همشهری آنلاین نوشت؛ تصورتان از دایناسورها، شکارچیانی خشن و قاتلانی وحشی است؟ سریال سیاره ما قبل تاریخ، بر اساس آخرین دستاوردهای علم دیرینهشناسی و تکنیک CGI و البته با روایت سِر دیوید آتنبرو، درهای جدیدی از زندگی این گونههای ما قبل تاریخ به رویتان میگشاید.
پارک ژوراسیک ۳۰ سال پیش منتشر شد، اما در این سه دهه تصور ما از دایناسورها تا حد زیادی ثابت مانده است. در اذهان عمومی، آنها جانورانی غولپیکر و پوستهپوسته با چنگالها و دندانهای بزرگند که روزهای خود را در تعقیب قربانیان و دریدن آنها به شکلی وحشیانه میگذراندند. به کلمه دایناسور که فکر کنید احتمالا نیروی خشمی بدوی و باورنکردنی را تصور خواهید کرد.
در همین حال مجموعه جدید سیاره ماقبل تاریخ (محصول Apple TV+) میآید که در یک لحظه تقریبا همه چیزهایی را که فکر میکردیم درباره دایناسورها میدانیم، خنثی میکند. لحظه مورد بحث مربوط به هاتزگوپتریکس (Hatzegopteryx) است: یک پتروسور بزرگ، با ظاهری شرور، به اندازه زرافه. پیش از این اگر هاتزگوپتریکس روی صفحه نمایش داده میشد، بدون شک مانند یک هیولا فرود میآمد و طعمه خود را میبلعید.
اما «سیاره ماقبل تاریخ» چیز دیگری را به ما نشان میدهد: این مجموعه آیین جفتگیری هاتزگوپتریکس را به ما نشان میدهد، که ممکن است یکی از زیباترین چیزهایی باشد که تا به حال دیدهاید. یک هاپزگوپتریکس نر با دقت خنزر پنزرهای طبیعی مختلفی را در ساحل جزیرهای دور خود میچیند و به آرامی شروع به رقصیدن میکند. چشمانش را دائما به آسمان دوخته، به این امید که ممکن است یک ماده از بالای سرش رد و به او علاقهمند شود. تماشای آن غمانگیز، دوستداشتنی و زیباست. چه کسی فکرش رای میکرد که هاتزگوپتریکس هم چنین کارهایی بکند؟
تیم واکر، تهیه کننده سریال «سیاره ماقبل تاریخ»، طی یک تماس ویدیویی میگوید: «هیچ چیز در مورد دایناسورها بدوی نیست. آنها فقط شکارچی یا قاتل نبودند. آنها واقعا اجتماعی بودند و به دلیل طرز فکر اجتماعی آنها واقعا اهل خودنمایی بودند. قصد ما این بود که نشان دهیم، دایناسورها هیولاهای بیمغز نیستند.»
شما در این سریال شاهد دقت علمی بالا در مستندی چون «سیاره زمین» هستید که با تکنیک CGI متقاعدکنندهای ارائه میشود، به طوری که پس از مدتی فراموش میکنید که آنچه در حال تماشایش هستید، واقعی نیست.
بخشی از این به رویکرد تولیدکنندگان نسبت به آنچه که به تصویر میکشند برمیگردد. مایک گانتون، یکی از اعضای اصلی واحد تاریخ طبیعی و تهیهکننده اجرایی سریال، میگوید رویکرد آنها از سکانس وحشتناک سریال سیاره زمین ۲ سرچشمه میگیرد که در آن یک ایگوانا برای نجات جان خود از دست چندین مار سریع میگریخت. رویکرد این است که همه چیز طوری نشان داده شود، گویی دوربین به دست یک مستندساز زنده در حال ثبت همه چیز است. مثلا سکانسهایی که تی-رکس در آنها وجود دارد، طوری است که گویی از قویترین لنز تلهفوتو برای تصویربرداری استفاده شده تا فیلمبردار توسط این دایناسور خورده نشود.
به گفته واکر، اطلاعات این سریال بر اساس سابقه فسیلی است. همه چیز نمایش ۶۶ میلیون سال پیش روی میدهد. به سوابق فسیلی نگاه کنید، چه چیزی در اطراف وجود داشت؟ نه فقط دایناسورهای بزرگ، بلکه هر چیز دیگری که در کنار آنها زندگی میکرد. همه حیوانات باید مجموعهای از رفتارها را انجام دهند. همه آنها باید جفتگیری کنند، همه باید غذا بخورند. همه اینها تا حدی بر اساس نوع حیوان و محیطش تعیین میشود. محصول نهایی ترکیبی از سوابق فسیلی و تجربه فیلمسازان حیات وحش است که حیوانات را در این زمینهها مشاهده کردهاند.
سریال مستند سیاره ماقبل تاریخ کمک میکند تا درک ما از دایناسورها تغییر کند. واکر میگوید: «یک سکانس موساسور وجود دارد که ما آن را در حال بیرون پریدن از آب نشان میدهیم. تیمی که ما با آن کار میکردیم بهطور کامل نمیدانستند که چگونه موساسور میتواند به همان سرعتی که ما نشان میدهیم خود را به حرکت درآورد. و به این ترتیب آنها مشغول انجام کمی کار آکادمیک شدند تا سرعتی را که این نوع خاص از حیوانات میتواند به دست آورد، بیابند.
نکته دیگری که به جذابیت این مجموعه کمک میکند، مشارکت سِر دیوید آتنبرو است که نه تنها روایت میکند، بلکه چندین سکانس نیز رو به دوربین اجرا میکند. اوایل امسال، گزارشهایی منتشر شد مبنی بر اینکه سریال جزایر وحشی بیبیسی آخرین حضور آتنبورو در لوکیشن خواهد بود. گانتون یکی از نزدیکترین همکاران حرفهای او - و شاید شایستهترین جانشین او - است، بنابراین، در پایان، میپرسم که آیا شایعات صحت دارند یا خیر.
گانتون میگوید: «من ۳۵ سال با او کار کردهام. اولین نمایشی که با او کار کردم «The Trials of Life» بود و اخبار آن زمان این بود که این آخرین سریال دیوید آتنبرو خواهد بود. تنها کسی که میداند سال آخر دیوید کی است، خود دیوید است. او در این پروژه حضور دارد و من حداقل روی دو پروژه دیگر با او کار میکنم که او نقش مهمی در آن دارد.»
آیا یکی از آنها میتواند سیاره زمین ۳ باشد؟ گانتون با خنده میگوید: «میتواند باشد. او هنوز کار میکند و هنوز هم شگفتانگیز است.»