
نوشیدن قهوه برای بسیاری از مردم چیزی فراتر از یک عادت صبحگاهی است؛ این نوشیدنی محبوب میتواند آیینهای از شخصیت درونی افراد باشد و سرنخهایی جالب از ویژگیهای روانشناختیشان به دست دهد.
به نقل از یورتانگو، قهوه برای بسیاری افراد چیزی فراتر از یک نوشیدنی گرم و انرژیبخش است؛ یک آیین روزمره است، یک لحظه آرامشبخش، و گاه حتی راهی برای ابراز شخصیت است. این تصور که انتخاب نوع قهوه میتواند ویژگیهای شخصیتی ما را نمایان کند، سالهاست که به شکل شوخی و استعاره در فرهنگ عامه مطرح بوده است. اما آیا واقعاً علم هم این فرضیه را تأیید میکند؟ آیا لاتهخورها واقعاً مهربانترند و دوستداران قهوه تلخ افرادی جدی و خشکاند؟ پاسخ را باید در پژوهشهای علمی جستوجو کرد. دکتر رامانی دورواسولا، روانشناس بالینی ساکن کالیفرنیا که بهطور تخصصی بر روی شخصیتهای خودشیفته کار کرده، در سال ۲۰۱۳ در کتابی با عنوان تو همان دلیلی هستی که غذا میخوری، به بررسی پیوند میان انتخابهای غذایی و ویژگیهای روانشناختی پرداخت. یکی از محورهای جالبتوجه در این پژوهش ۱۰۰۰ نفری، رابطه بین ترجیحات قهوه و ابعاد مختلف شخصیت بود؛ نتایجی که نهتنها کنجکاویبرانگیز، بلکه در برخی موارد تأملبرانگیز هم بودند.
قهوه سیاه: ساده، مستقیم و شاید کمی بداخلاق
نوشیدن قهوه سیاه، بدون شیر و شکر، سالهاست که نماد نوعی از سادگی و صداقت بیپرده شده است. دورواسولا در تحقیق خود دریافت نوشندگان قهوه سیاه اغلب افرادی سنتی، کارآمد و تا حدی سختگیر هستند. آنها اهل تزئین و تعارف نیستند و ترجیح میدهند همهچیز را مستقیم و بدون حاشیه تجربه کنند. تحقیقات دیگری از دانشگاه نورثوسترن نیز به یافتههای جالبی رسیدهاند: علاقهمندان به قهوه سیاه و شکلات تلخ، اشتراک ژنتیکی دارند. این ارتباط نه به طعم بلکه به متابولیسم سریعتر کافئین مربوط میشود. بنابراین، قهوه بر این گروه زودتر اثر میگذارد و به همان سرعت هم از بین میرود؛ شاید به همین دلیل است که در میانشان کمی بداخلاقی هم دیده میشود. البته باید در نظر داشت که برخی افراد به دلایل سلامتی یا رژیمی قهوه سیاه مینوشند، بنابراین این تحلیلها همیشه قابل تعمیم به همه نیستند. با این حال، ویژگیهایی مانند عملگرایی و تمرکز، در میان این گروه بیشتر مشاهده میشود.
لاته و کاپوچینو: دلرحم، اجتماعی، اما قربانی توقعات دیگران
در آنسوی طیف قهوهنوشان، طرفداران لاته و کاپوچینو قرار دارند؛ کسانی که قهوهشان را با شیر بخارداده و کفآلود ترجیح میدهند. به گفته دورواسولا، این گروه عموماً افرادی گرم، مهربان و همدل هستند. آنها شنوندههای خوبیاند، اغلب داوطلب کمک به دیگران میشوند و نگران حال اطرافیانشان هستند. اما نقطهضعف این گروه نیز مشخص است: تمایل زیاد به راضی نگهداشتن دیگران. همین ویژگی باعث میشود گاهی نیازهای شخصی خود را نادیده بگیرند یا در روابطشان از مرزهای سالم عبور کنند. آنها همان کسانی هستند که همیشه سفارش لاته بدون کف یا شیر کمچرب میدهند، چون نمیخواهند مزاحم دیگران شوند.
قهوه سرد: ماجراجو، خلاق، اما شاید کمی بیملاحظه
قهوه سرد یا آیس کافی، بیش از هر چیزی با نوعی از سبک زندگی آزاد، خودجوش و پرتحرک گره خورده است. در مطالعات دورواسولا مشخص شده که طرفداران این نوشیدنی اغلب افرادی بازیگوش، خلاق و پرانرژی هستند؛ کسانی که بهراحتی به سفرهای ناگهانی بله میگویند یا تصمیمهای لحظه آخری میگیرند. با این حال، همین ویژگی میتواند به بیبرنامگی و رفتارهای ناسالم منجر شود. پروفسور آدام درونوفسکی از دانشگاه واشنگتن، در مصاحبهای آیس کافی را به «نوشابه بدون گاز» تشبیه کرده و هشدار داده که بسیاری از این نوشیدنیها حاوی شکر بالا و کالری زیاد هستند. پس اگرچه قهوه سرد حس آزادی و هیجان دارد، اما گاه ممکن است نشانهای از سبک زندگی شتابزده و بدون کنترل هم باشد.
بدون کافئین و شیرهای جایگزین: وسواسی، دقیق، و گاهی بیشازحد کنترلگر
سفارش قهوهای با ترکیبهای خاص مانند بدون کافئین، شیر جو دوسر یا بدون کف، از نظر روانشناختی میتواند نشاندهنده نیاز به کنترل و کمالگرایی باشد. افرادی که به این شکل قهوه مینوشند، اغلب کسانی هستند که در زندگی نیز نظم و دقت زیادی به خرج میدهند. آنها به سلامت، رژیم غذایی و سبک زندگیشان اهمیت میدهند، اما ممکن است بیشازحد حساس و دقیق باشند. این وسواس بهظاهر بیضرر میتواند در روابط اجتماعی هم تأثیر بگذارد؛ چرا که دیگران ممکن است آنها را سختگیر یا بیشازحد حسابگر تصور کنند. با این حال، همین ویژگی میتواند نشانهای از خودآگاهی بالا، انضباط فردی و سبک زندگی سالم باشد.
شاید این یافتهها سرگرمکننده یا حتی کمی تعجبآور باشند، اما فراموش نکنیم که رفتارهای غذایی فقط یکی از شاخصهای شخصیتی هستند. اگرچه قهوهتان میتواند چیزهایی دربارهتان بگوید، اما هویت شما به یک فنجان نوشیدنی خلاصه نمیشود. بااینحال، دانستن این موضوع میتواند راهی برای درک بهتر خودمان و دیگران باشد. همانطور که دکتر دورواسولا اشاره میکند، غذا و نوشیدنی بخش مهمی از زبان بدن ما هستند و میتوانند پیامهایی درباره احساسات، نگرشها و اولویتهایمان منتقل کنند. در نهایت، چه قهوهتان را تلخ بخورید یا با شیر جو، آنچه اهمیت دارد، آگاهی از انتخابها و لذتی است که از لحظه نوشیدن قهوهمان میبریم، چون شاید همان فنجان ساده، بیش از آنچه تصور میکنیم دربارهمان بگوید.