راهنماتو - واکسن گارداسیل یکی از مهمترین دستاوردهای پزشکی در پیشگیری از بیماریهای مرتبط با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که میتواند از ابتلا به زگیل تناسلی، سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد و دیگر سرطانهای ناشی از این ویروس جلوگیری کند.
به گزارش راهنماتو، ویروس پاپیلومای انسانی یا HPV (Human Papillomavirus) یکی از شایعترین ویروسهای منتقل شونده از طریق تماس جنسی است که میتواند باعث بروز بیماریهای مختلف از جمله زگیلهای تناسلی، سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان واژن و حتی سرطان گلو شود. با توجه به شیوع گسترده این ویروس و خطرات جدی آن، واکسن گارداسیل به عنوان یک ابزار پیشگیری مؤثر برای مقابله با این بیماریها توسعه یافته است. این واکسن به طور خاص در برابر چهار نوع پرخطر HPV که مرتبط با سرطان و زگیلهای تناسلی هستند، ایمنی ایجاد میکند.
واکسن گارداسیل چیست؟
واکسن گارداسیل یک واکسن پیشگیرانه است که برای جلوگیری از عفونتهای ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) طراحی شده است. این واکسن میتواند از ابتلا به چهار نوع مختلف از ویروس HPV، به ویژه انواع 6، 11، 16 و 18، پیشگیری کند. انواع 6 و 11 عامل اصلی بروز زگیلهای تناسلی هستند، در حالی که انواع 16 و 18 در ایجاد سرطانهای مختلف، از جمله سرطان دهانه رحم و سرطان مقعد، نقش دارند.
اهمیت واکسن گارداسیل در پیشگیری از سرطانها
بر اساس آمارهای پزشکی، سرطانهای مرتبط با HPV یکی از علل اصلی مرگومیر در زنان و مردان است. در حال حاضر بیش از 70 درصد از سرطانهای دهانه رحم و 85 تا 90 درصد از سرطانهای مقعد به این ویروس مربوط میشود. واکسن گارداسیل با محافظت از فرد در برابر این ویروسها، میتواند به طور چشمگیری خطر ابتلا به این سرطانها را کاهش دهد.
نحوه تزریق واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل به صورت تزریق در بازو انجام میشود. این واکسن معمولاً در 2 یا 3 دوز در فواصل زمانی مشخص تزریق میشود:
- دوز اول: در ماه صفر (شروع تزریق)
- دوز دوم: دو ماه بعد از دوز اول
- دوز سوم: چهار ماه بعد از دوز دوم
هر دوز از واکسن معادل 0.5 میلیلیتر است و این واکسن معمولاً طی 6 ماه به طور کامل تزریق میشود.
واکسن گارداسیل برای مردان و زنان
این واکسن نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز مفید است. HPV در مردان نیز میتواند باعث زگیل تناسلی و سرطانهای مقعد، گلو و دهان شود. بنابراین تزریق این واکسن برای مردان نیز ضروری است.
برای زنان: واکسن گارداسیل بهویژه برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم توصیه میشود. زنان میتوانند این واکسن را از سن 9 سالگی دریافت کنند، اما بهترین زمان برای تزریق قبل از شروع فعالیت جنسی است.
برای مردان: واکسن گارداسیل میتواند از ابتلا به زگیل تناسلی، سرطان مقعد و دیگر مشکلات ناشی از HPV جلوگیری کند. بهویژه برای مردان با شرکای جنسی متعدد و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، این واکسن ضروری است. بهترین زمان برای تزریق واکسن در مردان نیز بین 9 تا 21 سالگی است.
مزایای واکسن گارداسیل
- پیشگیری از زگیل تناسلی: واکسن گارداسیل میتواند از ابتلا به زگیلهای تناسلی که ناشی از HPV نوع 6 و 11 هستند، جلوگیری کند.
- پیشگیری از سرطانهای مرتبط با HPV: این واکسن بهویژه از ابتلا به سرطانهای دهانه رحم، سرطان مقعد، سرطان واژن و سرطان گلو پیشگیری میکند.
- ایمنی بلندمدت: تحقیقات نشان داده است که این واکسن برای مدت طولانی (بیش از 10 سال) از فرد در برابر HPV محافظت میکند.
اثرات جانبی و ایمنی واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل به طور کلی ایمن است و در مطالعات مختلف، عوارض جانبی کمی گزارش شده است. شایعترین عوارض جانبی این واکسن شامل درد و تورم در محل تزریق، تب، سرگیجه، سردرد و احساس ضعف و خستگی است. این عوارض معمولاً موقتی بوده و خودبهخود برطرف میشوند.
در برخی موارد نادر، ممکن است واکنشهای آلرژیک شدید نظیر خارش، کهیر یا مشکلات تنفسی رخ دهد، که در این صورت باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد. همچنین، بهدلیل وجود احتمال غش ناگهانی بعد از تزریق، توصیه میشود فرد 15 دقیقه بعد از تزریق در حالت نشسته یا دراز کشیده بماند.
واکسن گارداسیل در برابر ویروسهای مختلف HPV
این واکسن قادر است از فرد در برابر ویروسهای پرخطر و شایعتر از جمله HPV نوع 6، 11، 16 و 18 محافظت کند. طبق تحقیقات، این واکسن میتواند برای مدت طولانیتر از 10 سال فرد را از این ویروسها مصون نگه دارد.
محدودیت سنی برای دریافت واکسن گارداسیل
واکسن گارداسیل برای افراد زیر 26 سال بهویژه قبل از شروع فعالیتهای جنسی توصیه میشود. در صورت دریافت واکسن کامل تا سن 26 سال، هیچ نیازی به واکسن اضافی نخواهد بود. برای افراد بالای 26 سال، تزریق واکسن معمولاً توصیه نمیشود، مگر در صورت وجود شرایط خاص پزشکی.
افرادی که نباید واکسن گارداسیل بزنند
در حالی که این واکسن ایمن است، اما برای برخی افراد ممنوع است:
- افراد با سیستم ایمنی ضعیف (مانند مبتلایان به HIV)
- زنان باردار یا مادران شیرده
- افراد حساس به مواد خاص مانند آلومینیوم هیدروکسی فسفات سولفات یا مخمرهای قارچی
قیمت واکسن گارداسیل در سال 1403
در سال 1403، قیمت واکسن گارداسیل 4 ظرفیتی از 4.750.000 تومان آغاز میشود. قیمت واکسنهای 9 ظرفیتی گارداسیل و HPV نیز متغیر است و بین 9.500.000 تا 18.000.000 تومان در بازار خرید و فروش میشود. این تفاوت قیمتها بستگی به کشوری دارد که واکسن از آنجا وارد میشود؛ به طور کلی، واکسنهایی که از ترکیه سفارش داده میشوند، ارزانتر از واکسنهایی هستند که از آمریکا وارد میشوند.
اگر فرد واکسن را از سازمان هلال احمر خریداری کند، ممکن است قیمت پایینتری داشته باشد، زیرا در این مراکز معمولاً واکسنهای ایرانی موجود است که قیمت کمتری دارند.
نتیجهگیری
واکسن گارداسیل بهعنوان یک راهکار پیشگیرانه، میتواند از ابتلا به ویروس HPV و بیماریهای ناشی از آن از جمله زگیل تناسلی و سرطانهای مختلف جلوگیری کند. دریافت این واکسن در سنین پایین و قبل از شروع فعالیتهای جنسی بهویژه مؤثر است. واکسن گارداسیل نه تنها بهویژه برای زنان بلکه برای مردان نیز ضروری است و میتواند بهطور قابل توجهی در کاهش شیوع و تأثیرات HPV در سطح جامعه مؤثر باشد.
سوالات متداول در مورد واکسن گارداسیل
-
واکسن گارداسیل چیست و چگونه عمل میکند؟
- واکسن گارداسیل یک واکسن پیشگیری از ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است که میتواند از ابتلا به انواع خاصی از این ویروس که موجب بیماریهایی مانند زگیل تناسلی و سرطانهای مختلف (از جمله سرطان دهانه رحم، سرطان مقعد، و سرطان دهان و گلو) میشود، جلوگیری کند. این واکسن به طور خاص از چهار نوع اصلی HPV (نوعهای 6، 11، 16، و 18) محافظت میکند که مسئول بیشترین موارد زگیل تناسلی و سرطانهای مرتبط هستند.
-
آیا واکسن گارداسیل برای مردان هم مفید است؟
- بله، واکسن گارداسیل نه تنها برای زنان بلکه برای مردان نیز مفید است. این واکسن میتواند از مردان در برابر انواع HPV که موجب زگیل تناسلی، سرطان مقعد، و دیگر سرطانها میشوند، محافظت کند. به ویژه برای مردانی که روابط جنسی متعدد دارند یا سیستم ایمنی ضعیفی دارند، دریافت این واکسن توصیه میشود.
-
چه زمانی باید واکسن گارداسیل را دریافت کنیم؟
- بهترین زمان برای دریافت واکسن گارداسیل قبل از شروع فعالیتهای جنسی و در سنین 9 تا 21 سال است. این زمان مناسبترین دوره برای پیشگیری از ابتلا به HPV است، چرا که واکسن بیشترین اثربخشی را زمانی دارد که فرد هنوز در معرض ویروس قرار نگرفته باشد. اگر فرد از این سنین گذشته باشد، میتوان تا سن 26 سالگی واکسن را دریافت کرد، ولی میزان اثربخشی ممکن است کمی کاهش یابد.