سفر معنوی حج یکی از مهم‌ترین رویدادهای زندگی هر مسلمان است که علاوه بر آمادگی روحی، نیازمند رعایت نکات بهداشتی و سلامتی است. با توجه به شرایط آب‌وهوایی خاص عربستان و فعالیت‌های فیزیکی در طول این سفر، توجه به توصیه‌های پزشکی می‌تواند از بروز بیماری‌ها جلوگیری کرده و زائران را در انجام بهتر مناسک یاری کند.
یک پزشک خانواده در کرمانشاه با اشاره به نزدیک‌شدن زمان اعزام زائران به خانه خدا، بر ضرورت رعایت اصول بهداشتی قبل و هنگام سفر تأکید کرد و گفت: استراحت کافی، همراه داشتن داروهای ضروری، مراقبت از پوست و سیستم تنفسی، و نوشیدن آب کافی از جمله مواردی است که زائران باید برای پیشگیری از بیماری‌ها و گرمازدگی در طول حج رعایت کنند.
نکات ضروری پیش از سفر
حدود ۸۵۰ زائر کرمانشاهی از ۲۴ اردیبهشت‌ماه در قالب چهار پرواز عازم عربستان خواهند شد. حمید زردویی، پزشک خانواده در کرمانشاه، با تأکید بر رعایت نکات بهداشتی پیش از سفر حج، توصیه‌هایی را برای سلامت زائران ارائه داد.
یک پزشک خانواده در کرمانشاه، با تأکید بر رعایت نکات بهداشتی پیش از سفر، از حجاج خواست تا با استراحت کافی، داروهای ضروری و مراقبت از پوست و تنفس، سفری سالم و بدون مشکل داشته باشند.
زردویی در گفت‌وگو با فارس با اشاره به افزایش مراجعات بیماران به دلیل سرماخوردگی‌های ناشی از تغییرات ناگهانی دما، به زائران توصیه کرد، اظهار کرد: همراهان و اطرافیان حجاج باید مراقب باشند که تماس‌های اجتماعی و روبوسی‌های این روزها سبب انتقال بیماری نشود.
وی ادامه داد: خود حجاج باید از استراحت کافی پیش از سفر اطمینان حاصل کنند؛ زیرا سفر به عربستان، به ویژه در شرایط پرتحرک زیارت ممکن است تا ۲۴ ساعت بدون استراحت طول بکشد که نیازمند آمادگی بدنی و جسمانی مناسب و کامل است.
این پزشک خانواده با اشاره به اهمیت آمادگی جسمانی برای زائران حج، تأکید کرد: برای جلوگیری از خستگی شدید و آسیب‌های عضلانی، بهتر است زائران پیش از سفر با انجام پیاده‌روی‌های منظم، بدن خود را برای تحمل پیاده‌روی‌های طولانی در مراسم حج آماده کنند.
وی اضافه کرد: زائرانی که تحت درمان بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا، بیماری‌های قلبی عروقی و سایر مشکلات پزشکی قرار دارند، همچنین سالمندان، باید پیش از سفر با پزشک معالج خود مشورت کرده و توصیه‌ها و دستورات لازم را دریافت کنند.
وی ادامه داد: حجاج باید داروهای مورد نیاز خود را برای مدت ۴۰ روز همراه داشته باشند و از هرگونه مشکل پزشکی احتمالی پیشگیری کنند.
زردویی همچنین به مشکلات بهداشتی رایج در فصل‌های مختلف اشاره و بیان کرد: تغییرات آب و هوایی، گرده‌افشانی درختان، و مواد آلرژی‌زا مانند گرده‌ها و کپک‌ها می‌توانند مشکلات تنفسی برای برخی افراد ایجاد کنند. حجاج به ویژه در فصل بهار، که احتمال تشدید بیماری‌های آلرژیک بیشتر است، مراقب باشند و از محرک‌ها و آلرژن‌ها دوری کنند.
نکات بهداشتی ضروری پیش از سفر برای حجاج به طور خلاصه بدین شرح است:
۱. استراحت کافی:
- زائران باید پیش از سفر به اندازه کافی استراحت کنند، زیرا انجام مناسک حج ممکن است تا ۲۴ ساعت بدون وقفه طول بکشد و نیازمند آمادگی جسمانی است.
۲. آمادگی بدنی:
- پیاده‌روی منظم قبل از سفر، بدن را برای تحمل راهپیمایی‌های طولانی در حج آماده می‌کند و از خستگی شدید و آسیب‌های عضلانی جلوگیری می‌کند.
۳. مشاوره با پزشک:
- زائران مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون، بیماری‌های قلبی‌عروقی و همچنین سالمندان، باید پیش از سفر با پزشک خود مشورت کنند.
- همراه داشتن داروهای ضروری برای ۴۰ روز سفر الزامی است.
۴. پیشگیری از بیماری‌های تنفسی:
- با توجه به تغییرات آب‌وهوایی و وجود آلرژن‌ها (مانند گرده‌ها و کپک)، زائران مستعد آلرژی باید از محرک‌ها دوری کنند.
- توصیه می‌شود اطرافیان حجاج از روبوسی و تماس‌های غیرضروری برای جلوگیری از انتقال بیماری‌های ویروسی خودداری کنند.
توصیه‌های بهداشتی در طول سفر
این پزشک خانواده اظهار کرد: زائران در طول سفر حج، از قرار گرفتن در معرض باد مستقیم کولر، به‌ویژه پس از تعریق، به‌شدت خودداری کند. بلافاصله پس از ورود به محل اقامت، از درآوردن سریع لباس‌های تعریق‌کرده پرهیز شود و ابتدا اجازه دهند بدن به دمای محیط عادت کرده و عرق آن خشک شود تا از بروز بیماری‌های ویروسی و عضلانی جلوگیری شود.
وی با تأکید بر نوشیدن منظم آب به دلیل گرمای هوا اضافه کرد: با توجه به لزوم پیاده‌روی در مسیرهای نسبتاً طولانی برای انجام مناسک حج، همراه داشتن بطری آب در هنگام خروج از محل اقامت از جمله توصیه‌های مهم به زائران به شمار می‌رود.
زرودیی خاطرنشان کرد: حفظ سطح مناسب آب بدن در گرمای شدید و فعالیت بدنی بالا، نقش مؤثری در پیشگیری از گرمازدگی و افت فشار خون دارد؛ از این رو زائران باید همواره به میزان کافی آب آشامیدنی به همراه داشته باشند.
این پرشک خانواده با اشاره به اهمیت حفظ سلامت دستگاه گوارش در ایام حج، بر پرهیز حجاج از پرخوری و مصرف مواد غذایی مانده یا غیربهداشتی تأکید کرد.
وی اظهار کرد: افرادی که در کشور به دلایل پزشکی یا شرایط خاص از رژیم غذایی مشخصی پیروی می‌کنند، باید همان الگو را در طول سفر حج نیز ادامه دهند تا دچار مشکل نشوند.
زردویی توصیه کرد: مصرف نوشیدنی‌های گازدار به حداقل ممکن برسد و به‌جای آن، استفاده از آب سالم و مایعات طبیعی در اولویت قرار گیرد.
این پزشک خانواده خاطرنشان کرد: حجاج علاوه بر داروهای روتین، به مراقبت از پوست و سیستم تنفسی خود نیز توجه ویژه داشته باشند. حجاج باید از استحمام به‌موقع برای حفظ نظافت فردی استفاده کنند و در شرایط گرم و مرطوب عربستان، از آفتاب‌زدگی و کم‌آبی بدن جلوگیری کنند. مصرف مایعات کافی و استفاده از کلاه و لباس‌های مناسب نخی و رنگ روشن برای محافظت از تابش شدید آفتاب نیز ضروری است.
نکات بهداشتی در طول سفر برای حجاج به طور خلاصه بدین شرح است:
۵. محافظت در برابر گرما:
- از قرار گرفتن مستقیم در معرض باد کولر پس از تعریق خودداری شود.
- پس از ورود به محل اقامت، ابتدا اجازه دهند بدن به دمای محیط عادت کند و سپس لباس‌های عرق‌آلود را تعویض کنند تا از بیماری‌های ویروسی و عضلانی پیشگیری شود.
۶. نوشیدن آب کافی:
- همراه داشتن بطری آب در پیاده‌روی‌های طولانی ضروری است تا از گرمازدگی و افت فشار خون جلوگیری شود.
- مصرف نوشیدنی‌های گازدار محدود و به‌جای آن از آب و مایعات طبیعی استفاده شود.
۷. تغذیه مناسب:
- از پرخوری و مصرف غذاهای مانده یا غیربهداشتی پرهیز شود.
- زائرانی که رژیم غذایی خاص دارند، باید همان برنامه را در طول سفر رعایت کنند.
۸. مراقبت از پوست و تنفس:
- استفاده از کلاه و لباس‌های نخی رنگ روشن برای محافظت در برابر آفتاب شدید توصیه می‌شود.
- استحمام به‌موقع و مصرف مایعات فراوان برای جلوگیری از کم‌آبی و آفتاب‌زدگی ضروری است.
زردویی در پایان، از حجاج خواست که به یاد داشته باشند رعایت نکات بهداشتی می‌تواند از بروز مشکلات جسمانی جلوگیری کرده و تجربه زیارتی آن‌ها را پرثمر و سالم‌تر کند
