راهنماتو- داریوش مهرجویی یکی از چهرههای شاخص و تأثیرگذار سینمای ایران و از بنیانگذاران کانون سینماگران پیشرو بود. او را میتوان از پیشگامان موج نو سینمای ایران دانست که با فیلمهایی چون «گاو»، «آقای هالو» و «پستچی» تحولی شگرف در سینمای ایران ایجاد کرد.
به گزارش راهنماتو- ماجرای قتل داریوش مهرجویی هنرمند بیمانند کشورمان و همسرش در سال 1402 جامعه هنری ایران را در بهت و ناباوری فرو برد. در ادامه راهنماتو به معرفی زندگی هنری و شخصی او میپردازد.
زندگینامه داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی در ۱۷ آذر سال ۱۳۱۸ در تهران متولد شد. او در کودکی و نوجوانی به موسیقی علاقهمند بود و به نواختن سنتور و پیانو میپرداخت. پس از گذراندن دوره دبیرستان، برای ادامه تحصیل در رشته فلسفه به آمریکا رفت و از دانشگاه UCLA فارغالتحصیل شد.
ازدواج و فرزندان داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی در طول زندگی خود 2بار ازدواج کرده است. هر دو ازدواج او با زنان هنرمند و فرهیختهای صورت گرفت که در زندگی حرفهای و شخصیاش تأثیرگذار بودند.
ازدواج اول: فریار جواهریان
- همسر اول: فریار جواهریان، یک معمار و طراح صحنهی شناختهشده بود که در بسیاری از فیلمهای مهرجویی، از جمله "اجارهنشینها" و "درخت گلابی"، طراحی صحنه را برعهده داشت.
- مدت زمان ازدواج: این زوج به مدت 25 سال با هم زندگی کردند و حاصل ازدواج آنها دو فرزند به نامهای مریم و صفا بود.
- علت جدایی: هرگز دلیل رسمی برای جدایی این زوج اعلام نشد، اما آنها با احترام از یکدیگر یاد میکردند.
ازدواج دوم: وحیده محمدی فر
- همسر دوم: وحیده محمدی فر همسر دوم داریوش مهرجویی بود.
- فرزند: حاصل این ازدواج دختری به نام مونا بود.
شروع فعالیت داریوش مهرجویی در سینما
داریوش مهرجویی پس از بازگشت به ایران، فعالیت حرفهای خود را در عرصه سینما آغاز کرد. نخستین فیلم بلند او «الماس ۳۳» نام داشت که در سال ۱۳۴۶ ساخته شد، این فیلم، با هزینههای بسیار بالا، در تاریخ 5 بهمن 1346 در تهران به نمایش درآمد و با وجود هزینههای بالا برای تولید فروش متوسطی داشت و به عنوان یک شکست تجاری در نظر گرفته شد و نتوانست توجه منتقدان را خود جلب کند. این فیلم نقش مهمی در ورود داریوش مهرجویی به عرصه کارگردانی داشت.
آغاز شهرت داریوش مهرجویی
شهرت او بیشتر با ساخت فیلم «گاو» در سال ۱۳۴۸ رقم خورد. این فیلم که برداشتی آزاد از داستان کوتاهی به همین نام نوشته غلامحسین ساعدی بود، تحسین منتقدان و مخاطبان را برانگیخت و جوایز متعددی را از جشنوارههای داخلی و خارجی کسب کرد.
موج نو سینمای ایران
مهرجویی به همراه عدهای از فیلمسازان جوان و مستعد، موج نو سینمای ایران را بنیان نهادند. این موج با تأکید بر واقعگرایی، زبان ساده و پرداختن به مسائل اجتماعی، تحولی عظیم در سینمای ایران ایجاد کرد. فیلمهای مهرجویی در این دوره، همچون «آقای هالو»، «پستچی»، «دایره مینا» و «هامون»، از جمله آثار ماندگار سینمای ایران به شمار میروند.
فیلمهای داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی در طول حیات خود فیلمهای بسیاری ساخته است.
فیلمهای سینمایی داریوش مهرجویی
آقای هالو 1349
پستچی 1351
اجاره نشین ها 1365
شیرک 1367
هامون 1368
سارا 1371
پری 1373
لیلا 1375
میکس 1378
دختر دایی گمشده 1375
درخت گلابی1376
داستان های جزیره 1379
بمانی 1380
مهمان مامان 1382
طهران تهران 1387
نارنجیپوش 1388
آسمان محبوب 1388
چه خوبه که برگشتی 1391
اشباح 1392
فیلمهای سانسورشده و توقیفی داریوش مهرجویی
گاو 1348
دایره مینا 1353
الموت 1355
مدرسه ای که می رفتیم 1359
بانو 1369
سنتوری 1385
لامینور 1400
مهمترین فیلمهای داریوش مهرجویی
داریوش مهرجویی یکی از بزرگترین و تأثیرگذارترین کارگردانان سینمای ایران است که آثاری ماندگار از خود به یادگار گذاشته است. هر یک از فیلمهای او به نوعی آینهای از جامعه ایران در زمان خودش بوده و به مسائل اجتماعی، فرهنگی و روانشناسی پرداخته است. در اینجا به برخی از مهمترین فیلمهای او اشاره میکنیم:
گاو
این فیلم که بر اساس داستان کوتاهی از غلامحسین ساعدی ساخته شده، یکی از آثار ماندگار سینمای ایران و جهان است. "گاو" داستان مردی ساده دل را روایت میکند که با گاو خود ارتباط عمیقی برقرار کرده و پس از مرگ گاو، دچار بحران هویتی میشود. این فیلم با نمادپردازی قوی و بازی درخشان بهروز وثوقی، یکی از مهمترین آثار موج نو سینمای ایران محسوب میشود.
آقای هالو
یک کمدی اجتماعی طنزآمیز که به طرز هوشمندانهای به مسائل اجتماعی آن دوران میپردازد. "آقای هالو" با بازی درخشان جمشید مشایخی، داستان مردی سادهلوح را روایت میکند که درگیر ماجراهای عجیبی میشود. این فیلم به دلیل طنز تلخ و انتقادیاش، همچنان مورد توجه مخاطبان قرار دارد.
پستچی
اقتباسی از رمانی به همین نام از احمد محمود که به زندگی یک پستچی در یک روستای دورافتاده میپردازد. "پستچی" با تصویرسازی زیبای از طبیعت و روایت داستان عاشقانهای در دل یک فضای خشک و بیرحم، یکی از آثار ماندگار مهرجویی است.
هامون
این فیلم درام روانشناختی، داستان استاد دانشگاهی به نام هامون را روایت میکند که دچار بحران روحی و روانی میشود. "هامون" با بازی درخشان خسرو شکیبایی، به مسائل فلسفی، اجتماعی و روانشناسی میپردازد و یکی از پیچیدهترین و تأثیرگذارترین فیلمهای مهرجویی است.
اجارهنشینها
یک کمدی اجتماعی طنزآمیز که به مشکلات زندگی در آپارتمانهای قدیمی و روابط پیچیده همسایهها میپردازد. "اجارهنشینها" با بازی جمعی از بازیگران توانمند، یکی از محبوبترین فیلمهای کمدی سینمای ایران است.
درخت گلابی
این فیلم به زندگی روستایی و تغییر سنتها میپردازد و با استفاده از نمادها و تصاویر زیبا، به زیبایی مفاهیم عمیقی را به تصویر میکشد. "درخت گلابی" در جشنواره کن مورد توجه قرار گرفت و جوایز متعددی را کسب کرد.
سنتوری
یک فیلم موسیقیایی با بازی محسن چاوشی که به مشکلات ناشی از اعتیاد میپردازد. "سنتوری" با موسیقی زیبای محسن چاوشی و بازی درخشان بازیگران، یکی از پرفروشترین فیلمهای سینمای ایران است.
فعالیتهای دیگر
مهرجویی علاوه بر فعالیت در سینما، به نوشتن رمان و ترجمه نیز میپرداخت. او همچنین عضو هیئت مدیره موزه هنرهای معاصر تهران بود.
قتل داریوش مهرجویی و همسرش وحیده محمدیفر
داریوش مهرجویی به همراه همسرش، وحیده محمدیفر، در تاریخ ۲۲ مهر ۱۴۰۲ در منزل شخصیشان در کرج به قتل رسیدند. این حادثه تلخ جامعه هنری ایران و علاقهمندان به سینما را شوکه کرد.