راهنماتو- تصور اینکه دایناسورها زمانی روی همین زمین قدم می‌زدند، برای همه ما هیجان‌انگیز و کمی ترسناک است. جالب این است در شهرستان زرند کرمان، ردپای این موجودات عظیم‌الجثه به‌خوبی دیده می‌شود. فسیل‌های کشف‌شده در این مناطق، رازهای دنیای ژوراسیک را برای ما آشکار می‌کنند و این روستاها را به یکی از شگفتی‌های طبیعی ایران تبدیل کرده‌اند.
به گزارش راهنماتو، زرند، شهری در شمال غرب استان کرمان، علاوه بر اهمیت صنعتی به خاطر معادن ارزشمندش، به دلیل وجود فسیل‌های دایناسور در روستاهای ده علیرضا و باب هوتک، می‌تواند لقب «روستای ژوراسیک ایران» را داشته باشد. این فسیل‌ها که ردپای دایناسورهای چند میلیون سال پیش را به تصویر می‌کشند، گردشگران و علاقه‌مندان به تاریخ طبیعی را به سفری شگفت‌انگیز به گذشته زمین دعوت می‌کنند. اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت و آشنایی با دنیای باستانی زمین هستید، بازدید از این روستاها و موزه تاریخ طبیعی کرمان که در این مطلب از راهنمای سیر و سفر معرفی می‌شوند را از دست ندهید.
بیشتر بخوانید: ۵ روستای ایرلندی ایران برای تعطیلات خرداد ماه
بیشتر بخوانید: زیباترین اشعار فارسی؛ شعری برای روز مبادا از قیصر امین‌پور
بیشتر بخوانید: جهان تئوری‌ها؛ ۳ پیشبینی مهم فصل سوم سریال The Last of Us
۱. ده علیرضا؛ محل زیست دایناسورهای گوشت‌خوار تروپود!
روستای ده علیرضا، در ۲۰ کیلومتری شمال زرند کرمان و در مسیر زرند به کوهبنان، یکی از مرموزترین و منحصر به‌فردترین نقاط این استان است که میزبان آثار چند صد میلیون ساله از دایناسورهای گیاه‌خوار و گوشت‌خوار است. در این منطقه ردپاها و قطعات اسکلتی دایناسور گوشت‌خوار تروپود و همچنین رد پای دایناسور گیاه‌خواری که حدود ۱۸۰ میلیون سال پیش در عصر ژوراسیک زندگی می‌کرده‌اند، کشف شده است.
این کشفیات نشان می‌دهد که دایناسورهای متنوعی در گذشته در این ناحیه ساکن بوده‌اند و به همین دلیل، روستای ده علیرضا نقش مهمی در شناسایی تاریخ طبیعی ایران و استان کرمان ایفا می‌کند. وجود این آثار باعث شده تا این نقطه از زرند، کرمان را به یکی از خاص‌ترین و مرموزترین مناطق زمین‌شناسی کشور تبدیل کند، جایی که می‌توان ردپای موجوداتی را دنبال کرد که میلیون‌ها سال پیش این سرزمین را خانه خود کرده بودند.
چگونه به ده علیرضا برویم؟
برای دسترسی به روستای ده علیرضا، از مرکز شهرستان زرند به سمت شمال حرکت کنید و در جاده زرند به کوهبنان پس از حدود ۲۰ کیلومتر به منطقه دره نیزار و روستا خواهید رسید. مسیر دسترسی از طریق جاده‌های اصلی زرند به کوهبنان فراهم است و با ادامه مسیر در جاده‌های فرعی و روستایی می‌توانید به این منطقه تاریخی برسید. توصیه می‌شود قبل از بازدید هماهنگی‌های لازم با مسئولان محلی انجام شود تا از حفاظت بهتر و بازدید ایمن آثار اطمینان حاصل کنید.
۲. روستای باب هوتک؛ با تخته‌سنگی ۱۹۰ میلیون ساله!
تخته‌سنگ کشف‌شده در اطراف روستای باب هوتک یکی از مهم‌ترین یافته‌های دیرینه‌شناسی در منطقه زرند کرمان به شمار می‌رود. این تخته‌سنگ که ابعادی حدود ۵۰ در ۸۰ سانتی‌متر و ضخامت ۵ سانتی‌متر دارد، قدمتی نزدیک به ۱۹۰ میلیون سال دارد و بر روی آن جای پای ۱۴ تا ۱۵ دایناسور به وضوح دیده می‌شود. نکته جالب و کمیاب در این تخته‌سنگ، وجود رد پای بچه‌دایناسورها در کنار رد پای بزرگ‌تر است که به احتمال زیاد متعلق به یک دایناسور گوشت‌خوار مادر است.
این تخته‌سنگ که به‌طور اتفاقی توسط یکی از اهالی روستا در دشت‌های اطراف پیدا شده بود، ابتدا به عنوان دیواره‌ی حوض استفاده می‌شد تا اینکه با اطلاع دهیار روستا به سازمان زمین‌شناسی کرمان منتقل و ارزش علمی آن تأیید شد. این کشف نه تنها مرموزیت خاصی به این منطقه بخشیده، بلکه نشان‌دهنده زندگی دایناسورهای گوشت‌خوار و کوچک در دوران ژوراسیک بوده است و کرمان را در میان استان‌های دارای آثار دیرینه‌شناسی برجسته قرار داده است.
چگونه به روستای باب هوتک برویم؟
برای دسترسی به روستای باب هوتک، می‌توانید از مرکز شهرستان زرند به سمت دهستان دشت خاک حرکت کنید. این روستا از طریق جاده آسفالته به خوبی به زرند متصل است و پس از طی مسیر در جاده‌های اصلی و فرعی، می‌توان به این منطقه با ارزش رسید.
۳. برج زرندوئیه؛ برجی با عمر کمتر از یک قرن
برج زرندوئیه، یکی از شاهکارهای معماری دوره معاصر در شهرستان زرند کرمان است که در ۶ کیلومتری شمال این شهر و در وسط قلعه‌ای کوچک قرار گرفته است. این برج که با خشت و گل ساخته شده، از استحکام بی‌نظیری برخوردار است و توانسته در برابر زلزله‌های مخرب سال‌های ۱۳۵۶ و ۱۳۸۳ بدون هیچ خسارتی مقاومت کند؛ امری که نشان‌دهنده مهارت معمار قدیمی منطقه، استاد شیخ رضا، و کیفیت مصالح به‌کار رفته است.
برج زرندوئیه در مساحتی بالغ بر صد متر مربع ساخته شده و احتمالاً کاربرد اصلی آن دیده‌بانی و حفاظت از منطقه در برابر راهزنان بوده است. با وجود اینکه شهرستان زرند به میلیون‌ها سال قدمت دیرینه و آثار فسیلی دایناسورها معروف است، این برج که قدمت آن به حدود یک قرن اخیر بازمی‌گردد، نمادی از تاریخ چند صد ساله و فرهنگ معماری محلی است که همزمان با پیشرفت‌های صنعتی و فرهنگی، هویتی منحصر به فرد به این منطقه داده است و سبب شده زرند کرمان در کنار سابقه دیرینه‌اش، آثار تاریخی و فرهنگی برجسته‌ای نیز داشته باشد.
چگونه به برج زرندوئیه برویم؟
برای دسترسی به برج زرندوئیه، کافی است از شهرستان زرند به سمت شمال حرکت کنید؛ برج در فاصله حدود ۶ کیلومتری شمال شهر و در داخل قلعه‌ای کوچک واقع شده است. مسیر دسترسی آسفالت بوده و به راحتی با خودرو قابل رفت‌وآمد است، همچنین تابلوهای راهنما گردشگران را به سمت این اثر تاریخی هدایت می‌کنند.
۴. روستا حتکن؛ بهشتی سرسبز در منطقه‌ای کویری
دهستان حتکن در مشرق شهرستان زرند استان کرمان واقع شده و یکی از زیباترین و سرسبزترین مناطق این منطقه است که در کنار طبیعت کویری استان، جلوه‌ای منحصر به فرد و بکر به شمار می‌آید. این دهستان که شامل ۱۵ روستا و چندین آبادی است، با چشم‌اندازهای کوهستانی، رودخانه‌ای خنک و سایه‌سار درختان، در تابستان محلی بسیار دلپذیر و دیدنی برای گردشگران استان به شمار می‌رود.
وجود تنوع فرهنگی و لهجه‌های متفاوت در روستاهای این دهستان، به همراه کشاورزی و معادن منطقه، جلوه‌ای پویا و جذاب به زندگی مردم حتکن بخشیده است. با وجود نزدیکی به کویر و شرایط سخت اقلیمی اطراف، حتکن با طبیعت سرسبز و محیط دل‌نشین خود، یک نقطه استثنایی و آرامش‌بخش در دل استان کرمان محسوب می‌شود.
چگونه به روستای حتکن برویم؟
برای دسترسی به دهستان حتکن، از شهرستان زرند به سمت شرق حرکت کنید. جاده آسفالته و کوهستانی که مسیر شماست، با پیچ و خم‌های فراوان و چشم‌اندازهای زیبا، حدود ۳۵ کیلومتر طول دارد و شما را به مرکز این دهستان و روستای حتکن می‌رساند.
۵. روستای گیسک؛ روستایی خالی از سکنه
روستای گیسک، واقع در شمال استان کرمان و شهرستان زرند، یکی از بزرگ‌ترین روستاهای خالی از سکنه ایران است که پس از زلزله ویرانگر سال ۱۳۵۶ به این وضعیت درآمد. این روستا به‌خاطر معماری طبقاتی منحصربه‌فرد، خانه‌های سرخ رنگ ساخته‌شده از مصالح بومی، تالارها و بازارچه‌های زیرزمینی، و همچنین حفظ کامل ساختمان‌های قدیمی بدون هیچگونه آواربرداری، به یک اکو‌موزه طبیعی تبدیل شده است.
سکوت و خالی بودن روستا در کنار زیبایی‌های بصری آن، گیسک را به مکانی رازآلود و جذاب بدل کرده که هر ساله هزاران گردشگر داخلی و خارجی را به خود جذب می‌کند. قرار گرفتن روستا در دامنه کوه و وجود قنات‌های پرآب، به همراه ثبت ملی آن توسط میراث فرهنگی، همه دست‌به‌دست داده‌اند تا گیسک نقطه‌ای منحصربه‌فرد در کرمان و حتی ایران باشد؛ جایی که تاریخ، طبیعت و معماری به زیبایی در هم تنیده شده‌اند و رازهای فراوانی برای کاوش دارد.
چگونه به روستای گیسک برویم؟
برای دسترسی به روستای گیسک، از شهرستان زرند به سمت شمال حرکت کنید و پس از طی حدود ۴ کیلومتر جاده آسفالته کرمان – مشهد، به نزدیکی روستا می‌رسید. مسیر دسترسی آسان و مناسب خودروهای سواری است و تابلوهای راهنمایی برای رسیدن به گیسک به خوبی نصب شده‌اند. این نزدیکی به جاده اصلی باعث شده بازدید از این اکو‌موزه تاریخی برای گردشگران بسیار ساده و جذاب باشد.
۶. قلعه و چهاربرج شاهرخ خان؛ همراه با قصه‌ای در مورد راهزن‌ها
قلعه و چهار برج شاهرخ‌خان، مهم‌ترین بنای تاریخی شهر یزدان‌آباد در شهرستان زرند استان کرمان است که با قدمتی حدود ۲۰۰ تا ۲۲۰ سال، نماد شکوه معماری سنتی منطقه به شمار می‌رود. این قلعه که با چهار برج دیدبانی در چهار گوشه‌اش ساخته شده، ابتدا تنها برای سکونت طراحی شده بود، اما پس از شنیده‌شدن خبرهایی از حمله راهزنان از حوالی شیراز، مرحوم شاهرخ‌خان – یکی از مالکین بزرگ یزدان‌آباد – به‌منظور حفظ جان مردم و دارایی‌شان، فرمان ساخت برج‌های نگهبانی را داد.
این برج‌ها توسط استاد معمار سنتی، مرحوم کربلایی غلامحسین برهانی زرندی و پدرش در مدت پنجاه روز ساخته شدند و با وجود زلزله‌های متعدد، همچنان استوار مانده‌اند. زیبایی معماری، مقرنس‌کاری‌ها، درهای چوبی اصیل، حیاطی سرسبز و موقعیت تاریخی قلعه باعث شده این اثر در فهرست آثار باارزش باستانی استان ثبت شود و محلی برای عزاداری محرم نیز باشد.
چگونه به قلعه و چهاربرج شاهرخ خان برویم؟
برای دسترسی به قلعه و چهار برج شاهرخ‌خان، از مرکز شهرستان زرند به سمت شهر یزدان‌آباد حرکت کنید که در حدود ۲۰ کیلومتری جنوب‌شرقی زرند قرار دارد. پس از ورود به مرکز شهر یزدان‌آباد، قلعه در قلب شهر واقع شده و به‌راحتی قابل مشاهده و دسترسی است.
