راهنماتو-آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا درباره آینده می‌گوییم «به جلو حرکت می‌کنیم» یا چرا مشکلات بزرگ را «سنگین» می‌نامیم یا چرا طرف «مثل یخ سرد است؟» ؟ آیا این فقط یک بازی با کلمات است یا حقیقتی عمیق‌تر در پس آن نهفته است؟ تحقیقات پیشگامانه لیکاف و جانسون نشان می‌دهند که این عبارات استعاری، نه تنها بخش مهمی از زبان ما، بلکه بازتابی از تجربه‌های حسی و ذهنی ما هستند.
به گزارش راهنماتو، این ارتباط بین زبان و تجربه‌های انسانی چیزی است که با عنوان «شناخت تجسم‌یافته» (Embodied Cognition) شناخته می‌شود. این نظریه نشان می‌دهد که چگونه زبان ما، نه تنها بازگوکننده ذهنیات ما، بلکه راهی برای درک و تعامل با دنیای فیزیکی و اجتماعی است.
یافته‌های جالب از این مطالعات
حرکت به آینده یا گذشته
وقتی به آینده فکر می‌کنیم، بدن ما ناخودآگاه کمی به جلو متمایل می‌شود، انگار که واقعاً به جلو حرکت می‌کنیم. از سوی دیگر، مرور خاطرات گذشته باعث می‌شود کمی به عقب خم شویم. این رفتار ناخودآگاه حتی در طراحی محیط هم کاربرد دارد؛ مثلاً در دفاتر مشاوره، استفاده از صندلی‌هایی که کمی به جلو مایل هستند، می‌تواند به تمرکز بر آینده کمک کند.
نزدیکی اجتماعی و فاصله‌های واقعی
وقتی می‌گوییم «با او نزدیک هستم»، تنها به احساسات اشاره نمی‌کنیم؛ تحقیقات نشان می‌دهند که ما واقعاً با افرادی که عقاید مشابهی با ما دارند، فاصله فیزیکی کمتری داریم. بنابراین، مبلمان قابل جابجایی یا طراحی فضاهایی که امکان تغییر فاصله را فراهم می‌کنند، می‌توانند نقش موثری در ایجاد حس راحتی اجتماعی داشته باشند.
بالا و پایین: نماد خوبی و بدی
از «روی ابرها بودن» تا «سقوط به قعر مشکلات»، مفهوم «بالا» و «پایین» به‌طور ناخودآگاه بر برداشت ما از خوبی و بدی تأثیر می‌گذارد. طراحی فضاها با توجه به این مفاهیم می‌تواند حس مثبت‌تری ایجاد کند. مثلاً اتاقی که نور طبیعی بالایی دارد یا از سقف بلند برخوردار است، احساس امیدواری و انگیزه بیشتری به افراد می‌دهد.
تاریکی و صداقت
حتی مقدار کمی تاریکی می‌تواند بر رفتار ما تأثیر بگذارد. برای مثال، یک اتاق با نور کم، احتمال رفتارهای غیراخلاقی را افزایش می‌دهد. این موضوع به ارتباط ناخودآگاه ما با تاریکی و رنگ مشکی به‌عنوان نماد پنهان‌کاری و مفاهیم منفی برمی‌گردد.
پاکیزگی و اخلاقیات
آیا می‌دانستید که بوی تمیزی می‌تواند افراد را منصف‌تر و سخاوتمندتر کند؟ رایحه‌هایی مثل مرکبات، نه تنها حس تازگی می‌آورند، بلکه افراد را به رفتارهای مثبت‌تر ترغیب می‌کنند. پس استفاده از این تکنیک در فضاهایی مثل دفاتر، مدارس یا حتی خانه‌ها می‌تواند تأثیر چشمگیری داشته باشد.
گرما و ارتباطات اجتماعی
گرمای محیط نه تنها باعث راحتی جسمی، بلکه به تقویت روابط اجتماعی نیز کمک می‌کند. افرادی که در فضای گرم‌تر قرار می‌گیرند، احساس نزدیکی بیشتری با دیگران دارند. این نکته می‌تواند در طراحی فضاهای عمومی مثل کافه‌ها یا خانه‌های مسکونی به کار گرفته شود.
اهمیت و وزن
موضوعات مهم در ذهن ما سنگین‌تر به نظر می‌رسند. حتی یک شیء سنگین مثل قاب عکس با ارزش می‌تواند ناخودآگاه اهمیت بیشتری به تصویر داخل آن بدهد. پس دفعه بعد که تصمیم گرفتید چیزی را به نمایش بگذارید، وزن فیزیکی و حس لمسی آن را در نظر بگیرید.
زبان، پلی میان ذهن و جهان
این مطالعات به ما نشان می‌دهند که زبان و تجربه‌های حسی ما چقدر درهم‌تنیده‌اند. استعاره‌های زبانی نه تنها راهی برای توصیف احساسات ما، بلکه ابزاری برای شکل دادن به تجربیاتمان هستند. از زبان خود به‌عنوان ابزاری قدرتمند استفاده کنید و بدانید که چگونه کلمات شما می‌توانند بر درک شما از جهان تأثیر بگذارند.
جهان ما چیزی فراتر از کلمات است، اما همین کلمات هستند که دریچه‌ای به سوی فهم بهتر جهان باز می‌کنند.
