راهنماتو- شکار سر یکی از شیوههای مرسوم در فرهنگهای متعدد در سراسر جهان بوده است. مثلا، گفته شده که در سلسله کین در چین سربازان سر دشمنان مردهشان را بر میداشتند و به دور کمرشان میبستند.
به گزارش راهنماتو، هدف از این کار ترساندن و تضعیف روحیه دشمنان بود. اگرچه شکار سر چندان عمل نامعمولی نبود، کوچککردن سر انسانها شیوهای بود که سرخپوستان جیوارو در اکوادور و پرو به آن گرایش داشتند.
سرهای آبرفتۀ جیوارو غنیمت ویژهای بود که آنها از دشمنان شکستخوردهشان به دست میآوردند.
سرهای آبرفتۀ جیوارو: هنر مهیب غنیمتسازی
فرایند کوچککردن سر با به دست آوردن سر در جنگ آغاز میشد. سر را از بیخ، درست از بالای ترقوه میبریدند به نحوی که یک برش وی-شکل وسط دو سینه ایجاد میشد. سپس یک هدبند یا شاخه درخت انگور را از داخل دهان رد میکردند. این کار باعث میشد بتوانند غنیمت را تا خانه حمل کنند.
وقتی جنگجو به خانه میرسید پشت گردن را برش میداد تا گوشت را از جمجمه جدا کند. کل جمجمه سپس خارج و دور انداخته میشد. چشمها به حالت بسته دوخته میشد و لبها نیز با عبور دادن میخهای کوچک و تیزی از بین آنها بسته نگه داشته میشد. سپس پوست را در داخل ظرف آبی در حال جوشیدن میانداختند و میگذاشتند به مدت یک ساعت و نیم بجوشد.
زمانبندی در تهیه سرهای آبرفته جیوارو اهمیت زیادی داشت. اگر خیلی کم در آب میماند سر آب نمیرفت و اگر خیلی زیاد در ظرف میجوشید باعث ریزش موهای سر میشد. پوست سر وقتی از قابلمه جوشان خارج میشد به دو-سوم اندازه اصلیاش تقلیل یافته بود و بافتی لاستیکی گرفته بود. سپس پوست را پشتورو میکردند و هر گوشتی که در داخل پوست باقی مانده بود را میتراشیدند.
آذینِ سرهای مرموز ژیوارو
بعد از این مرحله میگذاشتند پوست سر خشک و طی این مرحله کوچکتر شود. از سنگهای کوچکی که در کنار آتش گرم شده بودند برای پر کردن فضای خالی سر استفاده میکردند. اگر سر برای قرار دادن سنگ زیادی کوچک شده بود، به جای آن ماسه را داغ میکردند و داخلش میریختند. علاوهبرآن، سنگهای گرماداده را در قسمت بیرونی سر نیز استفاده میکردند تا ویژگیهای سر حفظ شود.
کل فرایند تولید سرهای آبرفته جیوارو چندین روز به طول میانجامید، بعد از آن میخها را از داخل لب بیرون میآوردند و نخهای کتانی آویزدار را به جای آنها کار میگذاشتند. سپس به صورت خاکستر میمالیدند و سر را بالای آتش آویزان میکردند تا خشک و سفت شود. وقتی این مرحله کامل میشد، سر را از طریق پوست سر به یک طناب وصل میکردند و آن را دور کمرشان میبستند.
روند تولید سرهای آبرفته با جشن و شادی به پایان میرسید. با پایان این مراسم، هدف جنگجو به نتیجه میرسید. درواقع اهمیت این مراسم در مراحل خلق اثر بود نه محصول نهایی.
جنگهای جیوارو و سرهای آبرفته
جنگهای جیوارو با هدف گسترش سرزمین نبود بلکه با هدف انتقامجویی انجام میشد. بنابراین حمله به سکونتگاههای دشمن با هدف انتقامگیری از قتل خویشاوندان صورت میگرفت. درنتیجه، شکار سر برای خشنود کردن روح اجداد به قتلرسیده انجام میشد. جنگجویان جیوار باور داشتند که مراسم کوچککردن سرها روح دشمنانشان را فلج میکرد و مانع از انتقامجویی آنها میشد. همچنین روشی بود برای انتقال قدرت قربانی به قاتل.
در قرن نوزدهم، داستان سرهای جیوارو به گوش اروپاییان و آمریکاییها رسید. این امر تقاضا برای سرهای کوچکشده را خلق کرد که به موضوع کنجکاوی بیمارگونهای تبدیل شد.
درنتیجه، عمل کوچککردن سر دیگر با هدف انتقامجویی انجام نمیگرفت بلکه منافع تجاری داشت. اما عمل کوچککردن سر به دلیل ماهیت وحشتناکاش در نهایت ممنوع شد. با این حال، این بخش از سنت جیوارو هنوز هم اسرارآمیز است. امروز کپیهایی از سرهای آبرفته بازار خوبی دارند. این محصولات به وضوح برچسب کپی خوردهاند و از محصولات حیوانی درست شدهاند.