
راهنماتو- پیشخدمت خاصه فردی بود که در امور شخصی و دربار شاه نقش مهمی داشت و به عنوان فردی مورد اعتماد و نزدیک به شاه شناخته میشد. این فرد در واقع اممور شخصی شاه را انجام میداد و به نوعی محرم وی به شمار میرفت.
به گزارش راهنماتو، یکی از این پیشخدمتهای خاصه دربار قاجار که امروزه عکس و سفرنامهای از او بجا مانده، علیرضا خان است. او از جمله پیشخدمتهای خاصه قاجار بود که توانست سمتهای بالایی در دربار را بدست بیاورد.
عکس کمتر دیده شده زیر علرضا خان را در دوران جوانی و سمت پیشخدمت خاصه ناصرالدین شاه نشان میدهد.
عضدالملک در اواخر سال 1283ق از طرف ناصرالدین شاه مامور شد تا خشتهای طلای گنبدهای مطهر امام علیالنقی (ع) و امام حسن العسکری (ع) را به عتبات برده و به شیخ عبدالحسین تهرانی (شیخالعراقین) تحویل دهد.
علیرضا خان عضدالملک که بود؟
علیرضا خان قوانلو ایلخانی قاجار عضدالملک پسر موسی خان و داییزاده ناصرالدین شاه قاجار در سال 1238 ه.ق متولد شد. در زمان سلطنت محمدشاه، سالهای اول سلطنت ناصرالدین شاه غلامبچهای بیش نبود و در سال 1271ق به جای محمدابراهیم خان محلاتی صدیق خلوت، غلامبچه باشی و بعد پیشخدمت خاصه شاه شد. در سال 1285 ق، پس از درگذشت میرزا محمدحسین قزوینی ملقب به عضدالملک و در همین سال مُهردار شاه نیز شد. در سفر عتبات در سال 1287ق و نیز در سفر اروپا در سال 1290ق با ناصرالدینشاه همسفر بود و در سفر دوم ناصرالدینشاه به اروپا از همراهان شاه بود. در سال 1288ق به سمت خوانسالاری تعیین شد و حکومت مازندران نیز به وی واگذار شد.
در سال 1290ق با حفظ سمت عهدهدار ایلخانیگری ایل قاجار نیز بود. در سال 1292ق به جای میرزا کاظمخان نوری نظامالملک وزیر دادگستری شد. شاه در شعبان 1304ق عضدالملک را رییس صندوق عدالت یعنی وزارت دادگستری کرد و باغ لالهزار نیز برای دیوانخانه عدلیه اختصاص داده شد. پس از آنکه محمدعلی شاه در تاریخ جمعه 28 تیرماه 1288 خورشیدی به سفارت روس پناهنده شد، توسط مجلس از تخت و تاج رسما محروم شد و ولیعهد و فرزند خردسالش احمد میرزا به جای پدر به پادشاهی رسید و... عضدالملک قاجار به نیابت سلطنت برگزیده شد و تا زمانی که احمدشاه به سن بلوغ نرسیده بود، سمت نیابت سلطنت را برای خود محفوظ داشت. عضدالملک در 17 رمضان 1328در سن 90 سالگی در تهران درگذشت.