راهنماتو-در حالی که بیشتر مردم با شنیدن صدای کشیده شدن ناخن روی سطحی مانند دیوار احساس ناخوشایندی تجربه میکنند که قابل درک است، افرادی که از میسوفونیا یا صدابیزاری رنج میبرند ممکن است واکنشی به همان شدت نسبت به صداهایی مانند قورت دادن، خروپف، نفس کشیدن و جویدن داشته باشند.
به گزارش راهنماتو، یک نظرسنجی اخیر نشان میدهد که میسوفونیا بیشتر از آنچه قبلاً تصور میشد رایج است و تحقیقات اروپایی نشان میدهند که این وضعیت با ژنهای مرتبط با اضطراب، افسردگی و اختلال افسردگی پسازحادثه مرتبط است.
دیرک اسمیت، روانپزشک دانشگاه آمستردام، و همکارانش دادههای ژنتیکی از کنسرسیوم ژنومیک روانپزشکی، بانک اطلاعات زیستی انگلستان و پایگاه داده می23 را بررسی و دریافتند که افرادی که خود را مبتلا به میسوفونیا میدانند بیشتر احتمال دارد که دارای ژنهای مرتبط با اختلالات روانپزشکی و همچنین وزوز گوش باشند.
بیماران مبتلا به وزوز گوش - صدای مداوم و شدید زنگ در گوش - نیز بیشتر احتمال دارد که علائم روانی افسردگی و اضطراب داشته باشند.
اسمیت میگوید: «همچنین همپوشانی با ژنهای اختلال افسردگی پسازحادثه نیز مشاهده شده است. این بدان معناست که ژنهایی که حساسیت به اختلال افسردگی پسازحادثه را افزایش میدهند، احتمال ابتلا به میسوفونیا را نیز افزایش میدهند و این میتواند به یک سیستم عصبی مشترک اشاره کند که بر هر دو تأثیر میگذارد. درضمن میتواند نشان دهد که تکنیکهای درمانی مورد استفاده برای اختلال افسردگی پسازحادثه میتوانند به درمان صدابیزاری نیز کمک کنند.»
معنایش این نیست که صدابیزاری و سایر اختلالاتی که نام برده شد، لزوماً سازوکارهای مشترکی دارند، بلکه برخی از عوامل خطر ژنتیکی ممکن است در آنها مشابه باشند.
تحقیقات قبلی نشان داده است افرادی که صدابیزاری را تجربه میکنند، بیشتر احتمال دارد ناراحتی خود را در درونشان پنهان کنند. تحقیقات اسمیت و تیمش که سال گذشته منتشر شد نیز این موضوع را تأیید کرد و نشان داد که ارتباطی قوی بین صدابیزاری با ویژگیهای شخصیتی مانند نگرانی، احساس گناه، تنهایی و روانرنجوری وجود دارد.
واکنشها به صدای محرک میتواند از تحریک و خشم تا ناراحتیای که در زندگی روزمره اختلال ایجاد میکند، متفاوت باشد.
اسمیت و تیمش توضیح میدهند: «ادعا شده که صدابیزاری بیشتر مبتنی بر احساس گناه از خشم و احساس ناراحتیاست که ایجاد شده تا بیان رفتاری خود خشم که همین احساس ناراحتی ایجاد میکند.»
افراد مبتلا به اختلال طیف اوتیسم (ASD) کمتر احتمال دارد که صدابیزاری را تجربه کنند. این امر غیرمنتظره بود، زیرا افراد مبتلا به اوتیسم تحمل کمتری نسبت به صداها دارند.
محققان در مقاله خود مینویسند: «نتایج ما نشان میدهد که صدابیزاری و اوتیسم از نظر تغییرات ژنومی مستقل از هم هستند. این امر این احتمال را مطرح میکند که سایر اشکال صدابیزاری نیز وجود دارند، انواعی که بیشتر به واسطه شرطی شدن خشم یا سایر احساسات منفی نسبت به محرکهای خاص صدایی ایجاد و به واسطه ویژگیهای شخصیتی تعدیل میشوند.»
اسمیت و همکارانش هشدار میدهند که دادههای آنها عمدتاً مبتنی بر اروپاییان بوده است، بنابراین ممکن است همین ربطها در جمعیتهای دیگر مشاهده نشود. علاوه بر این، صدابیزاری در نمونههای داده آنها به صورت پزشکی تشخیص داده نشده بود و تنها به صورت خوداظهاری گزارش شده بود که ممکن است نتایج را نیز دچار تحریف کند.»
آیا من دچار صدابیزاری هستم؟
برای اینکه بدانیم آیا اختلال صدابیزاری (میسوفونیا) داریم یا نه، به برخی از نشانهها و الگوهای رفتاری باید توجه کنیم. در اینجا چند راه برای شناسایی میسوفونیا آورده شده است:
1.واکنش شدید به صداهای خاص
اگر صداهای روزمره مانند جویدن، نفس کشیدن، خروپف، صدای تقتق خودکار، یا قورت دادن باعث تحریک شدید، خشم یا ناراحتی غیرقابل تحمل در شما میشود، این ممکن است نشانهای از میسوفونیا باشد. افرادی که این اختلال را دارند، اغلب واکنشهای احساسی شدیدی به این صداها نشان میدهند که بیش از حد عادی است.
2. واکنشهای عاطفی و فیزیکی
صداهای محرک ممکن است در شما احساساتی مانند خشم، تنفر، اضطراب یا حتی ترس ایجاد کنند. گاهی ممکن است حتی واکنشهای فیزیکی مانند افزایش ضربان قلب، تعریق، یا تنش عضلانی هم تجربه کنید.
3.اجتناب از موقعیتهای اجتماعی
اگر متوجه شدهاید که برای فرار از صداهای آزاردهنده، از برخی موقعیتها یا مکانها دوری میکنید (مثلاً از خوردن غذا با دیگران یا رفتن به سینما خودداری میکنید)، این میتواند نشانهای از میسوفونیا باشد. بسیاری از افراد مبتلا به این اختلال از تعاملات اجتماعی دوری میکنند تا با صداهای محرک مواجه نشوند.
4.تمرکز بیش از حد روی صداهای خاص
اگر متوجه شدهاید که نمیتوانید صداهای خاصی را نادیده بگیرید و به طور مداوم به آنها توجه میکنید، حتی اگر برای دیگران کماهمیت یا عادی باشند، این ممکن است نشانه دیگری از میسوفونیا باشد.
5.ناراحتی یا خشم به جای پاسخ منطقی
در صورتی که هنگام شنیدن صداهای خاص به جای اینکه منطقی با آنها برخورد کنید، به شدت عصبانی یا پریشان میشوید، این میتواند یک علامت هشدار باشد.
6.احساس گناه یا درونی کردن ناراحتی
اگر به دلیل ناراحتی یا خشم ناشی از صدای محرک احساس گناه میکنید، این نیز میتواند نشانهای از میسوفونیا باشد. برخی از افراد این احساسات منفی را به جای بیان بیرونی، بهطور درونی تجربه میکنند.
7. ناراحتی تا حدی که بر زندگی روزمره تأثیر بگذارد
اگر این واکنشها چنان شدید هستند که فعالیتهای روزمره یا روابط شما با دیگران را مختل میکنند، احتمال بیشتری وجود دارد که به میسوفونیا مبتلا باشید.
8.تکرار و مداوت
در افرادی که مبتلا به میسوفونیا هستند، واکنشها به صداهای محرک تقریباً همیشه رخ میدهند و نه تنها در مواقع خاص. اگر واکنش شما به صدای جویدن تنها در برخی شرایط خاص یا گاهی اوقات اتفاق میافتد، این به احتمال زیاد میسوفونیا نیست.
اگر در شرایطی قرار دارید که اضطراب، خستگی، یا استرس زیادی دارید، احتمال اینکه صداهای خاصی مانند جویدن شما را آزار دهند بیشتر میشود. در روزهایی که آرامش دارید یا از نظر ذهنی و عاطفی احساس بهتری دارید، ممکن است این صداها کمتر آزاردهنده باشند.
گاهی ممکن است به دلیل انجام فعالیتهای دیگر مثل صحبت کردن، تماشای تلویزیون یا کار کردن، حواس شما پرت شود و کمتر به صداهای اطراف توجه کنید. اما وقتی توجه شما بیشتر به محیط اطرافتان معطوف است یا در سکوت قرار دارید، صداهای جویدن ممکن است بیشتر جلب توجه کند و آزاردهندهتر شود.
برخی افراد متوجه میشوند که صداهای جویدن از سوی برخی افراد خاص (مثل اعضای خانواده) بیشتر آنها را اذیت میکند. این ممکن است به دلیل رابطه عاطفی با آن فرد یا احساسات خاصی که نسبت به او دارید باشد. صداهای جویدن یک فرد غریبه یا در محیطی غیرمعمول شاید کمتر ناراحتکننده باشد.
گرسنگی، کمخوابی، یا ناراحتیهای جسمانی هم میتوانند تأثیرگذار باشند. در روزهایی که به لحاظ جسمی یا روانی در شرایط بهتری هستید، ممکن است واکنش شما به این صداها کمتر باشد.