طبق آماری که دو سال پیش منتشر شد تلفات حیوانات باغ‌وحش‌های ایران در ۱۳ سال گذشته نشان داد که تا سال ۱۴۰۱ دست‌کم ۳۰ بار تلفات حیوانات وحشی از ۱۴ باغ‌وحش، دلفیناریوم و باغ پرندگان ایران خبری شده و شامل مرگ ۵۲ حیوان وحشی و دست‌کم هزار تا ۳ هزار پرنده وحشی در دو باغ پرندگان است.
قطعی برق در ایام پیک باعث آسیب رسیدن به بسیاری از حیوانات باغ وحش شد و این در حالی است که اکثر حیوانات نباید در دمای بالا و گرمای شدید قرار بگیرند.
محمد درویش، فعال محیط زیست اظهار کرد: «اخبار زیادی با عنوان خطر افزایش دمای هوا نه تنها در محل‌های اجتماع حیات وحش و باغ وحش‌ها، بلکه سکونتگاه‌های انسانی و مراکز اداری، کارخانه‌ها منتشر شد که هیچ فکری برای آن نشده است.»
استاندارد‌ها را رعایت نمی‌کنند
این فعال محیط زیست افزود: «استاندارد‌های لازم در اغلب باغ وحش‌ها مانند غذایی که باید به حیوانات داده شود، رعایت نمی‌شود و آنها درگیر بیماری‌های مختلف می‌شوند. میمون‌ها دردرمای بالا زندگی نمی‌کنند و باید برای زندگی بهتر این حیوانات چاره اندیشی شود.»
وی گفت: «زمانی که باغ وحش‌ها نتوانند با سیستم‌های سرمایشی مناسب فضای نزدیک به فضای زیست میمون‌ها را فراهم کنند، طبیعی‌ست که این حیوانات واکنش نشان می‌دهند و عذاب خواهند کشید. امیدوارم سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان سازمان متولی، به کیفیت استاندارد‌های باغ وحش‌ها ورود کند و تذکرات جدی به آنها داده شود.»
درویش بیان کرد: «اگر اصفهان در مرکز ایران که به هر حال جزو مناطق متنوع‌تر هست نتواند این استاندارد‌ها را فراهم کند دیگر از شهر‌های کوچک نمی‌شود چنین انتظاری داشت.»
وی با بیان اینکه استاندارد‌ها مشخص است و سازمان‌های بین المللی زیر نظر این استاندار‌ها فعالیت‌های مشخصی انجام دادند، اظهار کرد: «چندین نهاد معتبر وجود دارند و همچنین فعالان حقوق حیوانات روی کیفیت استاندارد باغ وحش‌ها چه از نظر شیوه تماس با بازدیدکنندگان، استاندارد محل زندگی‌شان، کیفیت دما، سرما و گرما در زمستان و تابستان و غذایی که باید به آنها داده شود و حتی صدا و کیفیت آلودگی صوتی دارای استاندارد است.»
محیط زیست نظارت کند
وی ادامه داد: «سازمان محیط زیست متولی اجرای درست این شیوه نامه است و مرتباً باید کارشناساس‌هایشان به این باغ وحش‌ها سر بزنند، دوربین‌های مربوطه رو چک کنند، در صورت لزوم آن باغ وحش را تعطیل کنند. اگر سازمان حفاظت محیط زیست به این شیوه‌نامه‌ها عمل کند ما شاهد کاهش خسارت‌ها و بی عدالتی‌ها در حق حیوانات محبوس در باغ وحش‌ها هستیم.»
درویش در نهایت خاطر نشان کرد: «نقش مردم، رسانه‌ها در این موضوع بسیار مهم است. کسانی که از باغ وحش‌ها بازدید می‌کنند می‌توانند گزارشات خود را به شماره تلفن ۱۵۴۰ شماره چهار رقمی که یگان حفاظت سازمان محیط زیست است، اطلاع بدهند. از این طریق می‌توانند سازمان محیط زیست رو با سرعت بیشتری آگاه کنند.»
مسئله باغ وحش‌ها تنها یکی از دل نگرانی‌های فعالان محیط زیستی است و متخصصان با تجربه مسائل دردناک و درس آموز از گذشته، درباره مسائل مهم به سازمان حفاظت محیط زیست توصیه‌های جدید و کارشناسی ارائه می‌دهند.
نباید فراموش کرد که کارشناسان فعال در حوزه محیط زیستی، همواره دل نگران موضوع‌های حیات وحش، آلودگی هوا، آتش سوزی جنگل‌ها و... هستند و برای برطرف شدن این چالش‌ها راهکار‌های گسترده‌ای ارائه می‌دهند. در این میان اعداد و ارقام نیز رفته رفته به سوی ناملایمات و سخت‌تر شدن شرایط پیش می‌رود. در این میان هه عوامل موثر باید به فکر تدبیر باشند.
