راهنماتو- تب دنگی یا دانگی، که به آن تب استخوانشکن نیز میگویند، یک بیماری ویروسی است که توسط پشه آلوده منتقل میشود. این بیماری در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری جهان، به ویژه در آسیای جنوب شرقی، شایع است.
عامل بیماری تب دانگی:
عامل تب دانگی، ویروسی از خانواده فلاویویروسها است که توسط پشههای "آئدس اجیپتی" و "آئدس البوپیکتوس" منتقل میشود. این پشهها در آبهای راکد و مکانهای مرطوب رشد میکنند.
علائم تب دانگی:
- تب بالا (تا 40 درجه سانتیگراد)
- سردرد شدید
- درد عضلانی و مفصلی
- حالت تهوع و استفراغ
- بثورات پوستی
در موارد شدید، تب دانگی میتواند منجر به:
- خونریزی شدید
- نارسایی ارگانها
- شوک و مرگ شود.
ورود تب دانگی به ایران:
اولین مورد ابتلا به تب دانگی در ایران در سال 1398 در استان هرمزگان به ثبت رسید. ورود این پشه به ایران به دلیل افزایش گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی و همچنین افزایش سفرهای بینالمللی است.
موارد ابتلا به تب دانگی در سالهای بعد به طور پراکنده در استانهای هرمزگان، بوشهر، خوزستان، سیستان و بلوچستان و فارس گزارش شده است.
عوامل افزایش خطر ورود تب دانگی به ایران:
- گرم شدن هوا: پشه "آئدس اجیپتی" در آب و هوای گرم و مرطوب به خوبی رشد و تکثیر میکند.
- بارندگیهای فصلی: بارندگیهای فصلی میتوانند مکانهای مناسبی برای تکثیر این پشه ایجاد کنند.
- افزایش سفرهای بینالمللی: سفر به کشورهای آلوده به تب دانگی میتواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.
- وجود حشرهکشها: استفاده نادرست از حشرهکشها میتواند باعث مقاومت پشه "آئدس اجیپتی" به این سموم شود.
پیشگیری از تب دانگی:
- از گزش پشهها جلوگیری کنید: از لباسهای آستینبلند و شلوار بلند استفاده کنید، از پشه بند استفاده کنید و از دافع حشرات استفاده کنید.
- محیط خانه خود را تمیز نگه دارید: آبهای راکد را از بین ببرید، ظروف را به طور مرتب بشویید و سطلهای زباله را درپوش دار نگه دارید.
- از سفر به مناطق آلوده خودداری کنید: اگر به منطقهای که تب دنگی شایع است سفر میکنید، حتما اقدامات پیشگیرانه را انجام دهید.
درمان تب دانگی:
- هیچ درمان خاصی برای تب دانگی وجود ندارد.
- درمان بر اساس علائم انجام میشود.
- استراحت کافی، نوشیدن مایعات فراوان و مصرف داروهای مسکن بدون نسخه مانند استامینوفن یا ایبوپروفن میتواند به بهبود علائم کمک کند.
- در موارد شدید، ممکن است به بستری شدن در بیمارستان و تزریق مایعات وریدی نیاز باشد.
پیش آگهی:
- اکثر افراد مبتلا به تب دانگی در عرض یک تا دو هفته بهبود مییابند.
- با این حال، برخی از افراد ممکن است به عوارض جدی مانند خونریزی شدید، نارسایی ارگانها یا شوک مبتلا شوند.
نقش ایران در پیشگیری و کنترل تب دانگی:
- با توجه به گرم شدن تدریجی کره زمین و افزایش سفرهای بینالمللی، خطر ورود تب دانگی به ایران نیز افزایش یافته است.
-
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اقداماتی را برای پیشگیری و کنترل تب دانگی در ایران انجام داده است، از جمله:
- افزایش آگاهی عمومی در مورد بیماری
- تقویت سیستم مراقبت از بیماری
- کنترل پشهها
- ارائه درمان به افراد مبتلا