سه هفته است که قیمت گوجه فرنگی در بازار مشهد حدود ۴ برابر رشد داشته و با توجه به قیمت حدودا یک دلاری آن به ازای هر کیلو احتمالا باید از اصطلاحات مرسوم در بازار ارز جهت بررسی قیمت آن استفاده کنیم!
نکته مهمی که باید درباره قیمت گوجه فرنگی در نظر داشت، این است که علاوه بر آسیب به سفره خانواده ها، بخش اعظمی از مصرف گوجه فرنگی در رستورانها و اغذیهها صورت میگیرد، مسئلهای که طولانی شدن آن، خود باعث ایجاد آسیب برای کسب و کارهای خردی میشود که دیگر قیمتهای داخل منوهایشان کشش افزایش قیمتهای این مدلی و فصلی را ندارد. گوجه فرنگی دانهای ۱۸ هزار تومان!
از مقابل تعدادی از مغازههای تره بار فروشی گذر میکنم و وضعیت گوجه فرنگی همان است که بود؛ یا برخلاف بقیه میوهها قیمت ننوشته اند و یا قیمت گوجه فرنگیهایی که اندکی وضعیت قابل تحملی داشته باشند، بالای ۶۵ هزار تومان است. در حین مشاهده این قیمتها از جلوی یک کبابی میگذرم و قیمت هر سیخ گوجه را ۲۵ هزار تومان میبینم، یک سیخی که احتمالا حداکثر ۳ عدد گوجه دارد و البته که قیمتش متعلق به قدیم است.
همین مسئله این سوال را ایجاد میکند که با این وضعیت عجیب و غریب قیمت هر کیلو گوجه قیمت هر یک عدد آن چقدر میشود؟ برای یافتن پاسخ سوالم وارد یکی از مغازهها میشوم و از فروشنده تقاضا میکنم که دو عدد گوجه فرنگی را برای من وزن کند و قیمت آن را به وسیله ترازو محاسبه کند. اولین گوجهای که روی ترازو قرار میدهد، نسبتا درشت است و پس از وارد کردن قیمت ۶۵ هزار تومانی آن میبینم که ترازو ۱۸۲۰۰ تومان را نمایش میدهد. مسئلهای که حتی صدای خود فروشنده را هم در میآورد، طوری که با تعجب به من میگوید: همین شد ۱۸ هزار تومان.
وضعیت را از رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد جویا شدیم. قنبری در پاسخ به این که چرا همچنان به رغم گذشت یک هفته قیمتها همان است، گفت: شاید یک هفتهای که میگوییم، بشود ۱۰ روز، یکسری ماشین گیر نمیآید و یکسری کارگر نیست یا همان لحظه هوا بارانی میشود، اما در کل امیدواریم که قیمتها رو به ارزانی باشد و، چون گوجههای مناطق گرمسیر دارد راه میافتد و ان شاءا... فراوانی میشود و در هفته آینده هم قیمتها پایینتر میآید.
وی با اشاره به این که قیمت گوجه فرنگی درجه یک و خوب در میدان الان کیلویی ۳۵ هزار تومان است، ادامه داد: ۳۵ هزار تومان را ۳۰ تا ۳۵ درصد سود بالای آن میکشند و تقریبا به ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان میرسد. وی در پاسخ به سوال ما درباره تاثیر صادرات بر قیمتهای بازار گفت: قطعا تاثیرگذار است و چند روز قبل برای سیب زمینی و پیاز هم هشدار دادیم، اما خب یک طرف ما کشاورز را داریم که باید از او حمایت شود و یک طرف هم مصرف مردم را داریم. صادرات آزاد است و در بازار تاثیر گذاشته است.
وی درباره شروع جهش قیمتی گوجه فرنگی گفت: ۶ آبان گوجه فرنگی مقداری جهش داشته و حدود ۲۰ روز است که این قیمتها بالا رفته و قیمت به صادرات و کشت مناطق گرمسیری مربوط است. وی درباره کاهش قیمتها هم افزود: در یک هفته تا ۱۰ روز آینده فراوانتر میشود و انتظار ما این است که قیمتها پایینتر بیاید و قیمت گوجه فرنگی درجه یک تا حدود ۲۵ هزار تومان باید کاهش پیدا کند.
هم سرما مقصر است، هم گرما
معاونت بهبود و تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی استان علت افزایش قیمت را کاهش تولید به علت سرمای زودرس فصلی دانست و گفت: سطح زیرکشت دچار خسارت میشود، اما مقطعی است و مرتفع خواهد شد. در چند سال گذشته با کشت ارقام مختلف شاهد افزایش عملکردها بوده ایم، اما کشت این محصول متأثر از شرایط اقلیمی است. در تیر و مرداد امسال گرمای زیادی را داشتیم که باعث کاهش سطح زیرکشت گوجه فرنگی در استان شد و بحث قطع برق چاههای کشاورزی خسارتهایی را به سطح زیرکشت و تولید این محصول، نه تنها در خراسان، بلکه در تمامی استانها وارد کرد. ما تعهدمان در سند کشت کشوری ۱۰ هزار و ۵۰۰ هکتار مزرعه گوجه فرنگی است و از قرار هر هکتار باید ۵۰ تن برداشت محصول و حدودا بالغ بر ۵۵۰ هزار تن تولید محصول را در سال جاری داشته باشیم.
میری با اشاره به تاثیر عوامل اقلیمی بر تولید گفت: خواه ناخواه مباحثی مثل تگرگ یا بارندگیهای شدید و گرما باعث شد برخی از مزارع گوجه فرنگی استان از چرخه تولید خارج شود و کشاورزان هم، چون زمان را از دست داده بودند، نسبت به کشت محصولات جایگزین مثل ذرت و علوفه اقدام کردند. استان خراسان رضوی بخشی از نیاز گوجه را تامین میکند و ما از استانهای جنوبی کشور گوجه فرنگی را وارد میکنیم.
وی در پاسخ به این که با توجه به این که این اتفاق هرساله در حال تکرار است، چه مدیریتی در جهت کنترل این مسئله صورت گرفته است، گفت: ما پهنه بندی انجام دادیم و ماکزیمم کشت ما همان مقداری بود که در سند علوم کشت کشور برای ما مشخص شده بود. همچنین مباحثی مانند کشت نشایی که باعث افزایش بهره وری میشود، انجام شد. بخش کشاورزی همیشه متأثر از خسارتهای اقلیمی است و این خسارتها غیرقابل مدیریت است و امسال پیش بینی تولید ما ۵۰۰ هزار تن بوده و آن چیزی که دارد وارد بازار میشود، حدود ۴۵۰ هزار تن است و حداقل حدود ۷۵ هزار تن کاهش تولید را به دلیل خسارتهای وارد شده متحمل شدیم و امسال فقط ۹۰۰۰ هکتار از مزارع ما برداشت شدند، در حالی که در سالهای قبل بیش از ۱۱ هزار هکتار مزرعه گوجه فرنگی در استان داشتیم.