددی شانس شناخته میشود - اما علت چیست؟ ریشه حقیقی این اعداد غیرمعمول چیست و چرا آنها تداعیهای متنوعی دارند؟ بیایید به آغاز باستانی این اعداد برگردیم و شجرههای سلطنتی آنها را کشف کنیم.
به گزارش راهنماتو، وقتی سیزدهم به جمعه میفتد، میلیونها نفر در سراسر جهان دچار هراس واقعی میشوند، بسیاری از ساختمانها از روی عدد 13 میپرند و هیچکس دلش نمیخواهد سیزدهمین نفری باشد که به مهمانی شام دعوت میشود، زیرا سال به پایان نرسیده خواهد مرد. این عقاید تا حدِ زیادی ناشی از عقاید مسیحیت است که در دنیای غرب نفوذ کرده است. برطبق انجیل، یهودای اِسخَریوطی، سیزدهمین نفری بود که به شام آخر دعوت شد، مهمانی که نهایتاً به استادش خیانت کرد.
روز جمعه، 13اکتبر سال 1307، شاه فیلیپ چهارم از فرانسه، دستور داد که شوالههای معبد را دستگیر کنند که بسیاری از آنها در نهایت مردند. مسیحیت همچنین تلاش کرده است که از اهمیت این اعداد، به دلیل ارتباطشان با آیینهای الحادی (برای مثال، عقیدهای که میگوید 13جادوگر باید در هر قبیلهای وجود داشته باشند) کم کند. جالب اینجاست که در یکی از داستانهای اسکاندیناوی، یکی از خدایان به نام لوکی، سیزدهمین مهمانی است که به جشنِ والهالا دعوت میشود و درآنجا یکی دیگر از حضار را فریب میدهد تا خدای دیگری به نام بالدور را بکشد.
برای کسانی که برای سرگرمی یا با اعتقاد راسخ فال تاروت میگیرند که هم باید بگوییم که عدد 13، کارتِ مرگ در تاروت است اما معنای منفی ندارد؛ این کارت معمولاً به معنای رخدادنِ تغییری بزرگ در زندگی افراد تعبیر شود.
برطبقِ اعدادشناسان، عدد 13، حاویِ کارماست و از الهویت زیادی برخوردار است و باور دارند که برای کسانی که آغوششان به روی این عدد باز است، خوشیمنی و سعادت خواهد آورد. درحقیقت، بسیاری از افراد باور دارند که عدد 13 تغییرات را به همراه دارد و میتواند به خوشبختی منجر شود.
سرچشمه عدد 13
این ایده که 13 با تغییر و دگرگونی مرتبط است، احتمالاً از جایگاهِ عدد 12 آمده که سالیان طولانی در فرهنگهای باستانی به معنای کمال، تکمیلبودن، کلیت و حتی نظمِ کیهانی در نظر گرفته میشد. دو تا 12ساعت در طی یکروز وجود دارد، یعقوب 12پسر داشت، قوم بنیاسرائیل 12قبیله بودند، حضرت عیسی 12 حواری داشت و حتی کریسمس 12روز دارد. اما، در پسِ این بهاصطلاح عددِ دوازدهی که «کاملبودن» را نشان میدهد، عددی است که «کاملنبودن» یا چیزی جدید را نشان میدهد، چیزی که تازه در شرفِ وقوع است: و آن عددِ 13 است.
مفهومِ شروعِ دوباره که با عدد 13 مرتبط است در دینِ یهود که در آن عدد 13 بههیچعنوان عددی نحس دانسته نمیشود، بسیار رایج است. یهودیان باور دارند که 13 عددی مهم است که آغاز و خوششانسی را بازنمایی میکند. در دینِ یهود، کودکان در سن 13سالگی بالغ میشوند و باید از قوانین این دین تبعیت کنند.
خوششانسی و زندگی مجدد در مصر
مصریان باور داشتند که زندگی یک سفر معنوی است که مرحلهبهمرحله گشوده میشود. آنها باور داشتند که 12مرحله از آن در همین زندگی رخ داده است اما آخرین، یا سیزدهمی، صعودی دگرگونکننده و لذتبخش است که در زندگی ابدی پسازمرگ رخ میدهد. بنابراین عدد 13 برای مصریان به معنای مرگ بود. اما مرگ از نظر مصریان به معنای تباهی و ترس نبود، بلکه به معنای پذیرشِ زندگیِ ابدیِ شکوهمندِ پسازمرگ بود.
در اسطورهشناسی مصر، روح متوفا میبایست بعدازمرگ از 12دروازه میگذشت تا به سیزدهمین قلمرو، یعنی قلمرو اوزیریس، پادشاه زندگیِ پسازمرگ و نخستین فرعونِ افسانهای مصر، برسد. دراینجا روح توسطِ اوزیریس و 42خدای دیگر قضاوت و قلبش با پری از حقیقت سنجیده میشد. مارک اولیور، نویسنده سایت Ancient Origins دراینباره توضیح میدهد:
«کسانی که معصومیتشان اثبات میشد با بخشی از روح که از جسم به جا مانده بود یکی میشدند. آنها زندگی ابدی پیدا میکردند و به سمتِ بهشت حرکت میکردند و درآنجا با خدایان در زمینی که فراوانی تا ابد در آن وجود داشت، زندگی میکردند.»
بنابراین در فرهنگِ مصری، عدد 13 با اوزیریس و رستاخیز مردگان مرتبط است.
عدد وهمانگیزِ 18
عدد 18 سالیان طولانی درمیانِ یهودیان به عددِ خوششانسی معروف بود. نذریهایی که برای طول عمر پربرکت میدهند، اغلب مضربی از این عدد، برای مثال 36 یا 72، است. دلیلی که عدد 18 در فرهنگ یهودی خوشیمن تلقی میشود، آن است که در زبانِ عبری همه واژگان یک معادلِ عددی دارند و معادلِ عددی واژه زندگی عدد 18 است. بنابراین هدایا و پول هم بهصورتِ مضربی از عدد 18 داده میشوند زیرا یهودیان معتقدند که بهاینترتیب طولعمر به دست میآید. اصلیترین دعای یهودیان نیز به معنای هجدمین است که یهودیان سهبار در روز آن را میخوانند. این دعا حداقل به دوهزار سال قبل برمیگردد و درواقع نشانهای از 18درخواستی است که یهودیان از خداوند داشتهاند. اما پرسش اینجاست که چرا 18 در دینِ یهودیان اینقدر مقدس است؟ دلیلش به مصر باستان برمیگردد.
کلمه chai که در زبان عبری به معنای زندگی است، از کلمه مصریِ hai گرفته شده که به معنای «شادمانی» است. برای مثال، فرعونِ معروف مصری، آمنهوتپ سوم، برای خودش قصری در کرانه غربی تبس ساخت و اسمش را Per Hai یا «خانه شادمانی» گذاشت. حتماً در این قصرِ پرنقشونگار که تاکنون بخشهایی از آن کاووش شده، مهمانیها و جشنهای زیادی برگزار شده است.
بعد از آمنهوتپ، آخناتون، که پادشاهای یکتاپرست بود، خانه شادمانیاش را در شهرِ آخِت-آتن ساخت. فرعونهای مصر به نماد عنخ که نمادِ شناختهشده زندگی در مصر باستان بود، علاقه زیادی داشتند. آخناتون که اغلب در تصاویری که از او به جا مانده در حالِ دریافتِ هدیه زندگی از سوی خدای یگانهاش است، بیشازهمه به این نماد علاقه داشت. زندگی برای فراعنه بسیار مهم بود و خطوط هیروگلیف از اهدای زندگی طولانی به فراعنه سخن میگویند.
18دشمن مصر
عدد 18، تعداد دشمنانِ مصر را نیز در معنایی تمثیلی نشان میدهد. صندلهایی در جریانِ کاووش مقبره توتعنخآمون پیدا شده که دشمنانِ مصر روی آن به تصویر کشیده شدهاند. میگویند توتعنخآمون هر روز روی این دشمنان راه میرفت تا به جهان یادآوری کند که بهرغمِ جوانیاش، او حاکمِ جهان است.
عدد18 در هنر و معماری
از 5000سال پیش، تصویرِ بدنِ انسان در هنر به کمکِ چهارخانههای شبکهای ترسیم شده است. برای مثال، وقتی قرار بود دیواری را نقاشی کنند، ابتدا آن را شبکهبندی میکردند که کمکشان میکرد تصویری که ابتدا روی کاغذ پاپیروس کشیده شده بود عیناً را روی دیوار پیاده کنند. تصاویری که از انسان ترسیم میشد، بهصورتِ استاندارد، دارای تعداد مربعهای مشخص بود. درواقع از پا تا سطحِ چشمِ انسان شاملِ 18مربع-شبکه میشد. بنابراین، عدد 18، عددی بود که میتوانستند تمام مردم و الههها را به مدتِ هزاران سال در مصر ترسیم کنند. چرا انسانها را با 18چهارخانه ترسیم میکردند؟
مبنای این عدد 7کفدست یا هفت چهارانگشت یا همان «ذرع سلطنتی» بود. این 18مربع از پا تا کمر به به 11.1مربع و از کمر تا چشم به 7مربع تقسیم میشدند. نسبت این مربعها به هم نسبتی تقریباً طلایی است (نسبت 18 به 11.1 تقریباً با تهی برابر است). دو کمیت زمانی در نسبت طلایی هستند که مجموعشان با عدد بزرگ همین نسبت را داشته باشد و درنهایت نسبتتان 1.618 شود. این عدد از قدیم در هندسه و طبیعت تشخیص داده شده و به دلیلِ مطلوبیتِ زیباییشناختی در هنر بهوفور استفاده شده است.
محققی به نام کریستوفر بارتلت این نسبت را در اهرام مصر تشخیص داده بود. برای مثال، نسبتِ مقطع هرم تا بالاترین نقطه آن 11 به 7 است، که دقیقاً با نسبتِ اعضای بدن به هم همخوانی دارد.
بنابراین عدد 18 تقریباً مهمترین نسبتِ تعیینکننده انسانها و خدایان و حتی بناها و زندگیِ طولانی و سعادتمندانه در 5هزار سال قبل بوده است. اما 13 ما را به چالش دعوت میکند تا چیزهای تازه را در زندگی بپذریم، مثلِ اوزیریس خودمان را با کمکهای الهی تغییر دهیم.
دفعه بعدی که 13 و 18 را دیدی، هر دو را به عنوان اعداد خوششانسی درنظر بگیرید. شما درحالِ همگامشدن با نمادهای اسرارآمیزی هستید که به هزارههای قبل برمیگردد. به همان اعداد مقدسی که اهرام را ساختند و همان تقارنی که هنرو زیباییِ باستان را تعریف میکنند.