معماری و سازگاری با طبیعت اطراف نقش مهمی در جذابیت روستاها دارد؛ تکنیک‌های ساخت‌وساز مختلف از خانه‌های خشت‌وگلی گرفته تا معماری سنتی مدیترانه‌ای، هریک به روشی منحصربهفرد تصویری زیبا از زندگی روستایی می‌سازد و آرامش، سرزندگی و هویت روستاها را شکل می‌دهد. بسیاری از روستاهای جهان به‌دلیل زیبایی معماری و منظره به مقاصد گردشگری محبوب تبدیل شده‌اند که در ادامه به بعضی از آنها اشاره می‌شود.
پورتو د موگان، گرن کاناریا | اسپانیا
پورتو د موگان یک روستای ماهیگیری در ساحل جزیره گرن کاناریای اسپانیا است که به‌دلیل شبکه زیبای کانال‌ها و پل‌هایش به «ونیز کوچک» مشهور است. این روستا بیش از ۲۰۰ سال قدمت دارد و منطقه تفریحی آن در دهه ۱۹۸۰ ساخته شده است. بخش قدیمی روستا پر از خانه‌های رنگارنگ مدیترانه‌ای است که منطقه تفریحی را احاطه کرده‌اند و یک بازار روباز مشهور دارد که روزهای جمعه دو میدان کنار ساحل آن پر از جمعیت می‌شود.
محله اسپانیایی‌زبان پر از گل‌های کاغذی به‌طور کامل پیاده‌راه است و مسیرهای پیچ‌درپیچ بین خانه‌های دوطبقه مکانی آرام و زیبا است که به جذابیت و آرامش منطقه و تفرجگاه می‌افزاید.
کوئینزتاون، نیوزلند
کوئینزتاون کنار دریاچه واکاتیپوی نیوزلند، یکی از جذاب‌ترین محله‌های جهان است که به‌دلیل قله‌های برفی و حیرت‌انگیز کوه‌های آلپ جنوبی، به مرکزی برای علاقه‌مندان به ماجراجویی، ورزش و طبیعت تبدیل شده است. کوئینزتاون علاوه بر زیبایی، تاریخ بسیار غنی دارد و قدمت آن به بیش از ۷۰۰ سال می‌رسد.
قوم مائوری این منطقه را به‌عنوان استراحتگاه تابستانی خود انتخاب کردند تا به شکار و کشف سنگ‌های قیمتی بپردازند. نخستین شخص در سال ۱۸۵۳، دریاچه واکاتیپو را دید و کمتر از یک دهه بعد، اروپایی‌ها در این منطقه ساکن شدند. طلا در کوئینزتاون حوالی سال ۱۸۶۲ کشف شد و ثروتمندان بسیاری املاک و زمین‌های این منطقه را خریدند و خانه‌های زیبایی در آن بنا کردند.
لاننبورگ، کانادا
لاننبورگ یک روستای بندری در ساحل زیبای نوا اسکوشیا است که به‌عنوان یک میراث جهانی یونسکو محافظت می‌شود و سازمان یونسکو آن را «بهترین نمونه باقی‌مانده از یک سکونتگاه استعماری بریتانیایی در آمریکای شمالی» توصیف کرده است. لاننبورگ سال ۱۷۵۳ بنا شده است و ۷۰ درصد از ساختمان‌های اصلی این شهر از قرن هجدهم و نوزدهم، همچنان پا برجا مانده‌اند و از بازدیدکنندگان در ساحل زیبا استقبال می‌کنند.
این روستا جاذبه‌های بسیاری از خانه‌های ویکتوریایی رنگارنگ تا کلبه‌های قرمز ماهیگیران دارد و بسیاری از ساختمان‌های تاریخی به‌عنوان هتل و مهمانپذیر بازسازی شده‌اند تا پذیرای هزاران گردشگری باشند که هر سال به این منطقه می‌آیند.
گواتاپی، کلمبیا
گواتاپی یک محله تفریحی زیبا است که در شمال‌غربی کلمبیا قرار دارد و به تخته سنگ گرانیتی عظیم خود به نام پیدرا دل پنیول در جهان شهرت دارد. بازدیدکنندگان باید صدها پله را بالا بروند تا به بالای این تخته سنگ برسند و تماشاگر چشم‌اندازهای شگفت‌انگیزی باشند. دومین ویژگی گواتاپی، معماری رنگارنگ و پرنقش شهر است که آن را به یکی از رنگارنگ‌ترین شهرهای جهان تبدیل کرده است.
قدمت خانه‌های این محله به قرن هجدهم بازمی‌گردد و همه اجزای ساختمان، از درها تا بالکن‌ها با ترکیب رنگ‌های چشم‌نواز پوشانده شده است. انواع مختلف ساختمان از ویلاهای مجلل کنار دریاچه تا کلبه‌های کوچک روی صخره وجود دارد.
هالشتات، اتریش
روستای افسانه‌ای هالشتات در میان دره‌های سرسبز و کوه‌های مرتفع اتریش واقع شده است و فقط یک ساعت از زالتسبورگ فاصله دارد. خیابان‌های شگفت‌انگیز این روستا با خانه‌های سنتی احاطه شده است و تاریخ آن به دوران پیش از تاریخ بازمی‌گردد؛ در این منطقه مدفن‌های برنزی و آهنی باستانی کشف شده است. هالشتات به معدن نمک خود مشهور است که ادعا می‌شود قدیمی‌ترین معدن نمک جهان است.
این روستای افسانه‌ای و خانه‌هایی با سقف سه‌شیب، پنجره‌های گلدان‌دار، کرکره‌های چوبی زیبا و نقاشی‌های رنگارنگش الهام‌بخش فیلم موفق «فروزن» بوده است. بسیاری از این خانه‌ها در داخل نیز با سقف‌های چوبی کوتاه و چشم‌اندازهای معروف کارت پستالی به همان اندازه دلنشین هستند. هرچند بعضی از این خانه‌ها نوسازی شده‌اند، اما هالشتات همچنان به‌عنوان «محبوب‌ترین محله عکاسی در جهان» شناخته می‌شود. این روستا به‌قدری محبوب است که نسخه کپی آن در چین طراحی شده است.
اوگیماچی، ژاپن
روستای تاریخی اوگیماچی میان کوه‌های سرسبز دره شیراکاواگو در ژاپن، از تغییر و تحولات در گذر زمان به دور مانده است. این روستا با خانه‌های سنتی ژاپنی سبک گاسو-زوکوری شناخته می‌شود که به معنای «دستان در حال عبادت» است. این خانه‌ها از سال ۱۸۰۰ تا اوایل قرن بیستم ساخته شده‌اند و بعضی از آنها حتی ۳۰۰ سال قدمت دارند. ساختمان‌های منحصربهفرد با بام‌های تیز و پوشیده از کاه، قادر به مقاومت در برابر برف‌های سنگین زمستان این منطقه کوهستانی هستند.
خانه‌های بزرگ سبک مزرعه‌داری این روستا به‌طور معمول سه یا چهار طبقه دارند تا مسکن خانواده‌های پرجمعیت باشند. طراحی داخلی سنتی آنها شامل سکوهای کم‌ارتفاع با بالش‌های کف به‌عنوان صندلی و درهای متحرک برای ایجاد فضای داخلی انعطاف‌پذیر است. خانه‌های این روستا دارای اتاق‌های بزرگی است که به‌دلیل نبود کشاورزی در منطقه برای پرورش کرم‌ابریشم برای تولید ابریشم استفاده می‌شدند. امروزه بسیاری از این خانه‌های تاریخی به موزه، فروشگاه یا مهمانپذیر تبدیل شده‌اند تا گردشگران را با این سنت معماری آشنا کنند.
بایبری، انگلستان
روستای بایبری میان کوه‌های زیبای منطقه شگفت‌انگیز طبیعی کاتسوالد در انگلستان، جلوه‌ای از زیبایی، آرامش و تاریخ ارائه می‌دهد. این روستا با ردیف کلبه‌های شکلاتی‌رنگ در امتداد رودخانه کلون که از سنگ‌های محلی ساخته شده‌اند با بام‌های پوشیده از سنگ با شیب تند و طراحی داخلی نمادین، با چایخانه‌ها و مناظر سر سبز اطراف زمانی توسط شاعر معروف ویکتوریایی ویلیام موریس به‌عنوان «زیباترین روستای انگلستان» توصیف شده بود.
بعضی از این ساختمان‌های تاریخی که در ابتدا انبارهای ذخیره‌سازی پشم در قرن چهاردهم بودند، در قرن هفدهم به خانه‌های قالی‌بافان تبدیل شدند. این کلبه‌های تاریخی با در نظر گرفتن معیارهای آسایش مدرن، بازسازی و طراحی مجدد شده‌اند، اما هنوز عناصر تاریخی ارزشمند خود را حفظ کرده‌اند.
آیت بن حدو، مراکش
روستای محکم و دیوارکشی‌شده آیت بن حدو در دامنه کوه‌های اطلس، یکی از بهترین نمونه‌های معماری خشت‌وگلی مراکشی است که از قرن یازدهم نقطه کلیدی در مسیر تجاری از صحرای بزرگ آفریقا به مراکش بوده است. بیشتر خانه‌های موجود در این روستا به قرن هفدهم بازمی‌گردد که ترکیبی جذاب از خانه‌های ساده کنار سازه‌های طاقدار را تشکیل داده‌اند و همگی پشت دیوارهای دفاعی خوشه‌بندی شده‌اند.
دیوارهای دژ با برج‌های زاویه‌دار تقویت شده است که اجازه ورود در یک جهت را در یک زمان می‌دهد و به زیبایی با الگوهای سنتی مراکشی تزئین شده‌اند. این مکان همواره به‌عنوان لوکیشن فیلم استفاده شده است و فیلم‌های محبوبی همچون «الکساندر» و «گلادیاتور» در این مکان فیلمبرداری شده‌اند. ساختمان‌ها از خاک متراکم، آجر گلی و چوب ساخته شده‌اند. هرچند بیشتر ساکنان محلی دیگر در این خانه‌های گلی زندگی نمی‌کنند و در ساختمان‌های مدرن‌تر در طرف دیگر رود ساکن شده‌اند.
اویا، یونان
روستای اویا در شیب تپه‌ای واقع در ساحل شمال‌غربی سانتورینی، یکی از مشهورترین مکان‌های عکاسی یونان است و چشم‌اندازهای خیره‌کننده‌ای از دریای آرام اژه دارد. مجموعه‌ای از خانه‌های سفید با نماهای آبی تیره، صورتی و نارنجی غروب آفتاب در این روستا ساخته شده است که به نام سبک معماری سیکلادی شناخته می‌شود. دو سبک مختلف در این خانه وجود دارد که برای محافظت از ساکنان در برابر گرمای تابستان و بادهای زمستان طراحی شده است.
بسیاری از خانه‌های غاری این روستا بازسازی شده است؛ سنگ آتشفشانی متخلخل باعث ایجاد فضای داخلی خنک و تهویه در طول تابستان‌های طولانی گرم می‌شود و کف و مبلمان چوبی تیره به زیبایی با دیوارهای سفید روشن تضاد ایجاد می‌کند
رتنبورگ اب‌درتاوبر، آلمان
روستای باواریایی رتنبورگ اب‌درتاوبر به معنای «قلعه قرمز بالای رودخانه تاوبر» با معماری متمایز و خانه‌های تزئین‌شده همچون بیسکویت‌های زنجبیلی گویی از درون یک داستان افسانه‌ای بیرون آمده است. معماری روتنبورگ ترکیبی از سبک‌های گوتیک و رنسانس است و به اوایل دهه ۱۲۵۰ باز می‌گردد. حفظ کامل چهره قرون وسطایی این روستا مرهون قانونی است که در سال ۱۹۰۰ تصویب شد و هرگونه تغییر یا تخریب در ساختمان‌های قدیمی را ممنوع کرد.
بام‌های تیز و شیب‌دار، پنجره‌های کوچک و متعدد، نماهای روشن و تزئینات پیچیده بر شیروانی‌های پلکانی به این شهر جذابیت خاصی بخشیده است. بسیاری از اهالی روستا هنوز در این خانه‌ها ساکن هستند و بعضی ساختمان‌ها نیز به هتل و مهمانپذیر تبدیل شده‌اند که طی بیش از ۱۰۰ سال هیچ تغییری در ساختار آنها ایجاد نشده است. روتنبورگ الهام‌بخش صحنه‌های روستایی در فیلم‌های معروفی چون «پینوکیو» و «چیتی‌چیتی بنگ‌بنگ» بوده و حتی بخش‌هایی از «هری پاتر و یادگاران مرگ» نیز در این موقعیت زیبای باواریایی فیلمبرداری شده است.
