
راهنماتو- ایران حتی از ترانسیلوانیا رومانی هم زیباتر است! جایی که آبشارها نقرهگون بر دل صخرهها میرقصند، چشمهها هزاران سال است که میجوشند و درهها آنقدر وهمانگیز و خیرهکنندهاند که گویی از دل افسانهها بیرون آمدهاند. آنجا لردگان است؛ قلب سبز زاگرس.
به گزارش راهنماتو، شاید بارها تصاویر آبشار بیگار در ترانسیلوانیا یا دره تارکو در رومانی را دیده باشید؛ مناظری پوشیده از مه، با صخرههای عمودی، چشمههای زلال و فضایی رازآلود که انگار از دل افسانهها بیرون آمدهاند. اما کمتر کسی میداند که درست در قلب زاگرس، در جنوب غربی ایران، منطقهای نهفته است که میتواند همان حالوهوای افسونگر و خنکای کوهستانی را بهخوبی بازتاب دهد. لردگان، شهر سبز استان چهارمحال و بختیاری، با طبیعتی چشمنواز و بکر، در سکوت و آرامشی کمنظیر، رقیبی تمامعیار برای ترانسیلوانیا رومانی بهشمار میآید. هرچه باشد لردگان بوی وطن را میدهد ولی ترانسیلوانیا، هرگز!
آبشارهای چندپلهای، چشمههای همیشهجوشان، و درههایی که مه در آنها خانه دارد، تنها بخشی از زیباییهای این منطقهاند. آتشگاه با جریان خروشان و ساختار پلکانیاش، چشمه برم با پیشینه تاریخی و آبی زلال که حتی خشکسالی را هم تاب آورده، و تنگ زندان با صخرههای سترگ و آبشاری که به دود میماند، هر یک روایتی دارند که مخاطب را مسحور میکنند. شباهت این مکانها به نمونههای اروپایی نه یک تشبیه شاعرانه، بلکه تطبیقی بر پایهی واقعیتهای اقلیمی و زمینشناسی است با این وجود کسی نمیتواند منکر تفاوتهای اثر انگشت طبیعت در گوشه و کنار جهان شود!
اینجا لردگان است؛ جایی که طبیعت، تاریخ و اسطوره، همزمان در کنار هم ایستادهاند. جایی که باید دید، باید شنید و باید لمس کرد در ادامه این مطلب از راهنمای سیر و سفر بیشتر با لردگان عزیزمان آشنا میشویم.
بیشتر بخوانید: زیباترین اشعار فارسی؛ شعری در مورد «مرگ» از شاعری که «دخترش» را به دست خاک سپرد
بیشتر بخوانید: ۳ آبشار سوادکوه مازندران که در دل جنگل پنهان شدهاند
بیشتر بخوانید: زیباترین اشعار فارسی؛ شرح دلتنگی وحشی بافقی در آتش عشق یاری عهدشکن
1. آبشار آتشگاه؛ همتای ایرانی آبشار بیگار در رومانی
آبشار آتشگاه، یکی از شاهکارهای طبیعت استان چهارمحال و بختیاری، در ۴۰ کیلومتری شهر لردگان و حدود ۱۹۰ کیلومتری شهرکرد، در میان درهای سرسبز و چشمنواز قرار گرفته است. این آبشار که لقب طولانیترین آبشار ایران را با طولی نزدیک به ۳ کیلومتر به خود اختصاص داده، همچون نواری نقرهای در دل صخرهها جاری است و در مسیر خود دهها آبشار پلکانی کوچک میسازد.
در روزهای گرم تابستان، این منطقه با هوایی خنک و جریان پرآب، پناهگاهی برای طبیعتگردان و دوستداران آبتنی در دل طبیعت میشود. درختان کهنسال بلوط، گردو و زبانگنجشک، پوشش گیاهی کمیاب، و طراوت ناشی از خروش رود خروشان، آبشار آتشگاه را به یک بهشت تابستانی تبدیل کردهاند. برخلاف آبشارهای شمال ایران که بیشتر در دل جنگلهای انبوه و مرطوب مخفی شدهاند، آبشار آتشگاه در بستر باز، سنگی و آفتابگیر شکل گرفته است.
این ساختار خاص باعث میشود که تماشای آبشار در هر ساعت از روز با نور و رنگ متفاوتی همراه باشد. همچنین ترکیب بینظیر پستی و بلندیهای آهکی، مسیر سنگی و درهای پرآب، تجربهای پویا و متنوع از تماشای آبشار را رقم میزند؛ گویی در حال قدم زدن در نقاشیای مینیاتوری از آب، سنگ، و سبزهزار هستید.
آبشار بیگار (Bigăr) در رومانی
از نظر ساختار پلکانی، پوشش گیاهی متراکم و جریان آب زلالی که بر صخرهها میلغزد، آبشار آتشگاه شباهت زیادی به آبشار بیگار (Bigăr) در رومانی دارد. هر دو آبشار در دل کوهستانهایی سرسبز واقع شدهاند، هر دو مسیرهایی قابل پیمایش دارند که از دل سنگها، درختان و رطوبت عبور میکنند. آبشار بیگار به دلیل ظرافت خزهها و حالت چتری خود معروف است، در حالی که آبشار آتشگاه با صلابت زاگرسی، طول قابلتوجه و تنوع مسیر، تجربهای فراگیرتر و پویاتر را برای گردشگران ایرانی فراهم میکند.
آیا اقامت در نزدیکی آبشار آتشگاه ممکن است؟
در اطراف آبشار آتشگاه، اقامتگاههای بومی، خانههای محلی، آلاچیقها، فضاهای مناسب کمپینگ، و امکاناتی همچون سرویس بهداشتی و محل نشیمن فراهم شدهاند. همچنین نزدیکی به شهر لردگان امکان استفاده از هتلها و اقامتگاههای رسمی را برای علاقهمندان فراهم کرده است. اقامت شبانه در دل این طبیعت بکر، مخصوصاً در تابستان، تجربهای بهیادماندنی و آرامشبخش خواهد بود.
چگونه به آبشار آتشگاه برویم؟
برای رسیدن به آبشار آتشگاه، ابتدا از شهر لردگان به سمت روستاهای میلاس، سردشت و نهایتاً روستای آتشگاه حرکت میکنید. جاده آسفالته تا نزدیکی آبشار وجود دارد و پس از آن مسیر پیادهروی در دل دره و در خلاف جهت جریان آب ادامه دارد. در طول مسیر، عبور از میان آب، صخرهها و پلکانهای طبیعی تجربهای لذتبخش و سرشار از طراوت به همراه دارد.
2. چشمه برم؛ همتای ایرانی چشمه بلو لیک در ترانسیلوانیا رومانی
در گرمترین روزهای تابستان، جایی در شهر لردگان از استان چهارمحال و بختیاری، چشمهای همیشه جوشان و زنده به نام چشمه برم آرامش خنک خود را به مسافران هدیه میدهد. برخلاف بسیاری از چشمههای فصلی ایران، چشمه برم هرگز از جوشش نمیایستد؛ حتی در خشکترین سالها هم آب زلالش جاریست. فضای اطراف این چشمه با پوشش سبز، آلاچیقها، صدای پرندگان و نسیم ملایم کوهپایهای، آن را به مقصدی دلنشین برای فرار از گرمای تابستان بدل کرده است. بر خلاف بیشتر چشمههای کوهستانی ایران که در ارتفاعات سختگذر پنهاناند، چشمه برم در دل شهر واقع شده و دسترسی به آن بسیار آسان است.
چشمه برم فقط یک جاذبه طبیعی نیست؛ بلکه یکی از کهنترین منابع حیاتی جنوب غرب ایران است که در طول هزاران سال، تمدنهایی چون ایلامیان، هخامنشیان، ایلخانان و اتابکان لر را در اطراف خود پرورانده است. شواهد تاریخی نشان میدهد که اگر این چشمه نبود، شاید حیات در منطقه لردگان شکل نمیگرفت. همین پیشینه غنی، آن را از دیگر چشمههای کشور متمایز کرده و به یکی از آثار طبیعی–فرهنگی تبدیل ساخته است.
بلو لیک (Blue Lake) در رومانی
در رومانی، چشمهای به نام بلو لیک (Blue Lake) در رومانی وجود دارد که با چشمه برم شباهتهایی جالب دارد: هر دو از دل کوهها میجوشند، از منابع مهم آبی منطقهاند و در شکلگیری تمدنهای محلی نقش داشتهاند. هر دو چشمه نیز با وجود فشارهای زیستمحیطی، هنوز پابرجا ماندهاند و به عنوان پناهگاههای طبیعی برای گردشگران و اهالی شناخته میشوند. همچنین باورهای محلی درباره تقدس آب و پرهیز از بیاحترامی به آنها در هر دو منطقه وجود دارد که نشان از ارزش فرهنگی مشترک دارد.
آیا اقامت در نزدیکی چشمه برم ممکن است؟
بله، در اطراف چشمه برم امکانات اقامتی مناسبی فراهم شده است؛ از پارکینگ و نمازخانه گرفته تا فضاهای سبز برای چادر زدن. همچنین در داخل شهر لردگان نیز اقامتگاههایی با هزینههای مقرونبهصرفه در دسترس هستند. برای خانوادههایی که به دنبال تجربهای طبیعی و آرام هستند، اطراق شبانه در نزدیکی چشمه، تجربهای فراموشنشدنی خواهد بود.
چگونه به چشمه برم برویم؟
برای رسیدن به چشمه برم کافیست از شهرکرد به سمت بروجن و سپس لردگان حرکت کنید. چشمه در مرکز شهر و در امتداد خیابانی که مصلای امام خمینی در آن قرار دارد، واقع شده و با وجود تابلوهای راهنما و مسیر آسفالت، یافتن آن بسیار ساده است.
3. تنگ زندان؛ همتای ایرانی درهی تارکو در رومانی
تنگ زندان، یکی از بکرترین و باشکوهترین درههای ایران، در دل زاگرس بختیاری و در نزدیکی شهرستان لردگان در استان چهارمحال و بختیاری واقع شده است. این تنگ در روزهای گرم تابستان به جواهری خنک و آرام در دل گرمای سوزان جنوب ایران تبدیل میشود. درهای با صخرههای بلند و باریک که آبشاری به ارتفاع ۱۲۰ متر از دل آن فرو میریزد و مه و رطوبتی لطیف در اطرافش میپراکند؛ گویی طبیعت برای تابستان، خود یک کولر طبیعی ساخته است.
آبشار تنگ زندان به "آبشار دودی" معروف است و این نام از مه سفیدرنگ و دودیشکل ناشی از برخورد شدید آب با صخرهها برگرفته شده است. در حالی که بیشتر تنگهای ایران چون تنگه رغز یا تنگه براق در فارس، مسیرهای گردشگری هموارتر و شناستری دارند، تنگ زندان با شیب زیاد، صخرههای عظیم و دشواری مسیرش تنها دلیرترین کوهنوردان و طبیعتگردان حرفهای را میپذیرد. این تنگ تاریخچهای شفاهی میان عشایر دارد که آن را منطقهای ممنوعه و عبورناپذیر میدانند، جایی که حتی گلهداران هم از آن عبور نمیکنند.
درهی تارکو در رومانی
جالب است بدانید که درهی تارکو در رومانی نیز با صخرههای عمودی، مه دائمی و پوشش متراکم گیاهیاش شباهتهایی با تنگ زندان دارد. هر دو دره در دل کوهستانی بلند، با آبوهوایی مرطوب و فضای وهمانگیز ناشی از مه دائمی، آرامشی رازآلود و یک طبیعت دستنخورده را به نمایش میگذارند که کمتر گردشگری موفق به دیدن آن شده است.
آیا اقامت در نزدیکی تنگ زندان ممکن است؟
در مورد اقامت، باید بدانید که اطراف تنگ زندان هیچگونه اقامتگاه رسمی یا زیرساخت گردشگری وجود ندارد، اما امکان کمپینگ در طبیعت وجود دارد؛ البته به شرط همراه داشتن تجهیزات کامل و آمادگی بدنی کافی، چراکه این منطقه، بکر و دور از دسترس است و تنها طبیعت و آسمان شب همراه شما خواهد بود.
چگونه به تنگ زندان برویم؟
برای رسیدن به تنگ زندان، میتوان از دو مسیر استفاده کرد: یکی از مسیر فرخشهر، گندمان، گردنه مروارید و روستاهای کنارک سفلی و وستگان عبور میکند؛ و مسیر دیگر از شهرک، طالقانک، شمسآباد، خراجی و گهرو میگذرد. مسیرها صعبالعبورند و تنها با تجهیزات حرفهای و همراهی راهنمای محلی قابل عبورند.