راهنماتو-بعضیوقتها یا شاید همیشه بعضیهایمان با ابراز نظرات قاطعانه در محیط کار و خانواده به مشکل بر میخوریم. از گفتوگو عقبنشینی میکنیم، مدام نگرانیم که دیگران درباره واکنش ما چه فکری میکنند و همین باعث میشود که نتوانیم خواستهها و نیازهایمان را بیان کنیم.
به گزارش راهنماتو، این نوع رفتار کمکم در ما جا میاندازد که بیان نظراتمان کاری بیادبانه و تهاجمی است. درحالیکه ما نباید به خاطر اینکه با اعتمادبهنفس سعی کردهایم خودمان را ابراز کنیم از کسی عذرخواهی کنیم.
اما محکوم به این نوع زیستن نیستیم و روشهایی هست که میتوانیم به کمک آنها قاطعیت خودمان در گفتوگو را افزایش دهیم. ما این روشها را با شما در راهنماتو به اشتراک گذاشتهایم. زین پس در آغاز گفتوگوهایتان عبارات زیر را به کار ببرید تا سررشته بحث را به دست بگیرید:
1.«نکته شما را متوجه شدم اما نظر من این است...»
این عبارت ابزاری قدرتمند برای بیان قاطعانه نظرتان بدون در نظر نگرفتن بحث دیگران است. این عبارت، نظر آنها را به رسمیت میشناسد اما به وضوح بیان میکند که شما عقاید و نظرات خودتان را میخواهید به روی میز مذاکره بگذارید. مثلاً اگر با تیم کاری جلسه دارید و شخصی استراتژیای را بیان میکند که شما دربارهاش نظری دارد، میتوانید بگویید: «من نقطه نظر شما را درک میکنم اما فکر میکنم که با باید این موراد....را هم لحاظ کنیم.»
با چارچوببندی بحث به این طریق، نه تنها به خدمت آنها به تیم احترام گذاشتهاید، بلکه همزمان نشان میدهد که صاحب تفکر انتقادی هستید و میتوانید راهحلهای جایگزینی را مطرح کنید.
2.«نیاز دارم دربارهاش فکر کنم...»
مکث کردن و وقت خریدن ممکن است در ظاهر یک حرکت منفعلانه باشد اما درحقیقت بیان قدرتمندانه حس کنترلتان بر بحث و گفتوگوست. با درخواست زمان برای فکر کردن، شما نشان میدهید که برای رویکردتان ارزش قائل هستید و میخواهید یک پاسخ فکرشده و هوشمندانه بدهید.
مثلاً، اگر کسی از شما خواست که خیلی سریع درباره چیزی تصمیم بگیرید و این موضوع از نظرتان پیچیده بود و نیاز به فکر داشت، بگویید: «من نیاز به زمان دارم تا درباره این مسئله فکر کنم. میخواهم مطمئن شوم که تصمیمی آگاهانه میگیرم.»
این عبارت نشان میدهد که شما به راحتی تحت فشار تصمیمگیری نمیکنید بلکه کنترل فرایند تصمیمگیری را در دست دارید. این عبارت به وضوح نشان میدهد که افکار و خدمات شما شایستگی صبر کردن دارند.
3.«بگذارید به این موضوع از دریچه و زاویه دیگری نگاه کنیم...»
وقتی پیشنهاد میدهید که به بحث از زاویه دیگری نگاه شوید، درواقع دارید کنترل روایت و جهت گفتوگو را در دست میگیرید. این عبارت نشان میدهد که شما توان رهبری و انعطاف فکری دارید. مثلا در طی یک مناظره داغ، ممکن است که این عبارت را استفاده کنید تا از افزایش تنش اجتناب کنید و یک دیدگاه تازه را وارد بحث کنید: «من به این موضوع از یک دریچه و زاویه دیگر نگاه میکنم. اگر ما این موارد را در نظر بگیریم چه...»
جالب است که وقتی افراد تشویق میشوند که به موضوعات از یک نظرگاه متفاوت بنگرند، اغلب روشنفکرتر میشوند و دیدگاههای تازه را با آغوش بازتر قبول میکنند. این به این دلیل است که مغز ما به نحوی برنامهریزی شده که برای تازگی ارزش قائل است و دیدگاههای تازه آن را به وجد میآورند و منجر به اتخاذ راهحلهای خلاقانهتر و موثرتر میشود.
4.«قدردان تلاش و خدمات شما هستم.»
تشخیص دادن و سپاسگزاری ابزارهای قدرتمندی در ارتباط هستند. وقتی شما تلاشها و خدمات افراد را به رسمیت میشناسید، درواقع دارید برای افکار و آثار آنها احترام قائل میشوید و در عینِ حال خودتان را فردی متفکر و ملاحظهکار در ارتباطات نشان میدهید. مثلاً یک سناریوی محیط کار را در نظر بگیرید، ممکن است بگویید: «از تلاش و خدمات شما در این پروژه تشکر میکنم. در اینجا باورم این است که چه بسا با در نظر گرفتن این ملاحظات....بهتر عمل کنیم.»
این عبارت نشان میدهد که شما نه تنها نظری قاطعانه دارید بلکه برای تلاش دیگران هم ارزش قائل هستید و باعث میشوید آنها شنیده و تحسین شوند. قاطعیت همیشه به معنای سختگیری و عدم انعطفا نیست بلکه شامل نشان دادن مهربانی و درک هم میشود.
5.«من قبلاً در موقعیت شما بودهام...»
به اشتراکگذاری یک تجربه فردی میتواند ارتباطات را قابل درکتر و مؤثرتر کند. با این عبارت نشان میدهید که موقعیت دیگری را درک میکنید و میتوانید با احساسات او همدلی کنید. مثلا، به همکاری که احساس میکنید با موضوع پیچیدهای دست و پنجه نرم میکند، بگویید: «من قبلاً در موقعیت تو بودهام، این استراتژی....برای من مفید بوده است.»
وقتی با تجربه آنها مرتبط میشوید، نه تنها نشان میدهید که آدم متخصص و کاردانی هستید بلکه یک پیوند عاطفی عمیق هم خلق میکنید. این رویکرد میتواند باعث شود که دیگران در مقابل عقاید شما پذیراتر و گیرندهتر شوند.
6.«بر اساس تجربههای گذشته من...»
ترسیم تجربهها نیز روشی قدرتمند برای بیان اقتدار و در اختیار گرفتن کنترل بحث است. این امر نشان میدهد که شما بر مبنای دانش عملی و تجربههای دنیای واقعی صحبت میکنید. مثلاً، در یک جلسه برنامهریزی، ممکن است بگویید: «بر مبنای تجربههای گذشته من در مورد پروژههای مشابه، باور دارم که فلان رویکرد میتواند به نتایج بهتری منجر شود...»
شما با به اشتراکگذاشتن تجربههایتان، درسهایی که یاد گرفتهاید را مطرح میکنید و خودتان را موقعیت فردی میگذارید که دانش کافی دارد و میتواند منبعی قابل اتکا برای توصیه دادن باشد.
7.«شنیدش سخت اما لازم است...»
گاهی قاطع بودن به معنای برقراری گفتوگوهای دشوار و بیان انتقادات سازنده است. شاید گاهی بیان این نظرات سخت باشد اما لازم است و باعث رشد میشود. اگر در موقعیت رهبری یک تیم قرار دارید و نیاز دارید تا مسائلی درباره عملکرد اعضا بگویید، میتوانید با این عبارت شروع کنید: «ممکن است شنیدن این موضوع دشوار باشد اما پیشرفت برای ما واجب است....»
با بیان این پیام نشان میدهید که برای افراد ارزش قائل هستید و رشد تیم آنقدر برایتان مهم است که میخواهید با آنها بر سر موضوعات دشوار گفتوگو کنید.
8.«بیایید روی راهحل تمرکز کنیم نه روی مشکل»
در پایان، قاطع بودن به معنای پیدا کردن راهحل به جای تمرکز روی مشکل است. این عبارت یادآوری قدرتمندی از این موضوع است. وقتی مشکلی پیش میآید، راحت میتوان انگشت اتهام را به سمت دیگران نشان گرفت و به دنبال مقصر گشت. اما این کار مولد نیست. به جایش بگویید: «بیایید روی راه حل تمرکز کنیم نه روی مشکل. بیایید ببینیم چگونه میتوانیم این مشکل را حل کنیم.»
با تغییر نگرش از روی مشکل به راه حل، درواقع کنترل موقعیت را به دست میگیرید و یک مسیر بحث را به سمت مثبت هدایت میکنید. این رویکرد نه تنها قاطعیت شما در رهبری را برجسته میکند بلکه یک محیط سازنده و پیشکنشی ایجاد میکند. پس قاطعیت یعنی رویکرد راهحل-محور داشتن. یعنی کنترل را در اختیار گرفتن و یعنی پیش بردن نتایج و تغییرات مثبت.